Айдар Хәбетдинов

Айдар Хәбетдинов
Туган телдә исем	Айдар Юрий улы Хәбетдинов
Туган	30 апрель 1972(1972-04-30) (52 яшь) СССР, РСФСР, ТАССР, Казан
Яшәгән урын	Юшков йорты[1]
Милләт	татар
Ватандашлыгы	СССР РФ
Әлма-матер	Казан (Идел буе) федераль университеты
Һөнәре	тарихчы-галим
Җефет	Миләүшә, вуз укытучысы
Балалар	уллары Арслан, Кәрим
Ата-ана	Юрий Гайнетдин улы Хәбетдинов, КФУ доценты (әти) Эльвира Геннадьевна Кудрецкая, журналист (әни)
Гыйльми дәрәҗә:	тарих фәннәре докторы^[d]
Айдар Хәбетдинов Викиҗыентыкта

Айдар Хәбетдинов, Айдар Юрий улы Хәбетдинов (Айдар Юрьевич Хабутдинов; 1972 елның 30 апреле, СССР, РСФСР, ТАССР, Казан) ― галим, язучы, тарих фәннәре докторы (2002), профессор (2010). «Pax Islamica» (Мәскәү) журналы баш мөхәррире (2007).

Тәрҗемәи хәле

1972 елның 30 апрелендә Казанда туган. Әтисе — Юрий Гайнетдин улы — КФУ география факультеты метеорология кафедрасы доценты, әнисе — Эльвира Геннадьевна Кудрецкая, журналист, РФ һәм ТР атказанган мәдәният хезмәткәре. Әбисе — Һади Такташның икенче хатыны Гөлчирә (Гөлчәһрә) Такташева-Мансурова ягыннан нәселендә мәгърифәтче Имаметдин Сәйфуллин, Юныс Вәлидов һәм Гасыйм Мансуров бар. Казанның 18 нче санлы инглиз теле тирәнтен өйрәнелүче мәктәпне (1989), Казан дәүләт университетының тарих факультетын (1994), шул ук факультетның хәзерге заман Ватан тарихы кафедрасында аспирантура (1994-1996, РФ президенты стипендиаты) тәмамлаган. «ХХ гасырның беренче чирегендә татар иҗтимагый-сәяси хәрәкәте» темасына кандидатлык диссертациясе (1996, фәнни җитәкчесе проф. И.Р. Таһиров), «Россия җәмгыяти берлегендә татар иҗтимагый-сәяси хәрәкәте (XVIII гасыр азагы-XX гасыр башы)» темасына докторлык диссертациясе (2002) яклаган.

Хезмәт юлы

• 1996 Россия ЭЭМ Казан юридик институтында өлкән укытучы.
• 2003 Россия хокук саклау академиясе Казан филиалы укытучысы, профессоры (2010).
• 2004 Нижгардагы «Мәдинә» нәшрият йорты белән хезмәттәшлек итә башлый. «Мәдинә» газетасы мөхәрририяте әгъзасы һәм «Хәзерге дөньяда ислам» (Ислам в современном мире) әлманахы җаваплы мөхәррире.

Гыйльми тикшеренүләре

Россия мөселманнары тарихы, ислам дине буенча 330 дан артык фәнни хезмәте басылган[2].

Татарларда мөселман дине институтлары (оешмалары) үсеше мәсьәләләрен тикшерә. «Европа Көнчыгышында ислам» энциклопедия сүзлеге өчен 50 дән артык мәкалә яза. Tatarica атласында ХХ гасыр башы бүлеген яза. «Идел» журналында «Милләт юлбашчылары» (Лидеры нации) проекты алып бара.

Китаплары

Китаплары

Татарское общественно-политическое движение в досоветский период: 1900-1918. К.: КФУ, 1997. Миллет Оренбургского Духовного Собрания в конце XVIII–XIX веках. Казань: Иман, 2000. Органы национальной автономии тюрко-татар мусульман Внутренней России и Сибири в 1917–1918 гг. Вологда, 2001. Формирование нации и основные направления развития татарского общества в конце XVIII – начале XX века. Казань: Идел-пресс, 2001. От общины к нации: татары на пути от средневековья к новому времени. Казань: Таткнигоиздат, 2008. Ислам и мусульманская культура в Среднем Поволжье: История и современность (автордаш). Ислам в Татарстане: Опыт толерантности и культура сосуществования. Казань, 2002, 2006 (автордаш). Общественное движение мусульман-татар: Итоги и перспективы. Нижний Новгород: Медина, 2005 (автордаш). Общественное движение молодежи у татар-мусульман в начале XX века. Нижний Новгород: Медина, 2005. Всероссийские мусульманские съезды 1905-1906 гг. Нижний Новгород, 2005 (автордаш). Совет улемов. Нижний Новгород: Медина, 2005 Лидеры нации. Казань: Таткнигоиздат, 2003. Российские муфтии: от екатерининских орлов до ядерной эпохи. Нижний Новгород: Медина, 2006. Хусаин Фаизханов: у истоков общественного движения мусульман-татар. – Нижний Новгород: Медина, 2006 (автордаш). Российские мусульмане-татары: от общины к нации (конец XVIII-начало XX вв.). – Нижний Новгород: Медина, 2007(автордаш).

Кызыклы факт

Татар тарихчысының 29 яшьтә докторлык диссертациясен яклавы Россия тарих фәнендә рекорд була[3].

Бүләкләре, мактаулы исемнәре

• 1994 ― РФ президенты стипендиясе.
• 2005 ― Татарстан Республикасы президенты гранты.

Шәхси тормышы

1998 елда өйләнгән[4]. хатыны Миләүшә Мөхәммәтҗаны кызы (1972 елгы), фән кандидаты, КФУ доценты. Өлкән уллары Арслан (2000 елгы)[5], Казанда «Сәләтле бала» үзәген (2018), Мәскәүдә МФТИ гамәли математика һәм информатика физтех- мәктәбен тәмамлаган, Яндекста эшли[6], кече уллары Кәрим 131нче лицейда укый.

Искәрмәләр

1. https://jytely.info/kazan
2. Сәяси күзәтү мәгълүмат-анализ журналы, archived from the original on 2016-03-05, retrieved 2015-10-23 
3. Татар электрон китапханәсе сайтында, archived from the original on 2016-03-05, retrieved 2015-10-23 
4. Светлана Сагитова Милеуша Хабутдинова: «Моя главная цель - продвижение татарской культуры в мире». Лига женщин КФУ, 15.04.2022(рус.)
5. Арслан Хабутдинов Вконтакте
6. Хабутдинов Арслан Айдарович. kazan-math.info

Сылтамалар

• А.Ю. Хәбетдинов РАП Казан филиалы сайтында
• «Казан тарихлары» сайты

Шулай ук карагыз

Имаметдин Сәйфуллин (карт картбабай)

Гөлчирә Мансурова-Такташева (әби)