Иске Кызылсу

Иске Кызылсу
Байрак
Рәсми исем	Урайкино[1], Татарское Урайкино[2] һәм Татарская Урайкина[3]
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Урайкинское сельское поселение^[d][4]
Административ-территориаль берәмлек	Урайкинское сельское поселение^[d][4]
Сәгать поясы	UTC+03:00[5] һәм UTC+04:00[5]
Халык саны	535 (2010)[6]
Почта индексы	433454
Хуҗалыклар саны	225[3]

Иске Кызылсу – Сембер өлкәсенең Иске Майна районында татар авылы. Авыл советы үзәге.

Бүген авылда 750 кеше яши. Шуларның 450се – пенсиядә. Авылда “Кызылсу” исемле авыл хуҗалыгы кооперативы – СПК эшли. 4 мең гектар җирнең быел 3500ендә ашлык чәчәләр.

Сембер өлкәсенең Иске Кызылсу авылында ифрат та уңган татар халкы яшәгән. Моны XVIII гасырда сәяхәтче Иван Лепехин юлъязмалары да раслый. 1771 елда Питербурдан чыккан сәяхәтче татар тукыган киндерләрне мактап китә, юлъязмаларында менә нәрсә язып калдырган ул: "Татары ткут нарочито чистый холст, а мордовки и чувашки – только толстый".

Икенче сәяхәтче галим Иоһан Георгидан бер өзек тә шул күзәтүне куәтли: "Һәр авылда диярлек үз тире эшкәртүчеләре, итекче-тегүчеләре, тимерче һәм балта осталары бар. Ә аларның хезмәт сөючән хатын-кызлары йон һәм җитен тукымалары җитештерә".

1938 елда чыккан "История Татарии в документах и материалах" дигән китаптан алынган бу күзәтүләр Шәһри Болгардан көньяк-көнчыгышка – Мәләкәс шәһәренә илтүче юл өстендә утырган Иске Кызылсу авылы халкына да кагыла.

1959 елга кадәр Кызылсу милли (татар, чуаш, мукшы) авыллары тупланган Иске Кандал районына керсә, шул елны районны бетереп, Парау авылы – Мәләкәс, Татар Урайкины (Кызылсу) авылы – Иске Майна, Ертуган һәм Абдулла авыллары – Чардаклы районына кертелә.

Авылда район өчен бердәнбер татар мәктәбе эшләп килә.

Танылган шәхесләр

• Сәхаб Урайский, татар шагыйре.
• Латыйф Җәләй, татар теле галиме.
• Габдулла Вилданов (1911—1978), хәрби эшлекле, Дан орденының тулы кавалеры (1944, 1944, 1945).
• Әсгать Мәҗит, артист, режиссёр

Чыганаклар

• Кызылсу авылы милли рухны саклый
• Иске Кызылсу авылы инвесторга өметләнә

1. XXXVI. Самарская губерния: Список населенных мест Российской Империи по сведениям 1859 года / мөхәррир А. И. Артемьев — СПб: Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1864. — 134 бит — (Списки населенных мест Российской империи)
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q29870486https://wikidata.org/wiki/Track:Q656https://wikidata.org/wiki/Track:Q28705432https://wikidata.org/wiki/Track:Q38320065https://wikidata.org/wiki/Track:Q4070220
2. Подковыров Н. Г. Список населенных мест Самарской губернии — Самара: 1910. — 425 бит
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q36028923https://wikidata.org/wiki/Track:Q894
3. Список населенных мест Самарской губернии, по сведениям 1889 года — Самара: 1890.
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q30103132https://wikidata.org/wiki/Track:Q894
4. ОКТМО
   https://wikidata.org/wiki/Track:P764https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203
5. Федеральный закон от 09.03.2016 № 69-ФЗ — 2016.
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q41806474
6. Всероссийская перепись населения 2010 года. Населённые пункты Ульяновской области и численность проживающего в них населения по возрасту
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q129255588