Жираф

Жираф
Масса	54,5 килограмм[1]
Халыкара фәнни исем	Giraffa camelopardalis L., 1758[2][3]
Таксономик ранг	төр[2][4] һәм группа подвидов^[d]
Югарырак таксон	жирафы^[d][2]
Таксонның халык атамасы	Giraffe[5][6], Kameelperd, ቀጭኔ, زرافة, زرافه, Zürafə, Жырафа, Жырафа, Жираф, Ntilen, জিরাফ, ཤ་བ་སྐེ་རིང་།, Jirafenn, Žirafa, Girafa, Hirapa, ᏗᎦᎵᏍᏚᎩᏍᎩ, Tsêhe'êsenotováhe, زەڕافە, žirafa, Giraf, Giraffe[6], Zırafa, Καμηλοπάρδαλη, Ĝirafo, jirafa, Kaelkirjak, Jirafa, زرافه, Kirahvi, Giraffur, Girafe[5], Sioráf, 長頸鹿, Sioraf, Xirafa, જિરાફ, Mwannalagh, Raƙumin dawa, Chhòng-kiáng-lu̍k, Kamelopaki, Kilape, ג'ירף, जिराफ़, Žirafa, Jiraf, Zsiráf, Jerapah, Jirafo, Gíraffi, キリン, djirafa, Jerapah, Amdeɣ, Керік, ಜಿರಾಫೆ, 기린, Сурахай, Canhêştir, Giraff, СсурухӀи, Dikálá, Žirafa, Žirafe, Жираф, Жирафа, ജിറാഫ്, Анааш, जिराफ, Zirafah, သစ်ကုလားအုပ်, जिराफ, Giraffe, Sjiraff, Sjiraff, Girafe, Tsin yilátah ayání, Girafe, Żyrafa, زرافہ, Girafa, Hirapha, Girafă, Жираф, Жирафа, Kôlo, ජිරාෆ්, Žirafa štíhla, severna žirafa[7], Twiza, Geri, Gjirafa, Жирафа, Jarapah, Giraff, Twiga, ஒட்டகச் சிவிங்கி, జిరాఫీ, Зарофа, ยีราฟ, Zürafa, Жираф, زىراپە, Жирафа, زرافہ, Hươu cao cổ, זשיראף, Tn̂g-ām-lo̍k, 長頸鹿, 长颈鹿, Indlulamithi, Jirafa[5] һәм xirafa[8]
Тәүге атамасы	C. camelopardalis^[d]
Макималь гомер озынлыгы	39,5 ел[9]
Йөклелек чоры	457 ± 7 тәүлек[10]
Йөрәк тибеше ешлыгы	150 ударов в минуту[11]
ХТСБ саклану статусы	куркыныч яный^[d][12]
Биеклек / буй	5,5 ± 1 метр[1]
Нинди вики-проектка керә	ВикиПроект Инвазив биология^[d]
CITES Appendix	Appendix II of CITES^[d][13]
Оя зурлыгы	1[1]
Геном төзелеше URL-ы	dnazoo.org/assemblies/Giraffa_camelopardalis[14]
Жираф Викиҗыентыкта

Жираф (лат.  Giraffa camelopardalis) — куш тояклылар отрядыннан, жирафлылар гаиләсеннән бер имезүче хайван. Җир йөзендә иң озын хайван.

Сыйфатламалары

Жирафның башы

Иркәк жирафлар 5,5—6,1 м хәтле ирешәләр (якынча озынлыкның 1/3 муен тәшкил итә ) һәм авырлыгы 900-1200 кг кадәр җитә. Саулыклар гадәттәгечә азга кимрәк һәм җиңелрәк була.

Башка имезүче хайваннар төсле үк җиде муен умырткасы булуына карамастан, җирафларның муены искиткеч озын. Озын буй кан әйләнешенә, беренче чиратта, баш миенә кан таэмин итүгә йөк китерә. Шуңа күрә жирафларның йөрәге бик көчле. Ул минутына 60 литр кан үткәрә, жираф йөрәге 12 кг авырлыкта һәм ул кеше йөрәгеннән өч тапкырга югарырак басым тудыра. Шуңа да карамастан, башны кисәк күтәрү һәм төшерүгә жираф йөрәге чыдамас иде. Мондый хәрәкәтләр хайванны һәлак итмәс өчен жирафның каны кешенекеннән куерак. Моннан тыш, жирафларның зур муен тамырында махсус бикли торган клапаннар бар. Алар баш миенә бара торган баш кан тамырында басымны сакларга ярдәм итәләр.

Жирафның кара теле бик озын һәм мускуллы. Жираф телен 45 смга хәтле чыгара ала һәм шуның белән ботакларны алырга ярдәм итә.

Шулай ук карагыз

Чыганаклар

Искәрмәләр

1. Dagg A. I. Giraffa camelopardalis // Mamm. Species — ASM, OUP, 1971. — ISSN 0076-3519; 1545-1410 — doi:10.2307/3503830
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q2843017https://wikidata.org/wiki/Track:Q16093657https://wikidata.org/wiki/Track:Q1637051https://wikidata.org/wiki/Track:Q44817863https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595
2. Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson, D. M. Reeder — 3 — Baltimore: JHU Press, 2005. — 35, 2142 p. — ISBN 978-0-8018-8221-0
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q25439894https://wikidata.org/wiki/Track:Q5092https://wikidata.org/wiki/Track:Q14644999https://wikidata.org/wiki/Track:Q1645059https://wikidata.org/wiki/Track:Q1538807
3. Brisson A. D. Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: Sistens generalem Animalium distributionem in Classes IX, & duarum primarum Classium, Quadrupedum scilicet & Cetaceorum, particularem divisionem in Ordines, Sectiones, Genera & Species. Cum brevi cujusque Speciei Descriptione, Citationibus Auctorum de iis tractantium, Nominibus eis ab ipsis & Nationibus impositis, Nominibusque vulgaribus — Editio altera auctior — Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762. — doi:10.5962/BHL.TITLE.40361
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q299547https://wikidata.org/wiki/Track:Q73887https://wikidata.org/wiki/Track:Q110259251
4. Kumar V., Janke A. Multi-locus Analyses Reveal Four Giraffe Species Instead of One // Curr. Biol. — United Kingdom: Cell Press, Elsevier BV, 2016. — 7 p. — ISSN 0960-9822; 1879-0445 — doi:10.1016/J.CUB.2016.07.036 — PMID:27618261
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q5058164https://wikidata.org/wiki/Track:Q746413https://wikidata.org/wiki/Track:Q145https://wikidata.org/wiki/Track:Q1144851https://wikidata.org/wiki/Track:Q26857906https://wikidata.org/wiki/Track:Q88313044https://wikidata.org/wiki/Track:Q56974670
5. Кызыл китап — 1964.
   https://wikidata.org/wiki/Track:P627https://wikidata.org/wiki/Track:Q32059
6. Cole T. C. H. Wörterbuch der Säugetiernamen - Dictionary of Mammal Names — 2015. — ISBN 978-3-662-46270-6 — doi:10.1007/978-3-662-46270-6
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q22669722https://wikidata.org/wiki/Track:Q27310853
7. ZOO Ljubljana
8. http://www.sabencia.net/nomenclator.php
9. Longevity of Mammals in Captivity; from the Living Collections of the World — 1 — 2005.
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q83566668
10. Grzimeks Enzyklopädie — 1 — M: Kindler Verlag, 1988.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q26706243https://wikidata.org/wiki/Track:Q1726https://wikidata.org/wiki/Track:Q1741966
11. http://www.lanacion.com.ar/1831422-los-latidos-del-corazon
12. The IUCN Red List of Threatened Species 2022.2 — 2022.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q115962546
13. Species+
    https://wikidata.org/wiki/Track:P2040https://wikidata.org/wiki/Track:Q20962955
14. DNA Zoo
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q107602570