Qabarda tele

Qabarda tele yaki Qabarda-Çirkäs tele yaki Könçığış Çirkäs tele (Qabardinça Къэбэрдей-Адыгэбзэ; Adığça Kъэбэртай-Aдыгабзэ/Kъэбэртайбзэ) Tönyaq Kawqazda Qabardınnarnıñ häm Çirkäslärneñ milli tele. Qayber tel ğalimnäre Adığ häm Qabardin tellären ber tel bulıp öyränälär. Çirkäs telläre polisintetik tellärgä kerä. Tel belän 515 672 insan söyläşä belä[1]

Qabardin-Balqar, Qaraçay-Çirkäs cömhüriyätlärendä, Süriya, Türkiyä, Ürdüniyada häm AQŞta.

Lähce

Qabarda telendä 2 töp lähce bar. Qabarda lähcese häm Besleney lähcese. Besleney lähce Qaraçay-Çirkäsiyadä Besleney, Vakojile awıllarında häm Krasnodar krayınıñ Uspensky rayonında taralğan. Qabarda teleneñ 8 söyläme bar.[2]

Yazuı

XIX ğasırğa çaqlı ğäräp älifbasın berniçä tapqır älifba tözergä omtılış bula.

1829 yılda Peterburg Universitetı möğalime İvan Gratsilevskiy kiril grafikası nıgezendä berençe çirkäs älifbasın yasadı.

1832-1835 yıllarda Şora Nogmov yasadı kirıl grafikasında, annarı ğäräp grafikasında.

1924 yılda Çirkäs xalqı latin grafikasına küçä.

1936 yılda Çirkäs xalqı kiril grafikasına küçä.

İskärmälär

1. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года, archived from the original on 2021-10-06, retrieved 2021-09-29 
2. Ethnologue buyınça