محمد محمود عالم

Air Commodore Muhammad Mahmood Alam SJ
M M Alam in 2010
دوجے ناں	MM Alam, Little Dragon
جم تریخ	6 جولائی 1935(1935-07-06)
جمݨستھان	Calcutta, British India
مرن تریخ	۱۸ مارچ ۲,۰۱۳(2013-03-18) (عمر 77 سال)
مرنستھان	Karachi, Pakistan
وفاداری	پاکستان
نوکری/شاخ	پاکستان Air Force
کم دے سال	1960–1982
عہدہ	Air commodore
یونٹ	No. 11 Squadron Arrows (1965)[۱] No. 5 Squadron Falcons
جنگاں/لڑائیاں	Indo-Pakistani War of 1971 Soviet–Afghan War
اعزاز	Sitara-e-Jurat and Bar[۲]

محمد محمودعالم (جنہاں ایم ایم عالم وی کہیا جاندا اے) پاکستان دے جنگی ہواباز سن۔ جنہاں دی وجہ شہرت گنیز بک ورلڈ ریکارڈ دے مطابق اک منٹ وچ سب توں زیادہ طیارے مار گرانے دا ریکارڈ اے ۔

ابتدائی حالات

6 جولائی 1935 نوں کلکتہ دے اک خوشحال تے تعلیم یافتہ گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ ثانوی تعلیم 1951 وچ سندھ گورنمنٹ ہائی اسکول ڈھاکہ (سابقہ مشرقی پاکستان )توں مکمل دی۔ 1952 وچ فضائیہ وچ آئے تے 2 اکتوبر 1953 نوں کمیشنڈ عہدے اُتے فائز ہوئے۔ انہاں دے بھائی ایم شاہد عالم اک معاشیات دے پروفیسر سن نارتھ ایسٹرن یونیورسٹی وچ تے اک تے بھائی ایم سجاد عالم SUNY البانی وچ طبعیات دان سن ۔1965 دی جنگ وچ پاکستان دے لئی نمایاں کارنامہ انجام دتا۔ سقوط مشرقی پاکستان دے بعد انہاں دی فیملی پاکستان وچ قیام پزیر رہی ۔

دا رہائے نمایاں

محمد محمودعالم

پاک فضائیہ وچ خدمات

1965 دی جنگ دے بعد 1967 وچ تساں دا تبادلہ بہ طور اسکواڈرن کمانڈر برائے اسکواڈرن اول دے طور اُتے ڈسالٹ میراج سوم لڑاکا طیارہ دے لئی ہویا جو پاکستان ایئر فورس نے بنایا سی۔ 1969 وچ انہاں نوں اسٹاف کالج دے عہدے توں ہٹا دتا گیا۔ 1972 وچ انہاں نے 26واں اسکواڈرن دی قیادت دو مہینے دے لئی دی۔ بنگالی ہونے دی وجہ توں 71 دی جنگ وچ تہاناں ہوائی جہاز اڑانے دی اجازت نئاں دتی گئی^[حوالہ درکار] 1982 وچ ریٹائر ہو کر کراچی وچ قیام پزیر ہوئے ۔

وجہ شہرت

سکواڈرن لیڈر محمد محمودعالم نوں ایہ عزاز جاصل اے دے انھاں نے 1965 دی پاک بھارت جنگ وچ سرگودھا دے محاذ اُتے پنج انڈین ہنٹر جنگی طیاراں اک منٹ دے اندر اندر مار گرایا جن وچوں چار تیس سیکنڈ دے اندر مار گرائے گئے سن۔ ایہ اک عالمی ریکارڈ سی۔ اس مہم وچ عالم صاحب ایف 86 سیبر طیارہ اڑا رہے سن جو اس زمانے وچ ہنٹر طیارے توں تینکی اعتبار فرو تر سی۔ مجموعی طور اُتے تساں نے نو طیارے مار گرا‎ئے تے دو نوں نعقصان پہنچایا اے۔ جن وچ چھ ہاک ہنٹر طیارے سن ۔[۱][۳][۴][۵][۶][۷]

اس کارنامے وچ درج ذیل نقصانات دشمن دے ہوئے :

• ستمبر 6, 1965, 1× ہاوکر ہنٹر[۳]
  • اسکواڈرن لیڈر , No. 7 Sqn, KIA نزد ترن تارن اجیت کمار راولی.
• ستمبر 7, 1965, 5× ہاوکر ہنٹر[۳]
  • اسکواڈرن لیڈر اونکار ناتھ کیکر، No. 27 Sqn, جنگی قیدی
  • اسکواڈرن لیڈر اے بی دیویا , No. 7 Sqn (جنہاں دے متعلق ایہ دعوی وی کیتا جاندا اے کہ ایہ فلائٹ لیفٹنٹ امجد حسین سن ۔[۸]
• * اسکواڈرن لیڈر سریش وی ٰبھگوت، No. 7 Sqn
• * فلائٹ لفٹنٹ بی گوہا , No. 7 Sqn
• * فلائنگ آفسیر جگدیشن سنگھ برار، No. 7 Sqn, KIA, نزد سانگلہ ہل.
• سمتبر16, 1965, 1× ہاؤکر ہنٹر
• * فلائنگ آفیسر فرخ دارا بنشا، No. 7 Sqn, KIA, نزد امرتسر.

بھارتی فضائیہ ول توں ایم ایم عالم دے اس کارنامے دے تصدیق دے طور اُتے چار طیاراں دے مارے جانے دی اطلاع ملی پنجواں طیارے اسکواڈرن لیڈر اونکار ناتھ کیکر کسے زمینی حملے دا شکار ہوئے سن ۔[۹]

ہور کارنامے

بنگالی ہونے دی وجہ توں 71 دی جنگ وچ تہاناں ہوائی جہاز اڑانے دی اجازت نئاں دتی گئی، مگر تساں نے جنگ توں بعد پاکستان وچ ای قیام کیتا۔ ۔ جمعہ دے خطبہ وچ فضائیہ دے بدنام سربراہ انور شمیم اُتے تنقید کرنے اُتے تہاناں ملازمت توں سبکدوش کر دتا گیا۔

اعزازات

1965 دی جنگ دے مذکورہ بے مثال جرات تے بہادری توں بھرپور کارنامے اُتے ایم ایم عالم نوں ستارہ جرات توں نوازا گیا ۔[۱۰]

یادگار

لاہور وچ گلبرگ دے علاقے وچ اک اہم سڑک دا ناں فخر پاک فضائیہ ایئر کموڈور محمد محمود عالم دے ناں اُتے ایم ایم عالم روڈ رکھیا گیا ۔

آخری ایام

طویل عرصے تک علیل رہنے دے بعد 18 مارچ 2013ء نوں پھیپھڑے دے مرض توں کراچی وچ انہاں انتقال ہویا۔[۱۱] نماز جنازہ پی اے ایف بیس مسرور وچ ادا کیتی گئی۔ مرحوم نے سوگواران وچ تن بھائی تے اک بہن چھڈے ۔

مزیددیکھیے

• پاک فضائیہ
• پاک بھارت جنگ 1965ء
• ایم ایم عالم روڈ

حوالے

1. Events – M M Alam's F-86 at www.paf.gov.pk Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
2. Singh, Pushpindar (1991). Fiza'ya: psyche of the Pakistan Air Force. Society for Aerospace Studies, 28, 31. ISBN 9788170020387. 
3. Citation of PAF Heros, PakDef.info
4. Alam’s Speed-shooting Classic at www.defencejournal.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
5. Fricker, John. Battle for Pakistan: the air war of 1965, 15–17. “before we had completed more than of about 270 degree of the turn, at around 12 degree per second, all four hunters had been shot down ... My fifth victim of this sortie started spewing smoke and then rolled on to his back at about 1000 feet.” 
6. (2003) One hundred years of world military aircraft. Naval Institute Press, 354. ISBN 978-1-59114-686-5. “Mohammed Mahmood Alam claimed five victories against Indian Air Force Hawker Hunters, four of them in less than one minute! Alam, who ended the conflict with 11 kills, became history's only jet "ace-in-a-day."” 
7. O' Nordeen, Lon (1985). Air Warfare in the Missile Age. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press, 84–87. ISBN 978-0-87474-680-8. 
8. Citation for Sqn Ldr Devaiyya. {{{title}}}.  [۱]
9. Singh, Pushpindar (1991). Fiza ya, Psyche of the Pakistan Air Force. Himalayan Books. ISBN 81-7002-038-7. 
10. "M.M Alam’s Death – ایم ایم عالم انتقال کر گئے"، Pakistan Radio News Network، MARCH 18, 2013، http://pakistanradionewsnetwork.com/2013/03/18/20076/m-m-alams-death-y-ایم-ایم-عالم-انتقال-کر-گئے. 
11. "1965 war hero M.M. Alam passes away". ڈان. 18 مارچ 2013ء. https://web.archive.org/web/20181225014540/https://www.dawn.com/2013/03/19/1965-war-hero-m-m-alam-passes-away/%20. 

ہور پڑھو

• کتاب پاک فضائیہ کی داستان شجاعت مصنف عنایت اللہ صاحب
• History of PAF – Government of Pakistan
• "Laying the Sargodha Ghost to rest." Vayu Aerospace Review. November 1985