วัดพระแก้วน้อย

วัดพระแก้วน้อย
ชื่อสามัญ	วัดพระแก้วน้อย
ที่ตั้ง	ตำบลคลองกระแชง อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี
พระประธาน	พระพุทธรูปหินอ่อน
พระจำพรรษา	ไม่มีพระสงฆ์จำพรรษา
ความพิเศษ	พระอารามประจำพระนครคีรี
สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

วัดพระแก้วน้อย หรือโดยย่อว่า วัดพระแก้ว เป็นวัดประจำพระราชวังบนพระนครคีรี ซึ่งเป็นพระราชวังฤดูร้อนของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของพระราชวัง ทำนองเดียวกันกับวัดพระศรีรัตนศาสดารามในพระบรมมหาราชวัง[1] ปัจจุบันวัดพระแก้วน้อยเป็นส่วนหนึ่งของอุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี

ประวัติ

วัดพระแก้วน้อย เป็นวัดประจำพระราชวังบนพระนครคีรี โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้สร้างเป็นวัดประจำพระราชวังฤดูร้อน โดยจำลองแบบมาจากวัดพระศรีรัตนศาสดารามในพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร[1]

ใน พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4 ระบุถึงการสร้างพระนครคีรีที่เมืองเพชรบุรี เมื่อปีมะแม เอกศก (ตรงกับช่วงวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2402 - 21 มีนาคม พ.ศ. 2403) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ที่สมุหพระกลาโหม และพระยาเพ็ชรพิไสยศรีสวัสดิ์ปลัดเป็นนายงาน สร้างวังบนเขามหาสมณะ ที่ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นเขามหาสวรรค์ บนเขานี้มียอดเขาอยู่สามยอด ยอดหนึ่งชื่อพระนครคีรีให้สร้างวัง แต่อีกยอดให้สร้างวัด ดังปรากฏความว่า "...เขาอีกยอด ๑ โปรดให้ทำพระเจดีย์ศิลาเป็นซีก ๆ ไปแต่เกาะสีชัง ฐาน ๖ ศอก สูง ๔ วา ๒ ศอก ไปประดิษฐานไว้ที่ยอดเขานั้น ให้ชื่อว่าสุทธิเสลเจดีย์ โปรดให้สร้างพระวิหารโรงธรรมอุโบสถ กุฏิ เสนาสนสงฆ์ เป็นอารามขึ้นแต่ยังไม่ได้พระราชทานชื่อ..."[2]

สถานที่ภายในวัด

สิ่งก่อสร้างภายในวัดพระแก้วน้อย ประกอบด้วย พระวิหาร พระสุทธเสลเจดีย์ พระปรางค์แดง ศาลาราย และหอระฆัง มีรายละเอียดดังนี้[1][3]

• พระวิหาร มีลักษณะเป็นพระอุโบสถขนาดเล็ก ผนังประกอบด้วยหินอ่อน หลังคากระเบื้องสี กรอบหน้าบันประกอบด้วยปูนปั้นฝีมือของช่างเมืองเพชรบุรี ใบระกาหางหงส์ เป็นรูปนาค และมีจุดเด่นอยู่ที่ตรงหน้าบันที่ประดับรูปพระมหาพิชัยมงกุฎ ซึ่งเป็นงานปูนปั้นอันงดงามมีชื่อเสียงชิ้นหนึ่งของเมืองเพชรบุรี[1] เดิมประดิษฐานพระแก้วผลึก แต่หลังการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทางการจึงเชิญพระแก้วผลึกกลับกรุงเทพมหานครด้วย แล้วประดิษฐานพระพุทธรูปหินอ่อนไว้แทน[3] ด้านล่างประดิษฐานพระแก้วมรกตจำลอง
• พระสุทธเสลเจดีย์ มีลักษณะเป็นเจดีย์ศิลา สีเทาอมเขียวทรงกลม ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม กว้างด้านละ 3 เมตร เจดีย์สูง 9 เมตร ตั้งอยู่ด้านหลังพระอุโบสถ ซึ่งการสลักหินอ่อนประกอบประกอบเป็นองค์เจดีย์นั้นทำสำเร็จที่เกาะสีชัง เสร็จแล้วจึงถอดเป็นชิ้นแล้วนำมาประกอบอีกครั้งบนยอดเขาวัง[3][4]
• พระปรางค์แดงและศาลาราย ลักษณะของพระปรางค์แดง (ชาวบ้านมักเรียกกันว่า เจดีย์แดง) สร้างเป็นพระปรางค์จตุรมุขทาสีแดงทั้งองค์ ตั้งอยู่ฝั่งตรงข้ามกับพระวิหาร ภายในพระปรางค์มีแท่นสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูป คือ พระไพรีพินาศ (จำลอง) ส่วนศาลารายสร้างเป็นศาลาโถงขนาดเล็กสามหลัง ตั้งอยู่ด้านหน้าตรงข้ามหอระฆัง[5]
• หอระฆัง ลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ทรงสี่เหลี่ยมย่อมุมขนาดเล็ก ตั้งอยู่บนเนินที่สูงลดหลั่นลงมาจากพระวิหาร[6]

• 
  จากซ้าย: หอระฆัง พระวิหาร และพระสุทธเสลเจดีย์
• 
  พระวิหาร
• 
  ศาลารายและพระปรางค์แดง
• 
  วัดพระแก้วน้อย

อ้างอิง

1. "วัดพระแก้วน้อย / วัดพระแก้ว". พระนครคีรี. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
2. ทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา. พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4. กรุงเทพฯ : ไทยควอลิตี้บุ๊คส์ (2006), 2563, หน้า 447
3. จันทรรัตน์ คงทัพ (6 มีนาคม 2564). "ท่อง "พระนครคีรี" วิมานบนเขา ถิ่นเก่ากษัตริย์ เศวตฉัตรมิ่งขวัญเมือง". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
4. "พระสุทธเจดีย์". พระนครคีรี. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
5. "พระปรางค์แดงและศาลาราย". พระนครคีรี. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
6. "หอระฆัง". พระนครคีรี. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ วัดพระแก้วน้อย พระนครคีรี เพชรบุรี