Trần Anh Trà

Nghệ sĩ ưu tú

Trần Anh Trà
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh	(1929-06-16)16 tháng 6, 1929
Nơi sinh	Bình Định, Liên bang Đông Dương
Mất
Ngày mất	17 tháng 9, 2011(2011-09-17) (82 tuổi)
Nơi mất	Thành phố Hồ Chí Minh
Giới tính	nam
Quốc tịch	Việt Nam
Đảng chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Nghề nghiệp	Nhà quay phim Đạo diễn
Lĩnh vực	Điện ảnh
Khen thưởng	Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng
Danh hiệu	Nghệ sĩ ưu tú
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động	1960 – 1990
Thể loại	Phim tài liệu Phóng sự
Quản lý	Xưởng phim Quân Đội nhân dân (Trước 1980) Xí nghiệp Phim truyện Thành phố Hồ Chí Minh (Thập niên 1980)
Tác phẩm	Chiến thắng Dương Liễu Trận Địa Sông Cầu Qua Đảo Long Sơn Người Công Giáo Huyện Thống Nhất
Binh nghiệp
Thuộc	Tổng cục chính trị
Quân chủng	Quân đội nhân dân Việt Nam
Tặng thưởng	Huân chương Chiến công hạng Ba  Huân chương Kháng chiến hạng Nhất

Trần Anh Trà (16 tháng 6 năm 1929 – 17 tháng 9 năm 2011) là một nhà quay phim, đạo diễn phim tài liệu Việt Nam, ông được biết đến là 1 trong 2 người được ghi lại những hình ảnh cuối đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh.[1]

Cuộc đời

Trần Anh Trà sinh ngày 16 tháng 6 năm 1926 tại Tam Quan, Hoài Nhơn, Bình Định[2] Ông mất ngày 17 tháng 9 năm 2011, tại Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.[1]

Năm 1967, Trần Anh Trà từng được trao Huân chương Chiến công hạng Ba vì quay được máy bay của Không quân Hoa Kỳ bị quân dân Việt Nam bắn rơi khi đánh phá Hà Nội.[2] Đầu tháng 8 năm 1969, hai nhà quay phim Nguyễn Thanh Xuân và Trần Anh Trà được Tổng cục Chính trị điều từ chiến trường B ra Phủ Chủ tịch để ghi lại hình ảnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Gần 1 tháng sau các nhà quay phim chỉ được ghi hình các cán bộ và các buổi họp, họ vẫn chưa ghi lại được thước phim nào về vị chủ tịch.[3] Chiều ngày 1 tháng 9, hai nhà quay phim được mang máy vào phòng bệnh để ghi hình.[4] Sau đó, những thước phim này được giao lại cho Trung tá Dương Minh Đẩu, Giám đốc xưởng phim Quân Đội để quản lý, bảo mật.[5]

Năm 1989, khi UNESCO chuẩn bị kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hồ Chí Minh, ông Vũ Kỳ, từng là thư ký của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã bàn bạc với Xưởng phim Quân đội thực hiện một bộ phim tài liệu về những giây phút cuối cùng của vị chủ tịch. 3 cuốn phim được đạo diễn Phạm Quốc Vinh biên tập thành bộ phim Những giây phút cuối đời Bác Hồ, bộ phim được duyệt vào ngày 14 tháng 7 năm 1989 bởi Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh. Được ghi hình những giây phút cuối đời của Bác là một nhiệm vụ bí mật nên gia đình ông cũng không biết đến việc này.[1] Trước khi nghỉ hưu, Trần Anh Trà từng giữa chức vụ Giám đốc Xưởng phim tài liệu thời sự Thành phố Hồ Chí Minh.[1]

Tác phẩm

Quay phim

Năm	Phim	Sản xuất	Ghi chú	Nguồn
1960	Một người của người y tá quân đội	Xưởng phim Quân đội
1961	Phân đội xe tăng yểm trợ bộ binh chiến đấu
1968	Đường dây quyết thắng
1972	Trên một cung đường mang tên Bác
1975	Đà Lạt vào xuân

Đạo diễn

Năm	Phim	Sản xuất	Ghi chú	Nguồn
1963	Chiến thắng Dương Liễu – Đèo Nhông	Xưởng phim Quân Đội
1965	Trận địa trên sông Cấm
1978	Những người trồng lúa của Sư đoàn
1981	Phẫu thuật tạo hình	Xí nghiệp phim Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh
1983	Qua đảo Long Sơn
1985	Người Công giáo huyện Thống Nhất
1986	Người S'tiêng

Thành tựu

• Nghệ sĩ ưu tú
• Huân Chương Chiến Công Hạng 3[2]
• Huân chương Kháng chiến hạng Nhất[1]
• Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng[1]

Giải thưởng

• Bông sen Bạc hạng mục Phim tài liệu – Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 1 cho phim Chiến Thắng Dương Liễu – Đèo Nhông.[2][1]
• Bông sen Bạc hạng mục Phim tài liệu – Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 1 phim Trận địa trên sông Cấm.[2][1]
• Bông sen Bạc hạng mục Phim tài liệu – Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 6 phim Qua Đảo Long Sơn.[2]
• Bông sen Vàng hạng mục Phim tài liệu – Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 7 phim Người Công giáo huyện Thống Nhất.[2]
• Bằng Khen Của Ban Giám Khảo hạng mục Phim tài liệu – Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 phim Người Stiêng.[2]

Tham khảo

1. ^ “Nhớ người NSƯT quay những thước phim cuối cùng về Bác Hồ”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2023.
2. ^ “Đạo diễn - NSƯT TRẦN ANH TRÀ”. HỘI ĐIỆN ẢNH TP.HCM. 2 tháng 7 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 6 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2023.
3. “Những thước phim bí mật quốc gia về giây phút cuối đời của Hồ Chủ tịch được quay như thế nào?”. Báo tin tức và phân tích chuyên sâu kinh tế, quốc tế, y tế. 1 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2023.
4. “Người quay những thước phim cuối cùng về Hồ Chủ tịch”. Báo Thanh tra. 19 tháng 5 năm 2011. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2023.
5. “Gặp lại người quay thước phim cuối cùng về Bác Hồ”. Báo điện tử VTC News. 19 tháng 5 năm 2010. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2023.