Таһир Ахунҗанов

Таһир Ахунҗанов
Туган телдә исем	Таһир Исмәгыйль улы Ахунҗанов
Туган	15 сентябрь 1923(1923-09-15) Башкорт АССР, Бишбүләк районы, Муса авылы
Үлгән	25 ноябрь 2013(2013-11-25) (90 яшь) Уфа, Россия
Күмү урыны	Уфаның Көньяк зираты^[d]
Яшәгән урын	Бәләбәй Усак-Кичү
Милләт	татар
Ватандашлыгы	Калып:Байрак/Cəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦе СССР, Россия
Һөнәре	дәүләт һәм партия эшлеклесе
Сәяси фирка	Советлар Берлеге коммунистик фиркасе
Бүләк һәм премияләре
Гыйльми дәрәҗә:	тарих фәннәре кандидаты^[d]

Таһир Ахунҗанов (псевдонимы Таһир Таһиров) (рус. Тагир Ахунзянов) – Башкортстанның күренекле дәүләт һәм коммунистлар фиркасе әһеле, язучы, тарих фәннәре кандидаты.

Тәрҗемәи хәле

Таһир Исмәгыйль улы Ахунҗанов Бишбүләк районының Муса авылында туып-үскән. 1941 елны Бәләбәй педагогия училищесын тәмамлаганнан соң, үз авылында башлангыч мәктәптә, аннары Ново-Васильевка авылында җидеелык мәктәптә укыта. Бөек Ватан сугышында катнаша. Аннан исән-сау әйләнеп кайткач, Усак-Кичүдә директор булып эшли. Соңрак Бишбүләк райкомының ВЛКСМ секретаре итеп сайлана.

Фирка эшендә

1948-50 елларда КПСС өлкә комитеты каршындагы партия мәктәбендә укый. КПСС Үзәк Комитеты каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясендә белем ала. 1961-63 елларда тарих фәннәре кандидаты Ахунҗанов КПССның Башкортстан өлкә комитетында фән һәм мәгариф буенча бүлек җитәкчесе итеп билгеләнә. 1964-67 елларда - «Кызыл таң» республика гәзите баш мөхәррире булып эшли.

1967-1987 елларда – КПССның Башкортстан өлкә комитеты секретаре. Югары Советның VI-X чакырылышларында депутат итеп сайлана. Обкомдагы хезмәт еллары республика белән Мидхәт Шакиров җитәкчелек иткән чорга туры килә. Ахунҗанов аның төркемендә идеологик көрәш, шул исәптән мәдәният, сәнгать өчен җавап тота.

1987 елның 6 июнь көнне КПССның Башкортстан обкомы пленумында Мидхәт Шакиров кылган күпсанлы хокук бозулар өчен урыныннан алынган. Үзәк Комитет үткәргән тикшерү нәтиҗәләре буенча «хуҗа»ның иң якын кулдашлары арасында Ахунҗанов та вазифасыннан алына.[1][2]

Иҗади эше

Таһир Таһиров буларак билгеле булган язучы, драматург. «Галия», «Күке саннарын ишетәм», «Буранлы өч көн», «Лейтенантлар» исемле повестьлар һәм хикәяләр китаплары, шулай ук вакытлы матбугат тарихы буенча берничә монография һәм брошюралар авторы. «Галия» пьесасы Башкорт академия театры сәхнәсендә зур уңыш белән уйнала.

Кандидатлык хезмәте Башкортстан матбугаты тарихына багышланган.

Хәтер

• 2024 ― Бишбүләк районы үзәкләштерелгән китапханәләр системасының Усак-Кичү авылы модельле китапханә-филиалына исеме бирелгән[3].

Чыганаклар

• “Сәгать” сукканда. «Өмет» гәзите(үле сылтама)
• Таһир Таһиров(үле сылтама)
• Башкортстанда Таһир Ахунҗанов белән хушлаштылар

Искәрмәләр

1. В. Прокушев «Преследование прекратить...» газета «Правда» 6 мая 1987, № 126 (25113)
2. Исторический июнь, archived from the original on 2011-07-03, retrieved 2024-03-10 
3. Роман Якимчук. Трем библиотекам Башкирии присвоены имена выдающихся деятелей культуры. ИА «Башинформ», 16.01.2024