โควตาอิมเปรีอาลี

โควตาอิมเปรีอาลี หรือ โควตาอิมพิเรียรี[1] (อังกฤษ: Imperiali quota) เป็นสูตรคำนวณใช้สำหรับหาค่าต่ำสุดหรือโควตาของจำนวนผลคะแนนเสียงที่ใช้สำหรับการจัดสรรปันส่วนจำนวนที่นั่งในระบบการลงคะแนนแบบถ่ายโอนคะแนนเสียง หรือระบบสัดส่วนแบบบัญชีรายชื่อโดยใช้วิธีเหลือเศษสูงสุด โดยโควตาอิมเปรีอาลีมีความแตกต่างจากวิธีอิมเปรีอาลี (Imperiali method) โดยเป็นชนิดหนึ่งของวิธีค่าเฉลี่ยสูงสุด โดยทั้งคู่ตั้งชื่อตามปีแยร์ อิมเปรีอาลี วุฒิสมาชิกชาวเบลเยียม

เอกวาดอร์และเช็กเกียอยู่ในกลุ่มไม่กี่ประเทศที่ใช้การจัดสรรปันส่วนที่นั่งในระบบนี้ ในขณะที่อิตาลีใช้ในสภาผู้แทนราษฎรช่วง ค.ศ. 1946 ถึงค.ศ. 1993

ในการใช้โควตาอิมเปรีอาลีเป็นสูตรคำนวณนั้น หากพรรคการเมืองจำนวนหลายพรรคสามารถได้คะแนนเสียงเกินจำนวนโควตาไปไม่มาก จะมีความเป็นไปได้สูงที่จะมีการจัดสรรที่นั่งให้กับพรรคการเมืองทั้งหมดมากกว่าจำนวนที่นั่งที่มีในสภา (ซึ่งจะไม่เกิดขึ้นในโควตาแฮร์หรือโควตาดรูป ดังนั้นหากเกิดกรณีนี้ขึ้น ผลลัพธ์จะต้องถูกคำนวณใหม่โดยใช้โควตาที่สูงขึ้น (โดยปกติแล้วนิยมใช้โควตาดรูป) โดยหากไม่พบปัญหาดังกล่าวโควตาอิมเปรีอาลีสามารถใช้จัดสรรที่นั่งได้ในลักษณะที่คล้ายคลึงกับวิธีโดนต์

โควตาอิมเปรีอาลีนั้นไม่ใช่อย่างเดียวกับวิธีอิมเปรีอาลี อันเป็นแบบหนึ่งของวิธีค่าเฉลี่ยสูงสุด ซึ่งมาจากชื่อเดียวกัน

การคำนวณ

โควตาอิมเปรีอาลีสามารถคำนวณได้ดังนี้

${\displaystyle {\frac {{\mbox{total}}\;{\mbox{votes}}}{{\mbox{total}}\;{\mbox{seats}}+2}}}$

• ${\displaystyle {\mbox{total}}\;{\mbox{votes}}}$ = จำนวนผลรวมคะแนนเสียงทั้งหมด; คือจำนวนคะแนนเสียงดีทั้งหมดในการเลือกตั้ง
• ${\displaystyle {\mbox{total}}\;{\mbox{seats}}}$ = จำนวนที่นั่งที่จะต้องจัดสรรทั้งหมดในการเลือกตั้ง

ตัวอย่าง

การลงคะแนนแบบถ่ายโอนคะแนนเสียง

ในระบบการลงคะแนนแบบถ่ายโอนคะแนนเสียง (Single tranfertable vote; STV) โดยสมมติว่าในการเลือกตั้งเพื่อหาผู้แทนจำนวนทั้งหมด 2 คน โดยมีผู้สมัครรับเลือกตั้งทั้งสิ้น 3 คน ได้แก่ แอนเดรีย คาร์เตอร์ และแบรด มีผู้มีสิทธิลงคะแนนทั้งหมด 100 คน ได้ผลออกมาดังต่อไปนี้

ผู้ลงคะแนน 65 คน แอนเดรีย คาร์เตอร์

ผู้ลงคะแนน 15 คน คาร์เตอร์

ผู้ลงคะแนน 20 คน แบรด

เนื่องจากมีผู้ลงคะแนนเสียงทั้งหมด 100 คน และมีผู้แทน 2 ที่นั่ง ดังนั้นโควตาอิมเปรีอาลีเท่ากับ

${\displaystyle {\frac {100}{2+2}}=25}$

เมื่อเริ่มการนับคะแนนเริ่มจากลำดับความชอบแรกก่อน จะได้คะแนนเสียงสำหรับแต่ละผู้สมัครดังนี้

• แอนเดรีย 65 คะแนน
• คาร์เตอร์ 15 คะแนน
• แบรด 20 คะแนน

เนื่องจากแอนเดรียมีจำนวนคะแนนเสียงทั้งหมดเกินโควตา (ที่ 25 คะแนน) ดังนั้นแอนเดรียจะได้รับเลือกตั้งไปคนแรก โดยคะแนนส่วนที่เกินจากโควตามีจำนวน 40 คะแนน ดังนั้นคะแนนส่วนเกินจะถูกถ่ายโอนไปให้กับคาร์เตอร์ (ตามที่ระบุไว้โดยผู้ลงคะแนน) ผลรวมคะแนนในรอบถัดไปจะเป็นดังนี้

• คาร์เตอร์ 55 คะแนน
• แบรด 20 คะแนน

ดังนั้นในรอบนี้คาร์เตอร์ได้คะแนนเกินโควตาและได้รับเลือกตั้งไปเป็นคนที่สอง ดังนั้นผู้ชนะการเลือกตั้งในครั้งนี้ได้แก่ แอนเดรียและคาร์เตอร์

อ้างอิง

1. เรย์โนลด์ส, แอนดรูว์; ไรลี, เบน; เอลลิส, แอนดรูว์ (2008), "การออกแบบระบบเลือกตั้ง: คู่มือเล่มใหม่ของ International IDEA" (PDF), International Institute for Electoral Assistance (International IDEA), สถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล, p. 217, ISBN 978-91-86565-54-1, สืบค้นเมื่อ June 21, 2021