|
অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেড
অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেড (ইংৰাজী: Oil India Limited) ভাৰতৰ দ্বিতীয় সৰ্ববৃহৎ চৰকাৰী মালিকানাধীন হাইড্ৰ'কাৰ্বন অন্বেষণ আৰু উৎপাদন নিগম। ই ভাৰত চৰকাৰৰ পেট্ৰ'লিয়াম আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ মন্ত্ৰালয়ৰ মালিকানাধীন আৰু ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় অসমৰ ডিব্ৰুগড় জিলাৰ দুলিয়াজানত অৱস্থিত। ই ভাৰত চৰকাৰৰ স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত মহাৰত্ন কোম্পানী। উত্তৰ প্ৰদেশৰ নয়ডা, গুৱাহাটী আৰু যোধপুৰত ইয়াৰ কাৰ্যালয় আছে। অইল খাৰুৱা তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছৰ অন্বেষণ, বিকাশ আৰু উৎপাদন, খাৰুৱা তেল পৰিবহণ আৰু তৰল পেট্ৰ'লিয়াম গেছ উৎপাদনৰ ব্যৱসায়ত নিয়োজিত হৈ আছে। কোম্পানীটোৰ ইতিহাস ১৮৮৯ চনত ভাৰতত খাৰুৱা তেলৰ আৱিষ্কাৰৰ সৈতে জড়িত। বিদেশত ৯ টাতকৈও অধিক স্থানত কাম কৰি থকা এক সম্পূৰ্ণ একত্ৰিত উৰ্ধমুখী পেট্ৰ'লিয়াম কোম্পানী হিচাপে অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেড বৰ্তমানৰ স্থিতিত বিদ্যমান। শেহতীয়াকৈ, ই ভাৰত পেট্ৰ'লিয়াম কৰ্প'ৰেচন লিমিটেডৰ পৰা নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠ শ্বেয়াৰ অধিগ্ৰহণ কৰিছে আৰু এনেদৰে এন.আৰ.এল. অইলৰ এক সহায়ক কোম্পানী হিচাপে পৰিগণিত হ'ল। ২০২৩ চনৰ ৩ আগষ্ট তাৰিখে কেন্দ্ৰীয় বিত্ত মন্ত্ৰীয়ে পূৰ্বৰ নৱৰত্ন শ্ৰেণীৰ পৰা অইল ইণ্ডিয়াক মহাৰত্ন শ্ৰেণীলৈ আনুষ্ঠানিকভাৱে অনুমোদন প্ৰদান কৰে। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অনুমোদনৰ পাছতে অইল ইণ্ডিয়া দেশৰ উদ্যোগ প্ৰতিষ্ঠান সমূহৰ ভিতৰত ১৩ সংখ্যক মহাৰত্ন কোম্পানী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰে।[3] ইতিহাসঅইল ইণ্ডিয়া লিমিটেড ভাৰতৰ অসম অৱবাহিকাত অন্বেষণ কৰিবলৈ ১৮৮৭ চনত ভাৰতত ইয়াৰ সহায়ক কোম্পানী হিচাপে বাৰ্মা অইল কোম্পানী লিমিটেডে গঠন কৰিছিল। বাৰ্মা অইল কোম্পানী লিমিটেডৰ কৰ্মচাৰীসকলে ঔপনিৱেশিক ব্ৰিটিছ ভাৰতীয় ভূতাত্ত্বিক জৰীপ বিশেষজ্ঞ থমাছ ওল্ডহামৰ বৰ্ণনা অনুসৰি ডিগবৈ গাঁৱৰ ওচৰত বোজা কঢ়িওৱা জন্তু হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হাতীৰ ভৰিত তেলৰ সম্ভেদ পোৱা বুলি গম পাইছিল। সেই সময়ত হাইড্ৰ'কাৰ্বনৰ অন্বেষণৰ বাবে এক সফল কৌশল আছিল এণ্টিকলাইনত চিপবোৰৰ তলত ড্ৰিলিং কৰা আৰু সেয়েহে অইল ইণ্ডিয়াই ডিগবৈ চিপছৰ তলত ড্ৰিল কৰিছিল আৰু এটা বিশাল তেল ক্ষেত্ৰ বিচাৰি পাইছিল। পৰৱৰ্তী সময়ত অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেডে ভাৰতৰ প্ৰথম তেল উৎপাদনত আন কেইবাটাও তেল ক্ষেত্ৰ বিচাৰি পাইছিল। ১৯৫৯ চনৰ ১৮ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ইয়াৰ পঞ্জীভুক্ত কাৰ্যালয় অসমৰ দুলিয়াজানত এটা ব্যক্তিগতভাৱে অধিষ্ঠিত তেল অন্বেষণ কোম্পানী হিচাপে অইল ইণ্ডিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। বাৰ্মা অইল কোম্পানীয়ে মূলতঃ ইয়াৰ দুই-তৃতীয়াংশ ষ্টক ৰাখিছিল আৰু ভাৰত চৰকাৰে (ৰাষ্ট্ৰপতিৰ কাৰ্যালয়ৰ জৰিয়তে) বাকীখিনি ৰাখিছিল।[4] ১৯৬১ চনৰ ইয়াক ৰাজহুৱাভাৱে তালিকাভুক্ত হৈছিল আৰু সেই বছৰৰ শেষৰ ফালে ভাৰত চৰকাৰে ৫০% মালিকীস্বত্বৰ আগ্ৰহ অৰ্জন কৰিছিল। ১৯৮১ চনত ভাৰত চৰকাৰে কোম্পানীটোৰ ইকুইটি সূতৰ ১০০% অধিগ্ৰহণ কৰে। এই কোম্পানীটো উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ নাহৰকটীয়া আৰু মৰাণৰ তেল ক্ষেত্ৰৰ তেল আহৰণৰ বাবে গঠন কৰা হৈছিল। ১৯৬১ চনত অসমৰ দুলিয়াজানত কোম্পানীটোৰ প্ৰথম গেছ চালিত শক্তি প্ৰকল্পৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হয়। ১৯৬২ চনত দুলিয়াজানৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ ৪০১ কিলোমিটাৰ আৰু ১৬ ইঞ্চি ব্যাসৰ পাইপলাইন সম্পূৰ্ণ হৈছিল। পৰৱৰ্তী বছৰত, গুৱাহাটীৰ পৰা বিহাৰৰ বাৰাউনিলৈ পাইপলাইনলৈ ৭৫৬ কিলোমিটাৰ আৰু ১৪ ইঞ্চি ব্যাসযুক্ত পাইপলাইনৰ সম্প্ৰসাৰণ সম্পূৰ্ণ কৰা হয়।[5] ২১২ কিলোমিটাৰ লুপিং আৰু প্ৰতি বছৰে ৬.০ নিযুত টনতকৈ অধিক পৰিবহণ কৰাৰ মুঠ ক্ষমতাৰ সৈতে ১,১৫৭ কিলোমিটাৰ দীঘল সম্পূৰ্ণ স্বয়ংক্ৰিয় টেলিমেট্ৰিক পাইপলাইন কোম্পানীটোৰ জীৱনৰেখা। ১৯৬২ চনত আৰম্ভ কৰা দ্বৈত তৰপযুক্ত খাৰুৱা তেলৰ পাইপলাইনটোৱে ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীকে ধৰি ৭৮খন নদী অতিক্ৰম কৰাৰ লগতে কৰে ই ধানখেতি, বন আৰু জলাভূমিৰ মাজেৰে গৈছে। ইয়াৰ ১১টা পাম্পিং ষ্টেচন, ১১টা ৰিপিটাৰ ষ্টেচন আৰু নুমলীগড় আৰু ৰঙাপানীত দুটা টাৰ্মিনেল আছে। পাইপলাইনৰ কাষেৰে দৈত্য পাম্পবোৰ চলাই থকা ইঞ্জিনবোৰত দুই লাখ ঘণ্টাতকৈও অধিক সেৱা আগবঢ়াইছে আৰু বিশ্ব অভিলেখ স্থাপন কৰিছে। অইলে ২০০৭ চনৰ নৱেম্বৰত নুমলীগড়ৰ পৰা ছিলিগুৰিলৈ ৬৬০ কিলোমিটাৰ পাইপলাইন নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ কৰিছিল। ২০২৩ চনৰ ৩ আগষ্ট তাৰিখে কেন্দ্ৰীয় বিত্ত মন্ত্ৰীয়ে পূৰ্বৰ নৱৰত্ন শ্ৰেণীৰ পৰা অইল ইণ্ডিয়াক মহাৰত্ন শ্ৰেণীলৈ আনুষ্ঠানিকভাৱে অনুমোদন প্ৰদান কৰে। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অনুমোদনৰ পাছতে অইল ইণ্ডিয়া দেশৰ উদ্যোগ প্ৰতিষ্ঠান সমূহৰ ভিতৰত ১৩ সংখ্যক মহাৰত্ন কোম্পানী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰে। .jpg) উৎপাদন২০১৪ চনলৈকে কোম্পানীটোৱে ৩.৪৬৬ এমএমটি খাৰুৱা তেল, ২৬২৫.৮১ নিযুত ঘন মিটাৰ প্ৰাকৃতিক গেছৰ মানক স্থিতিত আৰু ৪৬,৬৪০ টন এলপিজি উৎপাদন কৰিছিল।[6] ইয়াৰ বেছিভাগ ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অংশত কেন্দ্ৰীভূত ইয়াৰ পৰম্পৰাগতভাৱে সমৃদ্ধ তেল আৰু গেছ ক্ষেত্ৰৰ পৰা উৎপাদিত হৈছিল আৰু অঞ্চলটোত উৎপাদিত মুঠ তেল আৰু গেছৰ ই প্ৰায় ৮০% অৰিহণা যোগায়। নতুন ক্ষেত্ৰৰ সন্ধানত অইলে উপকূলীয় / অফশ্বৰ উৰিষ্যা আৰু আন্দামান, কাবেৰী অফশ্বৰ, তামিলনাডু, আৰৱ সাগৰ, ৰাজস্থানৰ মৰুভূমি, উপকূলীয় অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ নদীৰ তল আৰু ভাৰতৰ ৰাজ্য মিজোৰাম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ পাহাৰীয়া অঞ্চলত ইয়াৰ কাৰ্যকলাপ চলাই আছে। ৰাজস্থানত অইলে ১৯৮৮ চনত গেছ, ১৯৯১ চনত গুৰু তেল / বিটুমেন আৱিষ্কাৰ কৰিছিল আৰু ১৯৯৬ চনত গেছ উৎপাদন আৰম্ভ কৰিছিল। কোম্পানীটোৱে তেল আৰু গেছ উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত এশ বছৰতকৈ অধিক অভিজ্ঞতাসম্পন্ন। কোম্পানীটোৰ তেল আৰু গেছ অনুসন্ধানৰ বাবে ১,০০,০০০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ (৩৯,০০০ বৰ্গ মাইল)তকৈও অধিক অনুজ্ঞাপ্ৰাপ্ত এলেকা আছে। ই এক ধাৰাবাহিকভাৱে লাভজনক আন্তৰ্জাতিক কোম্পানী হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে আৰু লিবিয়া, গেবন, নাইজেৰিয়া, চুদান, ভেনিজুৱেলা, মোজাম্বিক, য়েমেন, ইৰান, বাংলাদেশ আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত কাৰ্যকলাপ চলাই আহিছে। অইলে শেহতীয়াকৈ মোজাম্বিকৰ অফশ্বৰ বৃহৎ গেছক্ষেত্ৰ প্ৰকল্পৰ লগত জড়িত আৰু গেবনত অপাৰেটৰ হিচাপে তেল আৰু গেছ আৱিষ্কাৰ কৰিছে আৰু লিবিয়াক অ-অপাৰেটৰ হিচাপে আৱিষ্কাৰ কৰিছে। অইলে ২০১২ চনত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত শ্বেল তেলৰ সম্পদ অধিগ্ৰহণ কৰিছিল। শেহতীয়াকৈ অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেডে উত্তৰ-পূব ভাৰতত অন্বেষণ আৰু উৎপাদন কাৰ্যকলাপ যথেষ্ট বৃদ্ধি কৰিছে। অইলে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সীমান্ত অঞ্চলত ইয়াৰ অন্বেষণ কাৰ্যকলাপ তীব্ৰতৰ কৰাৰ বাবে ইয়াৰ এনইএফ (উত্তৰ-পূব সীমান্ত) প্ৰকল্প স্থাপন কৰিছে। বৰ্তমান মিজোৰামকে ধৰি অৰুণাচল, অসমৰ ট্ৰাষ্ট বেল্ট অঞ্চলত অন্বেষণ কাৰ্যকলাপ চলি আছে। কোম্পানীটোৱে দুলিয়াজানৰ পৰা বিহাৰৰ বাৰাউনিলৈ এটা খাৰুৱা তেলৰ পাইপলাইন পৰিচালনা কৰে। পৰিচালনাঅধ্যক্ষ আৰু পৰিচালনা সঞ্চালক
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্য্যকলাপঅইলৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্য্যকলাপত খাৰুৱা তেলৰ অন্বেষণ আৰু উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰ ১০খন দেশত বিস্তৃত ১৭টা ব্লক আছে। এই ১০ খন দেশ হৈছে ক্ৰমে লিবিয়া, গেবন, নাইজেৰিয়া, য়েমেন, ভেনিজুৱেলা, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ, মোজাম্বিক, ম্যানমাৰ, বাংলাদেশ আৰু ৰাছিয়া। ইয়াৰ উপৰিও চুডানত ৭৪১ কিলোমিটাৰ দীঘল মাল্টিপ্ৰডাক্ট পাইপলাইন নিৰ্মাণ আৰু পৰিচালনা প্ৰকল্পত অইলৰ ১০% অংশ আছে। এই প্ৰকল্প ২০০৫ চনত সম্পূৰ্ণ হৈছিল। সহযোগী কোম্পানীঅইল ইণ্ডিয়া লিমিটেডৰ মুঠ পাঁচটা সহযোগী কোম্পানী আছে। এই পাঁচটা ক্ৰমে যথা অ'আইআইএল (অইল ইণ্ডিয়ান ইণ্টাৰনেশ্যনেল লিমিটেড), অইল ইণ্ডিয়া ইণ্টাৰনেশ্যনেল বিভি, অইল ইণ্ডিয়া ছুইডেন এবি, অইল ইণ্ডিয়া (আমেৰিকা) আইএনচি আৰু অইল চাইপ্ৰাছ। এই কোম্পানী সমূহে নিজ নিজ ক্ষেত্ৰত কাৰ্য্যকলাপ চলায়।[18] ২০১৬-১৭ইণ্ডিয়ান কনচৰ্টিয়ামৰ অংশীদাৰ আই অ’ চি এল আৰু বি পি আৰ এলৰ সৈতে অইলে ৰাছিয়াত দুটা উৎপাদনশীল সম্পত্তি অধিগ্ৰহণ কৰে। এই চুক্তিত ইহঁতে ৰাছিয়াৰ ভাংকৰ্নেফ্টত ২৩.৯% অংশীদাৰিত্ব আৰু ৰাছিয়াৰ টাছ-ইউৰিয়াখত ২৯.৯% অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰে। এই সম্পত্তিসমূহ অইলৰ ডব্লিউঅ'এছ অইল ইণ্ডিয়া ইণ্টাৰনেশ্যনেল প্ৰাইভেট নামেৰে ছিংগাপুৰত নিগমিত কৰা হৈছে। অইলৰ টি ৱাই এন জি ডি বৰ্তমানৰ উৎপাদন ১.১৩ এম এম টি আৰু ২০২১ চনৰ ভিতৰত ৫ এম এম টিৰ শীৰ্ষ উৎপাদনৰ আশা কৰা হৈছে। ই পূব চাইবেৰিয়াত অৱস্থিত অন্যতম বৃহৎ সেউজ ক্ষেত্ৰ। টি ৱাই এন জি ডিয়ে শীৰ্ষ উৎপাদন স্তৰ পূৰণ কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় আন্তঃগাঁথনি বৃদ্ধি কৰিছে। ভ্যাংকৰনেফ্টৰ দুটা অনুজ্ঞাপত্ৰ আছে - ভাংকৰ আৰু নৰ্থ ভাংকৰ। ই পূব চাইবেৰিয়াত অৱস্থিত এটা বিশাল তেল আৰু গেছ উৎপাদনকাৰী ক্ষেত্ৰ আৰু ৰছনেফ্টৰ সমগ্ৰ তেল উৎপাদনৰ প্ৰায় ১০% অৰিহণা যোগায়। এই সম্পত্তিৰ বাবে তেল আৰু গেছ বিক্ৰীৰ বাণিজ্যিক চুক্তিসমূহ স্থাপন কৰা হৈছে। ২০০৯ চনৰ পৰা ভেনকৰ্নেফ্টে বাণিজ্যিক উৎপাদন আৰম্ভ কৰিছিল আৰু সকলো আন্তঃগাঁথনি স্থাপন কৰা হৈছে। ৰাছিয়াৰ লাইচেন্স-৬১ত বৰ্তমান উন্নয়ন আৰু উৎপাদনৰ কাম চলি আছে। উন্নয়নমূলক কাম-কাজত অইলে সক্ৰিয় ভূমিকা গ্ৰহণ কৰি আছে আৰু নিৰ্বাচিত ক্ষেত্ৰত বিশেষজ্ঞৰ মতামত প্ৰদান কৰি অনুজ্ঞাপত্ৰৰ পৰিচালক মেছাৰ্ছ পেট্ৰ’নেফ্ট ৰিচ’ৰ্ছক সহায় কৰিছে। ভেনিজুৱেলাত কাৰাবোবো প্ৰজেক্টত অইলৰ ৩.৫% অংশ আছে। এই ক্ষেত্ৰখনৰ উন্নয়নমূলক কাম-কাজ চলি আছে। ইউ এছ এ লিকুইড ৰিচ শ্বেল এচেটত অইলৰ ২০% অংশ আছে। ইয়াত অইলৰ হাতত প্ৰায় ৩. ১৪১৭২.৭৫ একৰ সম্পত্তি আছে। বৰ্তমান এই সম্পত্তিৰ পৰা দৈনিক উৎপাদনত অইলৰ অংশ প্ৰতিদিনে প্ৰায় ৩৫০ বেৰেল (৫৬ ঘনমিটাৰ) তেলৰ সমতুল্য। অইএলৰ সৈতে অ’ভিএল, এৰিয়া ১ ৰ’ভুমা ফিল্ডৰ মোজাম্বিক ব্লকত ১০ শতাংশ অংশগ্ৰহণকাৰী আগ্ৰহ (অইল ৪%, অ’ভিএল ৬%) আছে। , সংহত গলফিনো-আটুম (জি এ) প্ৰকল্পৰ প্ৰাৰম্ভিক বিকাশ। . এৰিয়া ১ জেভিয়ে বৰ্তমান চাৰিটা (৪) উপাদানৰ ওপৰত কাম কৰি আছে, যেনে- (i) আইনী আৰু চুক্তিবদ্ধ ফ্ৰেমৱৰ্ক, (ii) স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ পুনৰ সংস্থাপন, (iii) এল এন জিৰ বিপণন, (iv) প্ৰকল্পৰ বিত্তীয় সাহায্য। ইয়াত অপাৰেটৰ আনাডাৰকো আৰু অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে অৰ্থনৈতিক জীৱনমুখীতা নিৰ্ধাৰণ কৰি চূড়ান্ত বিনিয়োগৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ আগতে পৰ্যাপ্তভাৱে আগবাঢ়িব লাগিব। ২০২২-২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত এই ক্ষেত্ৰখনৰ পৰা প্ৰথম উৎপাদন আৰু ৰাজহ আহৰণ হোৱাৰ সম্ভাৱনা ব্যক্ত কৰা হৈছিল। লিবিয়াত ব্লক এৰিয়া ৯৫/৯৬ত অইলৰ হাতত ২৫% অংশ আৰু ইয়াৰ অপেৰেটৰ ছ’নাট্ৰাক। ২০১৮ চনৰ মে’ মাহলৈকে ব্লকটোত চলি থাকিবলৈ কনচৰ্টিয়ামে অন্তৱৰ্তীকালীন ব্যৱস্থা চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰে। গেবনত ব্লক শক্তিত গেছৰ সৈতে তেল উৎপাদনৰ উৎস আৱিস্কৃত হৈছিল। নাইজেৰিয়াত ফলাফলৰ ভিত্তিত কনচৰ্টিয়ামে (ডিস্কভাৰী ৱেল)ত পুনৰ প্ৰৱেশ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয় আৰু কূপটোত পুনৰ প্ৰৱেশ এতিয়া চলি আছে। বাংলাদেশত কম্পনৰ ফলত আহৰণ কৰা তথ্যৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ প্ৰায় সম্পূৰ্ণ হৈছে। ম্যানমাৰত অইলৰ নেতৃত্বত কনচৰ্টিয়ামে ভূ-বৈজ্ঞানিক অধ্যয়ন সম্পূৰ্ণ কৰিছে। অইলৰ বহিঃৰাষ্ট্রৰ পৰ্টফলিঅ’ বৃদ্ধিয়ে তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছৰ উৎপাদনত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাইছে। ২০১৬–১৭ চনৰ ভিতৰত বহিঃৰাষ্ট্ৰত উৎপাদনকাৰী সম্পত্তিত অংশীদাৰিত্বৰ সমানুপাতিক অংশৰ বাবে অইলৰ খাৰুৱা তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ উৎপাদন মানক পৰিস্থিতিত ক্ৰমে ০.৯০৬৯ এমএমটি আৰু ৩৫২.৯৯ মিলিয়ন ঘনমিটাৰ আছিল। অইল ইণ্ডিয়া এফ চিপ্ৰধান প্ৰবন্ধ: অইল ইণ্ডিয়া এফ চি
অইল ইণ্ডিয়া এফ চি ক্লাবটো ১৯৬৪ চনত ৰাজহুৱা খণ্ডৰ অধীনৰ বৃহৎ তৈল প্ৰতিষ্ঠান অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেডে উজনি অসমৰ দুলিয়াজানত গঠন কৰে। ক্লাবটোক অসম তথা উত্তৰ-পূবৰ ভিতৰতে শীৰ্ষ পৰ্যায়ৰ ক্লাব হিচাপে বিবেচিত কৰা হয়। তথ্য উৎস
বাহ্যিক সংযোগ
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
