vi H%C3%B2a %C6%B0%E1%BB%9Bc S%C3%A8vres

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Hòa ước Sèvres là hòa ước được ký vào ngày 10 tháng 8 năm 1920 tại Sèvres, Pháp giữa nước bại trận trong Chiến tranh thế giới thứ nhất là Đế quốc Ottoman với các nước thắng trận thuộc phe Hiệp ước. Đồng thời hoà ước này cũng đã chính thức chấm dứt sự tồn tại của Đế quốc Ottoman, một trong những đế quốc lớn nhất thế giới trước chiến tranh.

Bối cảnh ký kết hoà ước

Tháng 10 năm 1914, Đế quốc Ottoman tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất theo Liên minh Trung tâm chống lại Pháp, Anh và Nga. Đế quốc Ottoman đã chống trả thành công Chiến dịch Dardanelles, bảo vệ được Istanbul trước liên minh Anh-Pháp nhưng để mất Iraq và Jerusalem còn ở chiến trường với Nga thì đại bại ở Kavkaz. Ngày 30 tháng 10 năm 1918, Đế quốc Ottoman đầu hàng và phải ký hòa ước với các nước thắng trận.

Nội dung hòa ước

Ngày 10 tháng 8 năm 1920 tại Sèvres, Hòa ước đã được ký kết. Đây cũng là hòa ước cuối cùng trong hệ thống hòa ước Versailles. Hòa ước này cũng chính thức chấm dứt sự tồn tại của Đế quốc Ottoman với các điều khoản như sau

Lãnh thổ

Theo Hòa ước Sèvres, Đế quốc Ottoman mất đi 80% lãnh thổ bao gồm:

Syria, Liban, Palestine, Iraq bị tách khỏi Thổ Nhĩ Kỳ đặt dưới sự cai trị của Hội quốc liên.
Iraq, Palestine được Hội quốc liên giao lại cho Anh.
Syria, Liban được Hội quốc liên giao lại cho Pháp.
Nhiều phần đất còn lại được giao cho Hy Lạp, Armenia,...

Thổ Nhĩ Kỳ chỉ còn giữ lại phần Tiểu Á và một vùng thuộc Châu Âu trong đó có Istanbul.

Các điều khoản khác

Ngoài những điều khoản về lãnh thổ, Đế quốc Ottoman còn phải bồi thường chiến phí và giảm lực lượng vũ trang.

Ngoài ra Hòa ước Sèvres còn đề cập đến vấn đề 2 eo biển yết hầu Bosporus và Dardanelles sẽ được mở tự do cho mọi tàu chiến và tàu buôn trong cả thời chiến và thời bình. Để kiểm soát việc thực hiện hòa ước này, một Ủy ban đặc biệt đã được thành lập gồm các nước: Anh, Pháp, Mỹ, Nhật Bản, Ý (mỗi nước 2 đại diện) và Hy Lạp, România (mỗi nước 1 đại diện). Riêng Nga Xô Viết, Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria muốn có đại diện phải gia nhập Hội quốc liên.

Bản chất của Hòa ước Sèvres

Hòa ước Sèvres thực tế đã giúp Anh, Pháp xóa bỏ Đế quốc Ottoman trên bản đồ thế giới và qua đó tăng phạm vi ảnh hưởng của Anh, Pháp đến vùng Trung cận đông, một khu vực mà nhiều đế quốc dòm ngó. Đồng thời việc khống chế 2 eo biển Bosporus và Dardanelles đe dọa trực tiếp đến Nga Xô Viết vì từ đây có thể mở những cuộc tấn công vào Nga.

Xem thêm

Tham khảo

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Hòa ước Sèvres.

Nội dung hòa ước Sevres

Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

Chiến tranh thế giới thứ nhất

Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Châu Á-Thái Bình Dương – Đại Tây Dương – Địa Trung Hải

Tham chiến

Phe Hiệp ước	Đế quốc Nga/Chính phủ Lâm thời Nga • Đế quốc Pháp: Pháp, Việt Nam • Đế quốc Anh: Anh, Úc, Canada, Ấn Độ, New Zealand, Newfoundland, Nam Phi • Ý • Romania • Hoa Kỳ • Serbia • Bồ Đào Nha • Trung Quốc • Nhật Bản • Bỉ • Montenegro • Hy Lạp • Armenia • Brazil
Phe Liên minh	Đế quốc Đức • Đế quốc Áo-Hung • Đế quốc Ottoman • Bulgaria

Diễn biến

Trước chiến tranh	Cách mạng Mexico (1910–1920) • Chiến tranh Ý – Thổ Nhĩ Kỳ (1911–1912) • Chiến tranh Balkan lần thứ nhất (1912–1913) • Chiến tranh Balkan lần thứ hai (1913)
Mở màn	Nguyên nhân sâu xa • Vụ ám sát Đại vương công Franz Ferdinand • Khủng hoảng Tháng Bảy
1914	Trận Biên giới Bắc Pháp • Trận Cer • Trận sông Marne lần thứ nhất • Trận Tannenberg • Trận Lemberg • Trận hồ Masuren lần thứ nhất • Trận Kolubara • Trận Sarikamish • Cuộc chạy đua ra biển • Trận Ypres lần thứ nhất • Hưu chiến đêm Giáng sinh
1915	Trận Ypres lần thứ hai • Chiến dịch Gallipoli • Trận Isonzo • Đại Rút lui • Chiếm Serbia • Cuộc vây hãm Kut
1916	Chiến dịch Erzerum • Trận Verdun • Chiến dịch tấn công hồ Naroch • Trận Asiago • Trận Jutland • Trận Somme • Cuộc tổng tấn công của Brusilov • Chiếm Romania
1917	Baghdad thất thủ • Hoa Kỳ tham chiến • Trận Arras thứ hai • Cuộc tổng tấn công của Kerensky • Trận Ypres thứ ba • Trận Caporetto • Trận Cambrai
1918	Hiệp định đình chiến Erzincan • Hòa ước Brest-Litovsk • Tổng tấn công Mùa xuân • Tổng tấn công Một trăm ngày • Tổng tấn công Meuse-Argonne • Trận Baku • Trận Megiddo • Trận Vittorio Veneto • Đình chiến với Đức • Đình chiến với Đế quốc Ottoman
Các sự kiện khác	Bạo loạn Maritz (1914–1915) • Angola (1914–1915) • Âm mưu Hindu–Đức (1914–1919) • Khởi nghĩa Ireland (1916) • Cách mạng Nga (1917) • Nội chiến Phần Lan (1918)
Sau chiến tranh	Nội chiến Nga (1917–1921) • Chiến tranh giành độc lập Ukraina (1917–1921) • Chiến tranh Armenia–Azerbaijan (1918–1920) • Chiến tranh Georgia–Armenia (1918) • Cách mạng và can thiệp tại Hungary (1918–1920) • Cách mạng Đức (1918–1919) • Chiến tranh Hungary-Romania (1918–1919) • Khởi nghĩa Wielkopolska (1918–1919) • Chiến tranh giành độc lập Estonia (1918–1920) • Chiến tranh giành độc lập Latvia (1918–1920) • Chiến tranh giành độc lập Lithuania (1918–1920) • Chiến tranh Anh-Afghanistan lần thứ ba (1919) • Chiến tranh Ba Lan–Ukraina (1918–1919) • Chiến tranh Nga-Ba Lan (1919–1921) • Chiến tranh giành độc lập Ireland (1919–1921) • Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ và Chiến tranh Hy Lạp-Thổ Nhĩ Kỳ (1919–1923) • Chiến tranh Ba Lan-Lithuania (1920) • Nga Xô viết xâm lược Georgia (1921) • Nội chiến Ireland (1922–1923)

Khía cạnh khác

Tổng quan	Giao tranh quân sự • Hải chiến • Không chiến • Ném bom chiến lược • Mật mã • Sử dụng ngựa • Hơi độc • Đường xe lửa • Khoa học kỹ thuật • Chiến tranh chiến hào • Chiến tranh toàn diện • Danh sách các cựu binh sống sót của Chiến tranh thế giới thứ nhất
Các ảnh hưởng/ Tội ác chiến tranh	Thương vong • Bệnh cúm Tây Ban Nha • Vụ thảm sát Bỉ • Dân Ottoman: (Diệt chủng Armenia • Diệt chủng Assyria • Diệt chủng Hy Lạp) • Phụ nữ • Văn học
Hiệp ước/ Hòa ước	Chia cắt đế quốc Ottoman • Sykes-Picot • St.-Jean-de-Maurienne • Pháp-Armenia • Damascus • Hội nghị hòa bình Paris • Hòa ước Brest-Litovsk • Hòa ước Lausanne • Hòa ước London • Hòa ước Neuilly • Hòa ước St. Germain • Hòa ước Sèvres • Hòa ước Trianon • Hòa ước Versailles
Kết quả	Hậu quả • "Mười bốn Điểm" • Hội Quốc Liên
Thể loại • Chủ đề • Dự án Từ điển • Thông tin • Danh ngôn • Văn kiện và tác phẩm • Hình ảnh và tài liệu • Tin tức