Cheso (mineral)
O cheso ye un mineral d'a clase d'os sulfatos con formula (CaSO4·2H2O) con dureza 2 en a escala de Mohs. Ye un mineral tipico d'ambients evaporiticos que forma rocas monomineralicas homonimas, os chesos. Se fa servir en construcción. Os cristals de cheso pueden presentar-se en maclas, estando as mes caracteristicas a "punta de sayeta", a "punta de lanza" y a "coda d'aloda".[1] O cheso en AragónO cheso ye un mineral muito común, tipico d'os materials sedimentarios terciarios d'a val d'Ebro, en especial en os sectors centrals, asinas como d'as facies Keuper d'o Triasico superior. O cheso mineral se forma actualment en Aragón como producto de descomposición d'os sulfuros de fierro presents en os lignitos.[2] O cheso d'o Keuper ye por un regular de color roya por as impurezas d'archilas royas y oxidos de fierro (hematites), y a vegadas lo acompanya o chacinto de Compostela; tamién puet estar griso u negro. Bi ha chacimientos de cheso d'o Keuper en Nueno, en Nabal, en Sabinyán, en El Fraixno, en Fuent Buena, en Tagüenca y en as redoladas de Chosa, Obón, Allepuz y Mont Agut.[2] A plasticidat d'o cheso y d'atros materials d'o Keuper permiten que este livel estratigrafico faiga de livel de desapegamiento en muitas estructuras cheolochicas, y que muitos chacimientos de keuper correspondan a nuclios de plegos anticlinals u a diapiros. O cheso d'o terciario d'a depresión d'Ebro se troba a sobén como cheso microcristalín (alabastre), como cheso fibroso y como cheso megacristalín. Tamién se i puede trobar rosetas, pero no tan grans ni frecuents como as "rosas d'o desierto" d'o Sahara. O cheso s'espleita en chacimientos en os que se presenta como roca. L'abundancia d'o cheso en a val d'Ebro ye a razón de que se produgan fenomenos karsticos, con formación de dolinas en lugars d'a redolada de Zaragoza (Casetas, Utevo, Lo Burgo d'Ebro on bi ha dolinas aluvials), y dica en o mesmo Zaragoza (dolinas a man d'a Canal Imperial d'Aragón en Val de Fierro y Miralbueno). Referencias
Bibliografía
Veyer tamién |
Portal di Ensiklopedia Dunia