Könyaq Koreyäneñ başqalası
Seul korea telendä: 서울 특별시
Gerb
|
|
[[Файл:|300px|Seul (Җир)]]
|
|
Seul (koreya telendä: 서울 특별시 - başqala) - Koreya Cömhüriäteneñ (Könyaq Korea) başqalası häm iñ zur şähäre.
Xalıq sanı - 10 464 051 keşe (2011), şähär yanı belän - 29 mln. artıq.
İsem
Seul - Soul isemennän çığa, Soul - yä "keş", yä "başqala" mäğnäsenä turı kilä.
Qıtayça ayırım şähär iseme bar - 漢城 汉城 - Xançen - "Xangan yılğasında kirmän", yäki "Qıtay kirmäne".
2005 yılda qıtaylılar 首爾/首尔 - Şou-er - "başqala" isemenä küçerä.
Tarix
Şähärneñ berençe iseme - Vireson.
370 yılda b.e.q. - Pekçe ile başqalası.
Korö däwläte waqıtında (918 — 1392 yılda) Xanson iseme astında (Xangan yılğasında urnaşqan kirmän) bulğan.
1394 yıldan - Çoson dinastiäse idärä itkän çorda - Xanän (漢陽) däwläteneñ başqalası.
1910 — 1945 yıllarda - Yaponiä buysındıru däwerendä - Könson (yaponça 京城 - Keydzö) idärä berämlege.
1946 yılda Korea bäysezlegen ireşkäç Seul iseme raslana.
Şähärneñ tarixi çorları
- Pekçe patşalığı - 18-660 yıllarda
- Silla patşalığı - 660-935 yıllarda
- Korö patşalığı - 918-1392 yıllarda
- Çoson patşalığı - 1392-1897 yıllarda
Korea suğışı waqıtında Tönyaq Korea häm Qıtay ğäskärläre ike tapqır Seul şähären basıp alalar. Suğış çorında şähär zur zıyan kürä.
Suğıştan soñ qala tiz tözäkländerelä häm üsä.
Şähär klimatı
Seul klimatı
|
Kürsätkeç
|
Ği
|
Fev
|
Mar
|
Apr
|
May
|
İün
|
İül
|
Avg
|
Sen
|
Okt
|
Noya
|
Dek
|
Yıl
|
Absolüt maksimum, °C
|
13,5
|
18,7
|
23,0
|
29,8
|
32,4
|
37,4
|
38,4
|
38,1
|
36,0
|
29,6
|
25,9
|
19,6
|
38,4
|
Urtaça maksimum, °C
|
1,6
|
4,1
|
10,2
|
17,6
|
22,8
|
26,9
|
28,8
|
29,5
|
25,6
|
19,7
|
11,5
|
4,2
|
16,9
|
Urtaça temperatura, °C
|
−2,7
|
−0,1
|
5,5
|
12,2
|
17,4
|
21,9
|
24,9
|
25,4
|
20,8
|
14,4
|
6,8
|
0,2
|
12,2
|
Urtaça minimum, °C
|
−6,1
|
−4,1
|
1,1
|
7,3
|
12,6
|
17,8
|
21,8
|
22,1
|
16,7
|
9,8
|
2,9
|
−3,4
|
8,2
|
Absolüt minimum, °C
|
−22
|
−19,8
|
−15,3
|
−4,6
|
4,6
|
7,0
|
11,9
|
12,5
|
3,9
|
−2,6
|
−11,5
|
−18,1
|
−22
|
Yawım-töşem norması, mm
|
22
|
24
|
46
|
77
|
102
|
133
|
328
|
348
|
138
|
49
|
53
|
25
|
1345
|
Kürenekle urınnarı
-
Könbokkun sarayı täxet zalı
-
Çxandokkun sarayınıñ Vivon baqçasında urnaşqan Puöncon binası
-
Çxangöngun sarayınıñ töp qapqası
-
Toksugun sarayı
-
Könxigun sarayı
Xalıq sanı
Yıl
|
Xalıq sanı
|
1428 |
103 328
|
1660 |
200 000
|
1881 |
199 100
|
1890 |
192 900
|
1899 |
211 200
|
1902 |
196 600
|
1906 |
230 900
|
1910 |
278 958
|
1915 |
241 085
|
1920 |
250 208
|
1925 |
336 349
|
1930 |
355 426
|
1935 |
404 202
|
1940 |
930 547
|
|
Yıl
|
Xalıq sanı
|
1944 |
947 630
|
1949 |
1 418 025
|
1952 |
648 432
|
1955 |
1 574 868
|
1960 |
2 445 402
|
1966 |
3 793 280
|
1970 |
5 433 198
|
1975 |
6 889 502
|
1980 |
8 364 379
|
1985 |
9 639 110
|
1990 |
10 612 577
|
1995 |
10 231 217
|
2000 |
9 895 972
|
2005 |
10 349 312
|
|
Sport
1988 yılda XX Cäyge Olimpiä uyınnarı, 2002 yılda Bötendönya futbol yarışı ütkärelä.
Sıltamalar
|