Wehrkreis I

Wehrkreis I
De militaire districten van het Duitse Rijk na de "Anschluss" van Oostenrijk.
De militaire districten van het Duitse Rijk na de "Anschluss" van Oostenrijk.
Oprichting 1919
Ontbinding 8 mei 1945[1]
Land Vlag van Duitsland tijdens de Weimarrepubliek Weimarrepubliek
Vlag van nazi-Duitsland nazi-Duitsland
Onderdeel van Reichswehr
Wehrmacht
Type Militair district
Veldslagen Tweede Wereldoorlog
Commandanten zie bevelhebbers

Het Wehrkreis I (Königsberg) (vrije vertaling: 1e militaire district (Koningsbergen)) was een territoriaal militaire bestuurlijke eenheid tijdens de Weimarrepubliek, en later van het nationaalsocialistische Duitse Rijk. Het bestond vanaf 1919 tot 1945.

Het Wehrkreis I was verantwoordelijk voor de militaire veiligheid van het Oost-Pruisen[1][2][3]. Het voorzag ook in de bevoorrading en training van delen van het leger van de Reichswehr en het Heer in het gebied.

Het gebied van het Wehrkreis I was 78.731 vierkante kilometer groot, met een bevolking van 4.667.000[2] in 1944. Het hoofdkwartier van het Wehrkreis I was gevestigd in Koningsbergen[1][2][4].

Het Wehrkreis I had twee Wehrersatzbezirke, Allenstein[3], Koningsbergen (vrije vertaling: twee reserve militaire districten).

Luftgau I werd opgebouwd door het Wehrkreis I[5].

Kaart van het Wehrkreis I in 1943.

Bevelhebbers[6]

Rang Naam Begin Eind Opmerking
Generalleutnant Ludwig von Estorff[7] 1919 1920
Generalleutnant Johannes von Dassel[8] 1 oktober 1920 31 oktober 1923 Vanaf maart 1920 tot mei 1920 als plaatsvervangend bevelhebber, daarna vanaf 1924 als bevelhebber Wehrkreis.
Generalleutnant Wilhelm Heye[9][10] 1 november 1923[11] 8 oktober 1926[11] -
31 oktober 1926
Generalleutnant Friedrich von Esebeck[12] 1 november 1926[13] 30 september 1929[13]
Generalleutnant Werner von Blomberg 1 oktober 1929[14] 30 januari 1933[14]
General der Artillerie Walther von Brauchitsch 1 februari 1933[15] -
1 maart 1933[16] 		1 april 1937[16] Laatste commandant van de 1e Divisie
General der Artillerie Georg von Küchler 1 april 1937[17] 31 juli 1939[17] -
26 augustus 1939 		Mobilisatie voor de Tweede Wereldoorlog. Hiervoor eerst commandant van de 1e Infanteriedivisie.
Generalleutnant Oskar von Hindenburg 26 augustus 1939 -
1 september 1939[18] 		25 oktober 1939[18] -
5 november 1939 		mit der stellvertretende Führung beauftragt (m.d.st.F.b.)
(vrije vertaling: met het plaatsvervangend leiderschap belast)[18]
General der Artillerie Alfred von Vollard-Bockelberg 25 oktober 1939[1] -
5 november 1939 		14 mei 1940[1] -
19 juni 1940
General der Artillerie Wilhelm Ulex 2 juni 1940[1][19] -
20 oktober 1940 		30 april 1941[1][19][20] -
1 mei 1941 		Voormalig bevelhebber van het Wehrkreis XI.
General der Artillerie Peter Weyer 1 mei 1941[1][21] 31 januari 1943[1][21] Voormalig bevelhebber van het Wehrkreis X.
General der Artillerie Albert Wodrig 31 januari 1943[1][22] -
1 februari 1943 		1 november 1944[1][22]
General der Infanterie Otto Lasch 1 november 1944[1][23][24] 9 april 1945[23][25] In januari 1945 werd Oost-Pruisen door het Russisch leger aangevallen. Op 9 april 1945 werd Lasch door Hitler gedegradeerd en tot de dood veroordeeld, dit vanwege de overgave van Koningsbergen op dezelfde dag[24].

Wehrkreiskommando I

Vanaf 1919 was de staf geplaatst in het commandantgebouw gevestigd aan de Hinterroßgarten 43, dat werd in 1928 verkocht voor 76.000 RM.

Wehrkreis-Waffenmeisterei

De Waffenmeisterei was gevestigd aan de Rothensteiner Straße, Königsberg. Er werkte 700 medewerkers. Het was ondergeschikt aan het Heereszeugamt.

Militair districtspastoor

in de Weimarrepubliek was de pastoor; één voor elk van de zeven militaire districten; ondergeschikt aan de veldprovoost, vanaf 1934 aan de veldbisschop. In 1933 steeg het aantal naar 15 pastoren[26]. De pastoors, aangeduid als "ev. of kat. Wehrkreispfarrer ", waren ondergeschikt aan de staf van het Wehrkreiskommando (vrije vertaling: militaire districtscommando) als griffiers voor aangelegenheden van legerpastoraat.

De functie van predikant in het Wehrkreis I had in het hele Duitse Rijk had een bijzonder voorrecht, aangezien het preken werden gedaan in de kroningskerk van de Pruisische koningen[27].

Katholiek pastoor

Vanaf het begin van 1920 tot eind september 1927 was Franz Rarkowski katholiek Divisie- en militair districts-pastoor.

In 1932 werd de latere Leitende Marinedekan Stanislaus Estevant (1882–1956) benoemd. Aansluitend bekleedde Anton Poschmann (1894-1970) deze functie, totdat hij in 1933 met gedwongen pensionering moest.

Protestantse militair districtspastoor

Vanaf 1921 tot 1926 was Albert Otto, en later vanaf 1940 tot 1943 Aufsichtsführender Pfarrer. (vrije vertaling: toezichthoudende pastoor) bij de Militärbefehlshaber Belgien–Nordfrankreich (vrije vertaling: militair bevelhebber van België en Noord-Frankrijk). En vanaf 1944 aansluitend in dezelfde functie bij de Oberbefehlshaber West (Opperbevelhebber West)[28]. Vanaf 1926 tot 1933 was Ludwig Müller (later de Reichsbischof van de Duitse Evangelische Kerk (DEK) en Führungsperson van de Deutsche Christen (vrije vertaling: Rijksbisschop en leider van de Deutsche Christen)). Walter Trepte bekleedde deze functie vervolgens tot 1939[29]. Hij werd opgevolgd door de Oberst en later Wehrmacht-decaan Stefan Gmeiner (1895-1952), die in beide wereldoorlogen meerdere keren onderscheiden was, Ewald Hage verving Gmeiner in 1944 werd vanwege een verwonding.

Politieautoriteiten en SD-diensten

Er werden overeenkomstige politieautoriteiten en SD-diensten toegewezen aan het Wehrkreis. Er was een hoofdbureau van de staatspolitie/Kriminalpolizei in Koningsbergen, en een staatspolitiebureau/recherchebureau in Allenstein, Tilsit en Zichenau-Schröttersburg en andere buitenposten van de staatspolitie[30].

Höherer SS- und Polizeiführer (HSSPF) Nordost, Wehrkreis I, waren:

Befehlshaber der Ordnungspolizei (BdO):

Inspekteur der Ordnungspolizei (IdO):

SD-eenheden[4]:

Bekende personen in het Wehrkreis

Afkorting

  • mit der Wahrnehmung der Geschäfte beauftragt (m.d.W.d.G.b.) - vrije vertaling: met de waarneming van de functie belast