ปลาปาก เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม
ประวัติ
สถานที่ตั้งรกรากของชาวปลาปาก นับว่าเป็นชนเผ่าที่น่าสนใจมิใช่น้อยเลยทีเดียว ความเป็นมาของบรรพบุรุษของชาวปลาปากเดิมมีถิ่นที่อยู่ในเขตประเทศลาวที่เมืองมหาชัย แขวงคำม่วน พระทองสัมฤทธิ์ที่กล่าวถึงในตำนานนี้มีอยู่จริง และประดิษฐานอยู่ที่วัดคณิศรธรรมิการาม
คำว่า “เว้า” นี้เป็นภาษาท้องถิ่นซึ่งความหมายก็คือ พูด ตำนานเกี่ยวกับ ปลาเว้า มีประวัติความเป็นมาว่าบริเวณนี้ในฤดูฝนมีน้ำหลาก จึงทำให้มีปลาชนิดหนึ่งลักษณะคล้ายปลาตะเพียนทองมารวมอยู่เป็นจำนวนมาก และส่งเสียงร้องอึงคะนึงคล้ายเสียงคนพูดกัน ชาวบ้านจึงพากันเรียกขานบริเวณแห่งนี้ว่า ปลาเว้า(ปลาพูด) คำว่า “ปาก” นี้ในภาษาถิ่นอีสานเป็นคำกริยา หมายถึง พูด ดังนั้น ปลาปากก็คือ ปลาพูดหรือ ปลาเว้านั่นเอง ชาวบ้านจึงได้ตั้งชื่อว่า ปลาปากตั้งแต่นั้นมา[1]
- วันที่ 15 มิถุนายน 2508 แยกพื้นที่ตำบลปลาปาก ตำบลกุตาไก้ และตำบลหนองฮี อำเภอเมืองนครพนม มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอปลาปาก[2] ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองนครพนม
- วันที่ 20 กันยายน 2509 ตั้งตำบลนามะเขือ แยกออกจากตำบลกุตาไก้ ตั้งตำบลมหาชัย แยกออกจากตำบลปลาปาก ตั้งตำบลโคกสว่าง แยกออกจากตำบลปลาปาก และตำบลหนองฮี[3]
- วันที่ 16 พฤศจิกายน 2514 ยกฐานะกิ่งอำเภอปลาปาก อำเภอเมืองนครพนม เป็น อำเภอปลาปาก[4]
- วันที่ 5 กรกฎาคม 2517 ตั้งตำบลโคกสูง แยกออกจากตำบลมหาชัย[5]
- วันที่ 31 ตุลาคม 2521 ตั้งตำบลหนองเทาใหญ่ แยกออกจากตำบลโคกสว่าง[6]
- วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2528 จัดตั้งสุขาภิบาลปลาปาก ในท้องที่บางส่วนของตำบลปลาปาก[7]
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลปลาปาก เป็นเทศบาลตำบลปลาปาก
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอปลาปากมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังต่อไปนี้
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอปลาปากแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 8 ตำบล 85 หมู่บ้าน ได้แก่
ลำดับ
|
อักษรไทย
|
อักษรโรมัน
|
จำนวนหมู่บ้าน
|
จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[8]
|
1.
|
ปลาปาก
|
Pla Pak
|
16
|
10,920
|
2.
|
หนองฮี
|
Nong Hi
|
12
|
7,930
|
3.
|
กุตาไก้
|
Kutakai
|
12
|
9,085
|
4.
|
โคกสว่าง
|
Khok Sawang
|
8
|
4,807
|
5.
|
โคกสูง
|
Khok Sung
|
10
|
5,472
|
6.
|
มหาชัย
|
Maha Chai
|
8
|
6,253
|
7.
|
นามะเขือ
|
Na Makhuea
|
11
|
6,617
|
8.
|
หนองเทาใหญ่
|
Nong Thao Yai
|
8
|
3,398
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอปลาปากประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลปลาปาก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลปลาปาก
- องค์การบริหารส่วนตำบลปลาปาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปลาปาก (นอกเขตเทศบาลตำบลปลาปาก)
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองฮี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองฮีทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลกุตาไก้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุตาไก้ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสว่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสว่างทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสูงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลมหาชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมหาชัยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนามะเขือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนามะเขือทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเทาใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเทาใหญ่ทั้งตำบล
สถานศึกษา
โรงเรียนรัฐบาล
- โรงเรียนปลาปากวิทยา
- โรงเรียนโคกสว่างประชาสรรค์
- โรงเรียนธรรมโฆษิตวิทยา
- โรงเรียนกุตาไก้วิทยา
- โรงเรียนมหาชัยวิทยา
- วิทยาลัยการอาชีพวัดโฆสมังคลาราม
สถานที่ท่องเที่ยว
- วัดพระธาตุมหาชัย
- วัดโฆสมังคลาราม
- ศูนย์วัฒนธรรมวัดคณิศรธรรมิการาม
- สวนรุกขชาติวังปอพาน
- ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพบ้านทันสมัยในพระบรมราชินูปถัมภ์
- วัดจอมแจ้ง บ้านศรีธน
- โครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริ บ้านนาสีนวล
- วัดป่ามหาชัย
- สวนหย่อมสาธารณะ
- ต้นจามจุรียักษ์ วัดจอมศรี บ้านนามะเขือ
ประเพณี
- เทศกาลกินแตงไทย แตงโมหวาน
บุคคลที่มีชื่อเสียง
|
---|
อำเภอ | | |
---|
ประวัติศาสตร์ | |
---|
ภูมิศาสตร์ | |
---|
เศรษฐกิจ | |
---|
สังคม | การศึกษา | |
---|
วัฒนธรรม | |
---|
การเมือง | |
---|
กีฬา | |
---|
|
---|
|
- ↑ [1] เก็บถาวร 2020-02-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประวัติความเป็นมา-อำเภอปลาปาก
- ↑ [2] เก็บถาวร 2012-03-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ
- ↑ [3]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครพนม อำเภอมุกดาหาร อำเภอท่าอุเทน อำเภอศรีสงคราม กิ่งอำเภอดอนตาล กิ่งอำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม
- ↑ [4] เก็บถาวร 2012-02-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนพระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอปลาปาก อำเภอเชียงกลาง อำเภอปากชม อำเภอบ้านม่วง อำเภอพังโคน อำเภอดอนสัก อำเภอพนม อำเภอเวียงสระ อำเภอสังคม และอำเภอหัวตะพาน พ.ศ. ๒๕๑๔
- ↑ [5]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอปลาปาก และอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม
- ↑ [6]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอศรีสงคราม อำเภอปลาปาก อำเภอมุกดาหาร กิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย และอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
- ↑ [7]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลปลาปาก อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม
- ↑ "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.