ภูตผีปีศาจไทย

ภูตผีปีศาจไทย

ปีศาจของไทย วิญญาณที่เร่ร่อน ผู้ที่ไม่มีร่างกาย ผู้มาจากเมืองมืด ใครอยู่ในอากาศ
ผู้ประพันธ์	เหม เวชกร
ประเทศ	ไทย
ภาษา	ไทย
ประเภทหนังสือ	สยองขวัญ, ผี, ลึกลับ, เรื่องตื่นเต้น, ความเชื่อ, แฟนตาซี
สำนักพิมพ์	สำนักพิมพ์บรรณาคาร (ตีพิมพ์ครั้งแรก) สำนักพิมพ์วิริยะ (ตีพิมพ์ครั้งที่ 2) สำนักพิมพ์สามัญชน (ตีพิมพ์ครั้งที่ 3)
วันที่ตีพิมพ์	พ.ศ. 2476 – 2512
ประเภท	สิ่งตีพิมพ์

ภูตผีปีศาจไทย เป็นรวมเรื่องสั้นแนวสยองขวัญและเกี่ยวกับเรื่องผีโดย เหม เวชกร จิตรกรชื่อดังที่ตีพิมพ์ระหว่าง พ.ศ. 2476–2512 จำนวน 100 เรื่อง แบ่งออกเป็น 5 เล่มได้แก่

• ปีศาจของไทย จำนวน 19 เรื่อง
• วิญญาณที่เร่ร่อน จำนวน 19 เรื่อง
• ผู้ที่ไม่มีร่างกาย จำนวน 16 เรื่อง
• ผู้มาจากเมืองมืด จำนวน 20 เรื่อง
• ใครอยู่ในอากาศ จำนวน 26 เรื่อง [1][2]

ได้มีการตีพิมพ์รวมเล่มชุด ภูตผีปีศาจไทย เป็นครั้งแรกเมื่อปี 2509 โดยสำนักพิมพ์บรรณาคาร ต่อมาราวปี พ.ศ. 2546 ซึ่งตรงกับช่วง 100 ปีชาตกาลของครูเหม ทางสถานีโทรทัศน์ไอทีวีและกลุ่มรักครูเหม ได้นำเรื่องสั้นจำนวน 17 เรื่อง มาสร้างเป็นละครโทรทัศน์แนวสยองขวัญใช้ชื่อว่า ผี! วิญญาณและความผูกพัน โดยเรื่อง มนุษย์ผู้ไม่สังคมโลก ทางผู้สร้างต้องแบ่งออกเป็นสองตอนจบเนื่องจากเป็นเรื่องที่มีความยาวมากที่สุดในบรรดาเรื่องผีทั้งหมดของครูเหม

ในปีเดียวกัน ทางสำนักพิมพ์วิริยะได้นำเรื่องสั้นชุดภูตผีปีศาจไทยทั้ง 5 เล่มกลับมาตีพิมพ์ใหม่อีกครั้งแต่ในการตีพิมพ์ครั้งนี้ภาพประกอบไม่ครบสมบูรณ์ จากนั้นจึงได้มีการนำเสนอออกมาในรูปแบบไฟล์เสียงแบบครบสมบูรณ์ทั้ง 5 เล่มผ่านทางช่อง ยูทูบ ชื่อ พระเจอผี และรายการ ห้องสมุดหลังไมค์ ทางสถานีวิทยุไทยพีบีเอสเรดิโอออนไลน์ [3]

ต่อมาในปี 2566 เนื่องในวาระครบรอบ 120 ปีชาตกาลของครูเหม ทางมูลนิธิเหม เวชกร (ชื่อเดิม มูลนิธิบรมครู) ซึ่งเป็นมูลนิธิที่ดูแลลิขสิทธิ์ผลงานของครูเหมแต่เพียงผู้เดียวได้ลงนามในบันทึกข้อตกลงมอบหมายให้สำนักพิมพ์สามัญชนเป็นผู้จัดพิมพ์นิยายผีชุด ภูตผีปีศาจไทย ทั้ง 5 เล่มขึ้นใหม่จำนวน 107 เรื่องโดยเพิ่มภาพประกอบบางภาพที่มีการค้นพบในภายหลังเช่นเรื่อง ฉันคอยรักที่นี่ ยักษ์วัดแจ้ง อ้ายไพร่พิลาป เรากันเอง กรุงเทพแช่น้ำ เรื่องยุ่งของมนุษย์ มรดกบังคับ และเรื่องสั้นชุด ผีไทย จำนวน 6 เรื่องที่ตีพิมพ์แยกออกมาเข้าไป ใช้วิธีเรียงลำดับเรื่องใหม่ รวมถึงชำระต้นฉบับให้ถูกต้องสมบูรณ์ตามสำนวนที่ครูเหมเขียน

ตัวละคร

โดยมีตัวละครที่เป็นตัวดำเนินเรื่องหลักทั้งหมด 7 ตัว ได้แก่

• นายทองคำ ดำเนินเรื่องในเล่ม ปีศาจของไทย
• นายนพ/พระนพ ปรากฏตัวครั้งแรกในเล่ม ปีศาจของไทย ดำเนินเรื่องในเล่ม วิญญาณที่เร่ร่อน และมีบทบาทสมทบในเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย-ใครอยู่ในอากาศ
• นายสมัย ปรากฏตัวครั้งแรกในเล่ม วิญญาณที่เร่ร่อน ดำเนินเรื่องในเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย-ใครอยู่ในอากาศ
• นายอุทิศ ปรากฏตัวครั้งแรกในเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย ดำเนินเรื่องในเล่ม ผู้มาจากเมืองมืด-ใครอยู่ในอากาศ
• นายเรือง/อ้ายเรือง ปรากฏตัวครั้งแรกในเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย และดำเนินเรื่องในเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย-ใครอยู่ในอากาศ
• นายสิงห์โต ปรากฏตัวครั้งแรกในเล่ม ใครอยู่ในอากาศ และดำเนินเรื่องในเล่ม ใครอยู่ในอากาศ
• นายแก้ว ปรากฏตัวครั้งแรกในเล่ม วิญญาณที่เร่ร่อน

รายชื่อเรื่อง

ปีศาจของไทย

1. ไปฝังศพ (นายทองคำ)
2. ขึ้นจากหลุม (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน ไปฝังศพ)
3. ศาลาทางเปลี่ยว (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน ขึ้นจากหลุม)
4. หมอผี (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน ศาลาทางเปลี่ยว)
5. ไปจับจิ้งหรีด (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน หมอผี)
6. ผี! (นายเจิม เรื่องในตอนนี้นับเป็นเรื่องแรกที่ได้ตีพิมพ์)
7. ผีปอบ (นายโอ)
8. ผู้ที่กลับมา (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน ไปจับจิ้งหรีด)
9. เลขานุการผี (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน ผู้ที่กลับมา) ^1
10. เนื้อมันหวานกลมกล่อม (นายมุต พ่อค้าปลา และได้มีผู้ที่นั่งฟังกลับมาจดบันทึก)
11. ก็ผี น่ะซี! (นายฉ่ำ ช่างตัดผม โดย นายทองคำ เป็นผู้ฟังและจดบันทึก)
12. มรดกยุ่งยาก (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน เลขานุการผี)
13. แดนประหลาด (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน มรดกยุ่งยาก)
14. รำเพยจะเป็นของคุณทุก ๆ ชาติ (นายทองคำ ตอนต่อจากตอน แดนประหลาด และจบเรื่องราวของนายทองคำ โดยในซีรีส์ ผี! วิญญาณและความผูกพัน ได้นำเฉพาะเรื่อง มรดกยุ่งยาก และ รำเพยจะเป็นของคุณทุก ๆ ชาติมาสร้างรวมกันใช้ชื่อว่า รำเพยจะเป็นของคุณทุกชาติไป) ^2
15. เธอว่าอะไร (นายนพ เซลล์แมน เป็นการปรากฏตัวครั้งแรกของนายนพโดยมีนายทองคำเป็นผู้ฟังและจดบันทึก)
16. นั่งหวย (นายมิ่ง เซียนหวย และมีผู้ที่นั่งฟังกลับมาจดบันทึก)
17. ฆาตกรรม (นายพิพัฒน์ คนขับแท็กซี่ มีนายอนันต์เป็นผู้นั่งฟังและจดบันทึก) ^3
18. ผ้าป่าผีตาย (นายแม้น และมีผู้นั่งฟังกลับมาจดบันทึก)
19. อ้ายทุยผู้ซื่อสัตย์ (นายกล่อม ชาวนา และมีผู้ที่นั่งฟังกลับมาจดบันทึก จบชุด ปีศาจของไทย) ^4

• 
  ผี!
• 
  เนื้อมันหวานกลมกล่อม
• 
  นั่งหวย
• 
  อ้ายทุยผู้ซื่อสัตย์

วิญญาณที่เร่ร่อน

1. น้ำมันผีพราย (นายแจ้ง พ่อค้าเหล้า ผู้ที่ไปนั่งดื่มเหล้าที่ร้านของนายแจ้งได้กลับมาจดบันทึก) ^5
2. หลบภัยทางอากาศ (นายสุพจน์ และนายบรรเจิด ข้าราชการกระทรวงศึกษาธิการ โดยนายสุพจน์เป็นผู้จดบันทึกเอง) ^6
3. คู่กรรม
4. วิญญาณที่ถูกสาป (นายปรีชา คนเฝ้าโกดัง) ^7
5. แม่จ๋า (ร้อยตำรวจโทบรรยงค์ ลูกน้องของหมวดบรรยงค์เป็นผู้จดบันทึก) ^8
6. แม่ค้ากล้วยทอด (นายแก้ว เป็นการปรากฏตัวครั้งแรกของนายแก้ว)
7. พ่อมดหมอผี (นายชาญ ลูกเลี้ยงของหมอผี) ^9
8. ของรักเสมอใจ (นายเกษม ข้าราชการ) ^10
9. อวสานของหมอผี (นายชาญ เป็นตอนต่อจากตอนพ่อมดหมอผี) ^11
10. วันทองสองใจ
11. เปลี่ยนคอน (นายฉาย)
12. ครูอรุณ (แสงเดือน) ^12
13. วิญญาณที่ติดตาม (นายคล้าย)
14. เรื่องของพวกแทงหยวก (นายเชาว์น)
15. เหมาโทษ (นายนพ ตอนต่อจากตอน เธอว่าอะไร) ^13
16. ใครจะไล่เจ้าของที่ (นายนพ ตอนต่อจากตอน เหมาโทษ)
17. เข้าป่าหาระกำ (นายนพ การปรากฏตัวครั้งแรกของนายสมัย ตอนต่อจากตอน ใครจะไล่เจ้าของที่)
18. คอยหา (นายนพ ตอนต่อจากตอน เข้าป่าหาระกำ)
19. สโมสรพวกกายทิพย์ (นายนพ ตอนต่อจากตอน คอยหา จบเรื่องราวของนายนพ และจบเล่ม วิญญาณที่เร่ร่อน)

ผู้ที่ไม่มีร่างกาย

ปกเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย ซึ่งเป็นเล่มที่ 3 ในชุด

1. มนุษย์ผู้ไม่สังคมโลก (นายสมัย) ^14
2. ไปชุบตัว (นายเรือง การปรากฏตัวครั้งแรกของนายเรือง)
3. เมืองแม่วันทอง (นายอุทิศ การปรากฏตัวครั้งแรกของ นายอุทิศ)
4. พ่อเพลงแม่เพลง (นายสมัย ตอนต่อจากตอน มนุษย์ผู้ไม่สังคมโลก การปรากฏตัวครั้งแรกของนายมั่น) ^15
5. หยดน้ำสังข์ (นายสมัย ตอนต่อจากตอน พ่อเพลงแม่เพลง) ^16
6. นักคำนวณที่เล่นกับไฟ (นายสมัย การปรากฏตัวครั้งแรกของครูพยุง)
7. อ้ายป็อก (พลทหารอุดร)
8. เรื่องเก่าที่บ้านเกิด (นายพฤกษ์)
9. ดวงที่ตกเลขเลว (นายสมัย ตอนต่อจากตอน นักคำนวณที่เล่นกับไฟ)
10. น้าเกียรติ (นายเรือง ตอนต่อจากตอน ไปชุบตัว)
11. อ้ายกล้าจะตายไม่ได้ (นายเรือง ตอนต่อจากตอน น้าเกียรติ)
12. ภาพปั้นเป็นเหตุ (นายสมัย) ^17
13. เงินยวง (นายแก้ว ตอนต่อจากตอน แม่ค้ากล้วยทอด)
14. ใคร? (นายสมัย ตอนต่อจากตอน ภาพปั้นเป็นเหตุ)
15. อ้ายบักสอย (นายเรือง ตอนต่อจากตอน อ้ายกล้าจะตายไม่ได้)
16. อ้ายเรืองพเนจร (นายเรือง ตอนต่อจากตอน อ้ายบักสอย จบเล่ม ผู้ที่ไม่มีร่างกาย)

• 
  มนุษย์ผู้ไม่สังคมโลก
• 
  ไปชุบตัว
• 
  เมืองแม่วันทอง
• 
  พ่อเพลงแม่เพลง
• 
  หยดน้ำสังข์
• 
  นักคำนวณที่เล่นกับไฟ
• 
  อ้ายป็อก
• 
  เรื่องเก่าที่บ้านเกิด
• 
  ดวงที่ตกเลขเลว
• 
  น้าเกียรติ
• 
  อ้ายกล้าจะตายไม่ได้
• 
  ภาพปั้นเป็นเหตุ
• 
  เงินยวง
• 
  ใคร?
• 
  อ้ายบักสอย
• 
  อ้ายเรืองพเนจร

ผู้มาจากเมืองมืด

1. เรากันเอง (นายเรือง ตอนต่อจากตอน อ้ายเรืองพเนจร)
2. คนละทาง (นันทวัน)
3. ยามรักษาซ่อง (นายเรือง ตอนต่อจากตอน เรากันเอง)
4. อ้ายไพร่พิลาป
5. เรื่องส่วนตัวกลั้วการเมือง (นายอุทิศ)
6. ใครจะกางกั้น (นายดาว)
7. ยักษ์วัดแจ้ง
8. โรงเรียนครูพยุง (นายสมัย ตอนต่อจากตอน นักคำนวณที่เล่นกับไฟ)
9. ไม่มีใครใจหมา (นายเรือง ตอนต่อจากตอน ยามรักษาซ่อง)
10. คุณปู่อาละวาด (นายสมัย ตอนต่อจากตอน ภาพปั้นเป็นเหตุ)
11. วิญญาณทรมาน (นายอุทิศ ตอนต่อจากตอน เรื่องส่วนตัวกลั้วการเมือง)
12. กรุงเทพฯแช่น้ำ (นายยอด)
13. ฉันคอยรักที่นี่ (นายอุทิศ ตอนต่อจากตอน วิญญาณทรมาน)
14. มรดกบังคับ (นายเรือง ตอนต่อจากตอน ยามรักษาซ่อง)
15. เรื่องยุ่งของมนุษย์ (นายอุทิศ ตอนต่อจากตอน ฉันคอยรักที่นี่)
16. บ้านเกิดอ้ายเรือง (นายเรือง ตอนต่อจากตอน มรดกบังคับ)
17. ผู้วิเศษ (นายสมัย ตอนต่อจากตอน เรื่องยุ่งของมนุษย์)
18. หมอยูโซะ (นายสมัย ตอนต่อจากตอน ผู้วิเศษ)
19. หมอดูเฒ่า
20. ประตูผี (นายสิงห์โต จบเล่ม ผู้มาจากเมืองมืด)

^1 สำหรับเรื่อง ประตูผี นั้นเป็นเรื่องที่ได้ค้นพบต้นฉบับลายมือของครูเหมในภายหลังทางสำนักพิมพ์วิริยะจึงได้นำมาใส่เพิ่มเติมเป็นเรื่องสุดท้ายในชุด ผู้มาจากเมืองมืด ซึ่งในความเป็นจริงแล้วเรื่อง ประตูผี นั้นควรนำไปบรรจุไว้ในเล่ม ใครอยู่ในอากาศ พร้อมกับเรื่องอื่นๆ ของนายสิงห์โต

^2 สำหรับตัวเลขที่ต่อท้ายชื่อเรื่องนั้นคือ จำนวนเรื่องที่ได้ถูกนำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์เรื่อง ผี! วิญญาณและความผูกพัน

• 
  คนละทาง
• 
  ยามรักษาซ่อง
• 
  เรื่องส่วนตัวกลั้วการเมือง
• 
  ยักษ์วัดแจ้ง
• 
  โรงเรียนครูพยุง
• 
  คุณปู่อาละวาด
• 
  วิญญาณทรมาน

ใครอยู่ในอากาศ

ภาพจากปกเล่ม ใครอยู่ในอากาศ ซึ่งเป็นเล่มสุดท้ายในชุดนี้

1. นางกลม (นายอุทิศ)
2. ทำมาก็ทำไป (นายสมัย)
3. ชีวิตคุณย่า (นายสิงห์โต การปรากฏตัวครั้งแรกของนายสิงห์โต)
4. สีนวล (นายอุทิศ)
5. เจ้าพ่อ (นายสมัย)
6. แม่ชี
7. เพื่อนพิเศษ (นายเย็น)
8. เรื่องใหญ่ (นายสมัย ตอนต่อจากตอน ทำมาก็ทำไป)
9. ทิดอู๋ (นายอุทิศ)
10. เป็ดเหาะ (นายสิงห์โต)
11. อ้ายจอมต้องสู้ (นายเรือง ตอนต่อจากตอน บ้านเกิดอ้ายเรือง)
12. ทรมานหรือ? (นายแก้ว)
13. แม่บรรจง (นายอุทิศ)
14. ชีวิตชาวทะเล (นายกล่อม คนละคนกับนายกล่อมในตอน อ้ายทุยผู้ซื่อสัตย์)
15. พนันสนุก (นายทองมา)
16. ลูกสาวทิดอู๋ (นายอุทิศ ตอนต่อจากตอน ทิดอู๋)
17. เพลงสังขารา (นายอุทิศ ตอนต่อจากตอน ลูกสาวทิดอู๋)
18. บ่าวสาวพลัดถิ่น (นายด้ง)
19. เพื่อนเก่าเมียรัก (นายประสาน)
20. แก้ลำ (นายสิงห์โต)
21. ใครเป็นผู้ห้าม (ร้อยตรีอนันต์)
22. อัมพวาแห่งความหลัง (นางประกายเพชร)
23. หมอจำเป็น (นายเชาว์)
24. คณะละครเร่ (นายเด่น)
25. ตาฝาด (ครูเหม)
26. แขกเมื่อค่อนคืน (ครูเหม)

^3 สำหรับ 2 เรื่องสุดท้ายในเล่มใครอยู่ในอากาศเป็นที่เรื่องที่มาจากประสบการณ์จริงของครูเหมเองซึ่งได้ตีพิมพ์เป็นบทความลงในนิตยสาร โดยเป็นเรื่องที่ค้นพบทีหลังจึงได้นำมาตีพิมพ์เพิ่มเติม

• 
  นางกลม
• 
  ทำมาก็ทำไป
• 
  ชีวิตคุณย่า
• 
  เจ้าพ่อ
• 
  เป็ดเหาะ
• 
  อ้ายจอมต้องสู้
• 
  ทรมานหรือ?
• 
  บ่าวสาวพลัดถิ่น
• 
  เพื่อนเก่าเมียรัก

นอกจากนี้ยังมีเรื่องสั้นของครูเหมที่เคยตีพิมพ์แล้วเมื่อปี 2513 แต่ไม่ได้เข้ามารวมอยู่ในชุดภูตผีปีศาจไทยซึ่งได้มีการค้นพบต้นฉบับในภายหลังมีชื่อว่า "ชุดผีไทย" มีทั้งสิ้น 6 เรื่องได้แก่

1. วิญญาณที่ยังไม่ดับ (นายอุทิศ)
2. พี่สายทองของน้องพิม (นายอุทิศ)
3. ผู้สงบแล้ว (เรือเอกศักดา)
4. ผู้กำกับภาพยนตร์
5. ญาติผู้ใหญ่ (นายทองคำ)
6. ใครอยู่กับข้าพเจ้า (ครูเหม เป็นประสบการณ์จริงของครูเหม)

ดูเพิ่ม

• เหม เวชกร
• เปนชู้กับผี
• ผีในวัฒนธรรมไทย

อ้างอิง

1. ก่อร่างสร้างผีไทยกับเหม เวชกร | หมายเหตุประเพทไทย #251
2. ปีศาจของไทย
3. ห้องสมุดหลังไมค์ : รวมเรื่องผีจาก เหม เวชกร

แหล่งข้อมูลอื่น

• พิชยะพัฒน์ นัยสุภาพ. (2561). เรื่องผีของเหม เวชกร: ประวัติศาสตร์สังคมและวัฒนธรรมไทย (พ.ศ. 2475-2513). วิทยานิพนธ์ อ.ม. (ประวัติศาสตร์). กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
• เหม เวชกร บรมครูช่างเขียน ผู้บันทึก ‘ความหลอน’ ของสังคมไทยหลัง 2475 บทความโดย กฤษฏิญา ไชยศรี