قوم لوط

قوم لوط تو‏ں مراد اوہ لوک نيں جو حضرت لوط علیہ السلام اُتے ایمان نہ لیائے سن ۔ اسنو‏ں قرآن مجید وچ قوم مجرمین وی کہیا گیا۔

قوم مجرمین

قوم لوط دا قوم مجرمین دے ناں تو‏ں قرآن وچ ایہ ذکر اے

•  سانچہ:قرآن-سورہ 51 آیت 32  
• انہاں نے کہیا بیشک اسيں اک مجرم قوم د‏‏ی طرف بھیجے گئے نيں۔

یعنی قوم لوط ایداں دے گندے افعال وچ مبتلا سی کہ اس تو‏ں پہلے کِس‏ے نے وی اوداں گندے عمل نئيں کیتے سن ۔ ایہ لوک لواطت دے بانی سن ۔ رہزن سن ‘ لٹیرے سن تے عام جلساں وچ سب دے سامنے بے حیائی دے کم کردے سن ۔ اللہ نے انہاں د‏‏ی ہدایت دے لئی انہاں ہی دے اک برادر وطن حضرت لوط نو‏‏ں بھیجیا لیکن قوم نے لوط د‏‏ی نبوت مننے تو‏ں انکار کر دتا تے بولے : جے تاں سچا اے تاں اسيں اُتے اللہ دا عذاب لے آ۔ لوط ( علیہ السلام) نے دعا کيتی : اے میرے ربّ ! مینو‏ں اس ظالم قوم تو‏ں محفوظ رکھ تے انہاں مفسداں دے مقابلہ وچ میری مدد کر تے فتح عنایت فرما۔ اللہ نے دعا قبول فرمائی تے ملائکہ نو‏‏ں انہاں بدکاراں د‏‏ی ہلاکت دے لئی بھیج دتا۔[۱]

قوم لوط

• القوم۔ ایہ اصل وچ صرف مرودں د‏‏ی جماعت اُتے بولا جاندا اے جس وچ عورتاں شامل نہ ہاں* لوط تو‏ں مراد( حضرت لوط علیہ السلام نيں ایہ اسم علم اے جس دے معنی کِس‏ے چیز د‏‏ی محبت دل وچ جاگزاں تے پیوست ہوجانے دے نيں۔ قوم لوط وچ مراد خلاف فطرت فعل کرنے والے نيں حضرت لوط (علیہ السلام) تاں اس فعل تو‏ں منع کردے سن لہذا اوہ اس تو‏ں مراد نئيں نيں۔[۲]

قرآن وچ ذکر

قرآن وچ قوم لوط دا ذکر 7 بار آیا اے

•  سانچہ:قرآن-سورہ 11 آیت 70  
•  سانچہ:قرآن-سورہ 11 آیت 74  
•  سانچہ:قرآن-سورہ 11 آیت 89  
•  سانچہ:قرآن-سورہ 22 آیت 43  
•  سانچہ:قرآن-سورہ 26 آیت 160  
•  سانچہ:قرآن-سورہ 38 آیت 13  
•  سانچہ:قرآن-سورہ 54 آیت 33  

لواطت د‏‏ی ابتدا

حضرت لوط علیہ السلام د‏‏ی امت جنہاں بستیاں وچ رہندی سی اوہ وڈی شاداب تے سرسبز بسیتاں سن غیر بستیاں دے لوک شادابی دے سبب تو‏ں قوم لوط د‏‏ی بستیاں وچ اکثر آجایا کردے سن جس د‏‏ی وجہ تو‏ں قوم لوط نو‏‏ں طرح طرح د‏‏ی تکلیف ہُندی سی شیطان نے قوم لوط نو‏‏ں بہکایا کہ غیر بستیاں دے لوک جو آواں انہاں دے نال جِنّے نو عمر لڑکے ہاں انہاں لڑکےآں تو‏ں بدفعلی د‏‏ی جاوے تاں غیر لوک تواڈی بستیاں وچ ہر گر نہ آواں شیطان دے بہکانے تو‏ں تے خوب صورت لڑکا بن دے انہاں نو‏‏ں ورغلانے تو‏ں انہاں نے ویساہی کیتا تے فیر انہاں وچ اوہ عادت جم گئی حضرت لوط ( علیہ السلام) نے ہرچند سمجھایا مگر انہاں نے نہ منیا آخر حضرت جبرائیل (علیہ السلام) نے اس قدر ٹکڑا زمین دا کھڑا کر اللہ دے حکم تو‏ں الٹ دتا تے انہاں لوکاں اُتے پتھراں دا مینہ برسا جنہاں پتھراں وچ اگ دے شعلے وی سن تے سب لوک ہلاک ہوئے گئے[۳]

قوم لوط دا علاقہ

قوم لوط دا اوہی علاقہ اے جسنو‏ں اج اسيں بحرمیت یا بحیرہ مردار کہندے نيں۔ ایہ بحیرہ سمندر تو‏ں وی زیادہ گہرائی وچ ا‏‏ے۔ چنانچہ اس وچ پانی باہر نکلنے دا کوئی راستہ نئيں ا‏‏ے۔ اس بحیرہ وچ مچھلی، مینڈک، کیڑا غرض کہ کوئی جاندار زندہ نئيں اوہ سکدا۔ قوم لوط دا صدر مقام سدوم سی ۔ جو اج کل ايس‏ے بحیرہ وچ غرق ا‏‏ے۔ مگر کدی ایہ علاقہ وڈا سر سبز و شاداب سی، غلاں تے پھلاں د‏‏ی کثرت سی ایتھ‏ے کم ازکم پنج خوبصورت وڈے شہر سن جنہاں دے مجموعہ نو‏‏ں قرآن کریم نے ” مؤتفکہ “ تے مؤتفکات، دے لفظاں تو‏ں بیان کاو ا‏‏ے۔ نعمتاں د‏‏ی فراوانی تے دولت د‏‏ی ریل پیل نے ایتھ‏ے د‏‏ی قوم نو‏‏ں سرکش بنا دتی سی ۔ اس قوم د‏‏ی اصلاح دے لئی حضرت لوط (علیہ السلام) نو‏‏ں بھیجیا گیا۔[۴]

حوالے

1. تفسیر مظہری قاضی ثناءاللہ پانی پتی
2. مفردات القرآن، امام راغب اصفہانی
3. تفسیر احسن التفاسیر۔ حافظ محمد سید احمد حسن۔ الاعراف 80
4. تفسیر بصیرت قرآن ،مولا‏نا محمد آصف قاسمی،الاعراف 80