หม่อมเจ้าปลื้มจิตร จิตรพงศ์

หม่อมเจ้าปลื้มจิตร จิตรพงศ์
หม่อมเจ้า ชั้น 4
ประสูติ	6 มกราคม พ.ศ. 2433
สิ้นชีพตักษัย	29 ธันวาคม พ.ศ. 2459 (26 ปี)
ราชสกุล	จิตรพงศ์
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์
พระมารดา	หม่อมราชวงศ์ปลื้ม จิตรพงศ์

หม่อมเจ้าปลื้มจิตร จิตรพงศ์ (6 มกราคม พ.ศ. 2433 — 29 ธันวาคม พ.ศ. 2459) มีพระนามลำลองว่า ท่านหญิงเอื้อย เป็นพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ประสูติแต่หม่อมราชวงศ์ปลื้ม จิตรพงศ์ (ราชสกุลเดิม ศิริวงศ์; พระธิดาในพระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประเสริฐศักดิ์)

แต่เดิมสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีพระราชประสงค์ให้หม่อมเจ้าปลื้มจิตรเสกสมรสกับสมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา แต่สมเด็จเจ้าฟ้ากลับเลือกนางละครส่วนพระองค์ คือ หม่อมแผ้ว (ต่อมาคือ ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี) เป็นหม่อมแต่เพียงผู้เดียว[1]

หม่อมเจ้าปลื้มจิตร จิตรพงศ์ สิ้นชีพตักษัยเมื่อวันที่ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2459 ด้วยทรงประสบอุบัติเหตุตกจากม้าทรง สิริชันษา 26 ปี [2] เวลาสรงน้ำพระศพมีประโคมแตรสังข์กลองชนะ 20 จ่าปี 1 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานโกศอย่างพระองค์เจ้า แลฉัตรเบญจาตั้งประดับ แลให้มีประโคมประจำศพ กลองชนะ 10 จ่าปี่ 1 แตรงอน 2 แตรฝรั่ง 2 สังข์ 1 พระสงฆ์สวดพระอภิธรรม รับพระราชทานฉันเช้า 4 รูป เพล 4 รูป มีกำหนด 15 วัน[3]

ในการออกพระเมรุ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระโกศราชวงศ์ ประดับด้วยเครื่องสูงมีเครื่องประโคมประจำศพ มีพระสงฆ์สวดพระอภิธรรมที่ในเมรุยอดเหนือ และยอดใต้ทั้ง 2 แห่ง รวม 20 รูป ตลอดจนงานพระราชทานพระเกียรติยศอย่างพระองค์เจ้าเป็นกรณีพิเศษ และเสด็จพระราชดำเนินพระราชทานเพลิงพระศพ เมื่อวันที่ 14 เมษายน พ.ศ. 2463[4] ณ พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2451 - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 3 (จ.ป.ร.3)[5]

พงศาวลี

พงศาวลีของหม่อมเจ้าปลื้มจิตร จิตรพงศ์

16. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช               8. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย                       17. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี               4. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                             18. เงิน แซ่ตัน               9. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี                       19. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์               2. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์                                   20. (=24.) พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว               10. (=12.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์                       21. (=25.) เจ้าจอมมารดาทรัพย์ ในรัชกาลที่ 3               5. พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย                             22. จีนก๊วง แซ่จิ๋ว               11. หม่อมกิ่ม ศิริวงศ์ ณ อยุธยา                       23. แตง แซ่ลี้               1. หม่อมเจ้าปลื้มจิตร จิตรพงศ์                                         24. (=20.) พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว               12. (=10.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์                       25. (=21.) เจ้าจอมมารดาทรัพย์ ในรัชกาลที่ 3               6. พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประเสริฐศักดิ์                             26. พระยาราชมนตรี (ภู่ ภมรมนตรี)               13. หม่อมน้อย ชุมสาย ณ อยุธยา                       27. ท่านผู้หญิงอิน ราชมนตรี               3. หม่อมราชวงศ์ปลื้ม จิตรพงศ์                                   7. หม่อมหุ่น ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

อ้างอิง

1. ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย. หอมติดกระดาน. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ:มติชน. 2553, หน้า 178
2. https://m.facebook.com/HRHPrinceNaris/posts/1001740356632734
3. ข่าวสิ้นชีพิตักษัย ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 7 มกราคม 2460 เล่ม 33 หน้า 2757http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2459/D/2757_1.PDF
4. การพระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 23 พฤษภาคม 2463http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2463/D/540.PDF
5. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน เก็บถาวร 2011-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๕, ตอน ๓๙, ๒๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๕๑, หน้า ๑๑๕๓