พระศาสตา

ระวังสับสนกับ ศาสดา หรือ พระศาสดา

พระศาสตา ศิลปะโจฬะ จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์รัฐบาลมัทราส เจนไน

ศาสตา (IAST: Śāstā) เป็นเทพเจ้าในศาสนาฮินดูที่มีที่มาจากศาสนาพื้นเมืองทราวิฑ[1] มักมีความเกี่ยวข้องกับพระศิวะและพระวิษณุ ตามปรัมปราวิทยาฮินดู พระศาสตาถือว่าเป็นอีกพระนามของอัยยัปปัน และเป็นบุตรหลานของพระศิวะกับพระโมหินี[2] หน้าที่หลักของพระศาสตาในคติทราวิฑเป็นกุลเทวดาประจำตระกูลหนึ่ง ๆ รวมถึงเป็นเทพรักษ์ประจำหมู่บ้าน[3] ในอินเดียใต้ มีคติคล้ายกันสำหรับพระอัยยนาร์ในทมิฬนาฑู และอัยยัปปันในเกรละ[4]

ความสำคัญ

ศาสตา (ไทย: ศาสดา) เป็นคำทั่วไปที่แปลได้ว่า "ครู ผู้ชี้แนะ ผู้นำ" ในภาษาสันสกฤต[5] ในอินเดียไต้มีเทพเจ้าจำนวนมากที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับพระศาสตา เพลงภาษาทมิฬ ศาสตาวราวู (Shasta Varavu) ระบุว่ามีปางอวตารสำคัญแปดปางของพระศาสตา นอกจากนี้ยังปรากฏพระศาสนาในวรรณกรรมอาคม ทยานรัตนาวลี (Dyana Ratnavali) อวตารทั้งแปดที่สำคัญของพระศาสตา เรียกว่า อัษฏศาสตา ประกอบด้วย อาธิมหาศาสตา (Aadhi Maha Shasta), ธรรมศาสตา (Dharma Shasta หรือ อัยยัปปัน), ญาณศาสตา (Gnana Shasta), กัลยาณวราธศาสตา (Kalyana Varadha Shasta), สัมโมหนศาสตา (Sammohana Shasta), สันตนปราปติศาสตา (Santhana Prapti Shasta), เวทศาสตา (Veda Shasta) และ วีรศาสตา (Veera Shasta)[6] พรหมศาสตา (Brahma Shasta) บังเป็นอีกคำหนึ่งที่มีความเกี่ยวเนื่องกับพระขันธกุมาร[7]

อ้างอิง

1. Chakravarti, Balaram (1997). The Indians and the Amerindians (ภาษาอังกฤษ). Self-Employment Bureau Publication.
2. Jones, Constance; Ryan, James D. (2006). Encyclopedia of Hinduism (ภาษาอังกฤษ). Infobase Publishing. ISBN 978-0-8160-7564-5.
3. Fuller, C. J. (2018-06-05). The Camphor Flame: Popular Hinduism and Society in India - Revised and Expanded Edition (ภาษาอังกฤษ). Princeton University Press. ISBN 978-0-691-18641-2.
4. Leviton, Richard (2010-04-22). Walking in Albion: Adventures in the Christed Initiation in the Buddha Body (ภาษาอังกฤษ). iUniverse. ISBN 978-1-4502-2343-0.
5. Johannes Bronkhorst; Madhav Deshpande (1999). Aryan and non-Aryan in South Asia: evidence, interpretation, and ideology; proceedings of the International Seminar on Aryan and Non-Aryan in South Asia. Harvard University, Dept. of Sanskrit and Indian Studies. pp. 177–178. ISBN 978-1-888789-04-1.
6. "Shrines for Sastha, in eight forms". The Hindu. สืบค้นเมื่อ 4 September 2017.
7. Fred W. Clothey (1978). The Many Faces of Murukan̲: The History and Meaning of a South Indian God. p. 244. ISBN 90-279-7632-5.

บรรณานุกรม

• Smith, B. L. (1978). Legitimation of Power in South Asia. Brill Academic Publishers. ISBN 90-04-05674-2.
• Williams, Joanna (1981). Kaladarsana: American studies in the art of India. E.J. Brill. ISBN 90-04-06498-2.

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ พระศาสตา