พญาเกียรติ์

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ พญาเกียรติ์ (แก้ความกำกวม)

พญาเกียรติ์ ဗညားကျန်း
กษัตริย์แห่งหงสาวดี
ครองราชย์	30 พฤษภาคม ค.ศ. 1451 – ป. มิถุนายน ค.ศ. 1453
ก่อนหน้า	พญาพะโร
ต่อไป	มะมุดตาว
ประสูติ	ป. ค.ศ. 1420[note 1]
สวรรคต	ป. มิถุนายน ค.ศ. 1453 พะโค
พระราชบิดา	พญาธรรมราชา
ศาสนา	พุทธเถรวาท

พญาเกียรติ์[1] (พม่า: ဗညားကျန်း, ออกเสียง: [bəɲá dʑáɰ̃] บะญาจ้าน; ประมาณ 1420 – 1453) พงศาวดารมอญพม่าเรียกว่า พระยาทาสราชา[2] เป็นพระราชโอรสของพญาธรรมราชา พระเจ้าหงสาวดีรัชกาลที่ 10 ได้ขึ้นสืบราชบัลลังก์เป็นพระเจ้าหงสาวดีรัชกาลที่ 13 หลังจากปลงพระชนม์พญาพะโร กษัตริย์รัชกาลที่ 12 เมื่อ ค.ศ. 1451 ครองราชสมบัติถึง 1453 หนึ่งในโครงการที่พระองค์ตั้งพระทัยไว้คือบูรณะปฏิสังขรณ์เจดีย์ชเวดากองให้สูงขึ้นจาก 20 เมตร (66 ฟุต) เป็น 92 เมตร (302 ฟุต)[3] แต่ก็ยังไม่ทันได้เริ่มลงมือก็ถูกมะมุดตาวพระราชโอรสของพญารามที่ 1 ปลงพระชนม์เมื่อ ค.ศ. 1453 มะมุดตาวนับเป็นเชื้อพระวงศ์ฝ่ายชายองค์สุดท้ายที่สืบเชื้อสายจากพระเจ้าราชาธิราช

ประวัติศาสตร์นิพนธ์

พงศาวดาร	พระราชสมภพ–สวรรคต	พระชนมายุ	รัชสมัย	ความยาวรัชสมัย	อ้างอิง
มหาราชวงศ์	ไม่รายงาน	ไม่รายงาน	มิถุนายน 1450 – 1451/52 และ 1450/51–1453/54	1 และ 3	[note 2]
พงศาวดารหงสาวดี	ป. 1436–1463/64	27	1459/60–1463/64	3	[4]
มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว	ไม่รายงาน	ไม่รายงาน	มิถุนายน 1450 – 1452/53 และ 1450/51–1453/54	2 และ 3	[note 3]
พงศาวดารมอญฉบับชเวนอ		27		3	[5]

หมายเหตุ

1. พงศาวดารมอญ (Shwe Naw 1922: 55) รายงานว่า พระองค์สวรรคตตอนพระชนมายุ 27 พรรษา (ปีที่ 28) ใน ค.ศ. 1445 หลังครองราชเพียง 3 ปี หมายความว่าพระองค์เสด็จพระราชสมภพ ป. ค.ศ. 1417/18 แต่พงศาวดารยังระบุอีกว่าพระองค์หนุ่มกว่าพญาพะโร ผู้ครองราชย์องค์ก่อน ถึงสองปี เนื่องจากพญาพะโรเสด็จพระราชสมภพใน ค.ศ. 1418/19 ตามมหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว พญาเกียรติ์น่าจะเสด็จพระราชสมภพประมาณ ค.ศ. 1420/21
2. มหาราชวงศ์รายงานไม่สอดคล้องกัน (Maha Yazawin Vol. 2 2006: 81) ระบุว่าพระองค์ครองราชย์ในปี 812 ME (1450/51) ถึง 813 ME (1451/52) แต่ในส่วนสรุปของกษัตริย์หงสาวดี (Maha Yazawin Vol. 2 2006: 140) พงศาวดารระบุว่าพระองค์ครองราชย์ในปี 812 ME ถึง 815 ME (1453/54)
3. มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้วรายงานไม่สอดคล้องกัน (Hmannan Vol. 2 2003: 91) ระบุว่าพระองค์ครองราชย์ในปี 812 ME (1450/51) ถึง 814 ME (1452/53). แต่ในส่วนสรุปของกษัตริย์หงสาวดี (Hmannan Vol. 2 2003: 185) พงศาวดารระบุว่าพระองค์ครองราชย์ในปี 812 ME ถึง 815 ME (1453/54)

อ้างอิง

1. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์. พระราชพงศาวดารพม่า. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2550. 1136 หน้า. หน้า 1126. ISBN 978-974-7088-10-6
2. ประชุมพงศาวดารเล่ม 2 (ประชุมพงศาวดารภาค 1 ตอนปลาย และภาค 2). กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2506. 336 หน้า. หน้า 30.
3. Harvey 1925: 112–117
4. Schmidt 1906: 131
5. Shwe Naw 1922: 55

บรรณานุกรม

• Athwa, Sayadaw (1766). แปลโดย P.W. Schmidt. "Slapat des Ragawan der Königsgeschichte". Die äthiopischen Handschriften der K.K. Hofbibliothek zu Wien (ภาษาเยอรมัน) (1906 ed.). Vienna: Alfred Hölder. 151.
• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
• Kala, U (1724). Maha Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
• Pan Hla, Nai (1968). Razadarit Ayedawbon (ภาษาพม่า) (8th printing, 2005 ed.). Yangon: Armanthit Sarpay.
• Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P. (1883). History of Burma (1967 ed.). London: Susil Gupta.
• Royal Historical Commission of Burma (1832). Hmannan Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.
• Shwe Naw, บ.ก. (1785). Mon Yazawin (Shwe Naw) (ภาษาพม่า). แปลโดย Shwe Naw (1922 ed.). Yangon: Burma Publishing Workers Association Press.