Cheografía

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000

A cheografía ye a ciencia que tien por obchecto l'estudio d'a superficie terrestre y a distribución espacial y as relacions reciprocas d'os fenoméns fisicos, biolochicos y socials que se i manifiestan.

En un sentiu clasico a Cheografía ye a descripción d'a Tierra, pero hue en día, antimás de describir, a Cheografía tracta d'explicar. Se considera a la Cheografía como una ciencia que aglutina a todas as demás ciencias, tanto naturals como socials, dend'a Historia dic'as Matematicas. L'obchecto d'estudio d'a Cheografía ye l'espacio; ista estudia os modos d'organización d'o superficie terrestre, a distribución d'os elementos que composan l'anvista , as suyas formas, as suyas poblacions ... Antimás, estableixe una dialectica entre l'explicación y a descripción de l'anvista ; y entre o metodo inductivo y o deductivo. Istos elementos han de ser esleitos, trigatos, ordenatos, chuzgatos y presentatos. L'analís leva a lo cheografo a replecar os modos d'organización d'o superficie terrestre]].

Os prencipals campos que estudia a Cheografía y as suyas prencipals ciencias auxiliars son :

En Cheografía matematica s'estudia:

Topografía, con metodos d'a Cheometría y a Matematicas.
Cartografía, con metodos d'a Cheodesia y a Cheometría.
Cheografía astronomica, con metodos de l'Astronomía y a Cheometría.
Cheomatica, con metodos d'a Informatica y a Cheometría.
Orografía, con metodos d'a Matematicas y a Cheometría.
En Cheografía fisica s'estudia:
Cheomorfolochía, con metodos d'a Cheolochía, a Litolochía y a Cheofisica.
Climatolochía, con metodos d'a Meteorolochía y l'Estadistica.
Hidrolochía, continental y marina, con metodos d'a Cheolochía , a Ocianografía y a Estadistica.
Pedolochía con metodos d'a Biolochía y a Edafolochía.
Biocheografía con metodos d'a Biolochía, a Botanica, a Zoolochía, l'Edafolochía y a Ecolochía .
En Cheografía humana s'estudia :
Cheografía d'a población, con metodos d'a Demografía, a Sociolochía y as Matematicas.
Cheografía rural, con metodos de l'Agronomía, a Climatolochía, l'Estadistica y a Economía.
Cheografía ambiental, con metodos d'a Demografía, o Dreito y as Matematicas.
Cheografía economica que abraca todas l'actividaz economicas.
Cheografía urbana, con metodos d'o Urbanismo, a Sociolochía y as Matematicas.
Cheopolitica, con metodos d'a Demografía, a Sociolochía y as Matematicas.

Naturalment os metodos de l'Historia apareixen en totas estas brancas dic'o punto de que s'ha arribato a fablar de Cheografía cultural, asinas como os estadisticos y matematicos. Tamién s'emplegan metodos d'Astronomía y Cheodesia ta realizar os mapas(Cartografía), asinas como a determinación de codigos de sinyals que aduyen a interpretar-los.

Antiparti la Cheografía puede estudiar-se de forma cheneral u concretada en una comarca, rechión u país concreto. Se charra asinas de Cheografía cheneral y Cheografía rechional que ye a que se ocupa de l'aplicación d'as analises cheograficas a países concretos .

A cheografía puede considerar-se una ciencia transversal que fa emplego de metodos y tecnicas d'atras ciencias socials y naturals. L'anterior no debe de causar barafundio con respective a l'obchecto d'estudio d'a Cheografía. Este obchecto ye o paisache.

Cheografos destacatos

Categoría principal: Cheografos.

Veyer tamién

Vinclos externos