Wasaloop
De Wasaloop (Zweeds: Vasaloppet) is een langlaufwedstrijd die jaarlijks op de eerste zondag van maart in Dalarna in Midden-Zweden gehouden wordt. De tocht van ongeveer 90 kilometer gaat van Sälen naar Mora en is de langste in zijn soort.[1] De tocht wordt gehouden in nagedachtenis van Gustaaf Vasa, de koning van Zweden die, op de vlucht voor de Denen, deze tocht op ski's maakte. Vrouwelijk deelnameDe deelname van vrouwen vormt een hoofdstuk apart in deze wedstrijd. Lange tijd was er geen afzonderlijk klassement voor vrouwen. Vrouwelijke winnaars in de Wasaloop hebben prijzen ontvangen sinds 1997. Daarvoor, in 1922-1923 en 1981-1996, mochten vrouwen wel meeracen, maar ontvingen ze geen prijzen. De eerste vrouw die meedeed was Margit Nordin uit Grängesberg in 1923. Door de jaren na de eerste race waren er veel verhitte debatten over de deelname van vrouwen. Een meerderheid van de functionarissen, meestal mannen, zowel binnen sportorganisaties als in de samenleving in het algemeen, was tegen vrouwen in de race. Dit leidde ertoe dat vrouwen van 1924 tot 1980 werden uitgesloten van de race. Het verbod werd ingevoerd omdat het slecht werd geacht voor de gezondheid van vrouwen om aan zo'n wedstrijd deel te nemen. Het verbod werd bekritiseerd, vooral na 1960. Sommigen verdedigden het verbod en zeiden dat het toelaten van vrouwen de reputatie van de race als een zware uitdaging zou verminderen. Toch deden verschillende vrouwen mee aan het verbod, vermomd als mannen, onder wie ook de Nederlandse atlete Mareike Bestenbreur die in 1980 uit protest een namaaksnor opplakte die ze in een feestwinkel had gekocht. Van de 12.000 mannelijke deelnemers zou ze er zo'n 7.000 achter zich laten. De organisatie beraadde zich over het invoeren van een "verscherpte" geslachtstest om dergelijke "grappenmaaksters" te kunnen weren. Twee van de Zweedse vrouwen die zich eerder in 1978 "vermomden"" om dit aan de kaak te stellen, Birgitta Westhed en Britt Dohsé, werden bijgestaan door een professionele visagiste die hun uiterlijk veranderde met pruiken, snor en een volle baard. Westhed werd tijdens de race door de tv geïnterviewd, waardoor vrouwenparticipatie hoger op de media-agenda kwam te staan. In 1981 werd de race ook opengesteld voor vrouwen. Overige wedstrijdenIn de weken rondom de Wasaloop worden er ook verschillende andere wedstrijden gehouden, veelal op (een gedeelte van) hetzelfde parcours. TjejvasanDe Tjesvasan is een wedstrijd over 30 km in klassieke stijl, alleen bestemd voor vrouwen. De race volgt de laatste 30 km van het parcours van de Wasaloop. De race vindt plaats op een zaterdag, een week voor de Wasaloop. De Tjejvasan is voor de eerste keer gehouden in 1989 en wordt sinds 2012 elk jaar live uitgezonden op de Zweedse televisie. KortvasanDe Kortvasan is een race over 30 km in klassieke stijl van Oxberg tot Mora die sinds 1997 wordt georganiseerd. De wedstrijd is voor iedereen vanaf 12 jaar en is daarom uitermate geschikt voor families. De race vindt plaats op een vrijdag, een week voor de Wasaloop. Öppet Spår ZondagHet parcours van deze wedstrijd is precies hetzelfde als de Wasaloop en gaat langs dezelfde checkpoints. De race gaat over 90 km in klassieke stijl. De race vindt de zondag voor de Wasaloop plaats. De Öppet Spår Zondag wordt gehouden sinds 1979. UngdomsvasanDe Ungdomsvasan is een wedstrijd voor de jeugdige skiërs van een leeftijd van negen tot zestien. De wedstrijd start in Hemus, Mora Ski Stadion en eindigt op de finishlijn in Mora. Er zijn vier verschillende afstanden, de kortste is 3 km en de langste 9 km. De afstanden zijn leeftijdsgebonden, de 3 km is voor de leeftijd 9-10, de 5 km voor 11-12, de 7 km voor 13-14 en de 9 km voor 15-16. De Ungdomsvasan vindt plaats op de zondagochtend voor de Wasaloop en wordt georganiseerd sinds 2008. Öppet Spår MaandagHet parcours van deze wedstrijd is precies hetzelfde als de Wasaloop en gaat langs dezelfde checkpoints. De race gaat over 90 km in klassieke stijl. De race vindt de maandag voor de Wasaloop plaats. De Öppet Spår Maandag wordt gehouden sinds 1979. HalvvasanDe Halvvasan is een wedstrijd van 45 km, een halve Wasaloop. De race begint in Oxberg en neemt een extra lus waarna het oorspronkelijke parcours van de Wasaloop wordt gevolgd naar de finish in Mora. De race vindt plaats op de dinsdag voor de Wasaloop. De Halvvasan wordt gehouden sinds 1997. StafettvasanDeze wedstrijd is een estafette voor 5 deelnemers. Het oorspronkelijke parcours van de Wasaloop is in vijf secties verdeeld van 24 km, 24 km, 14 km, 9 km en 19 km. Elke deelnemer loopt een van de secties. De race vindt plaats op de vrijdag voor de Wasaloop. De Stafettvasan wordt georganiseerd sinds 2007. Öppet Spår 9 KDe Öppet Spår 9 K is een korte Wasaloop die voert over de laatste 9 kilometer van de Wasaloop. De race vindt plaats op de zaterdag voor de Wasaloop en werd voor de eerste keer gehouden in 2016. ErelijstMannen
Vrouwen
RecordwinnaarsMannen
VrouwenVrouwen werden uitgesloten van 1924 tot 1980. Verschillende vrouwen namen toch deel, verkleed als man.[2]<
Beste tijden winnaarsMannen
Parcours
Deelnemersaantallen
Bronnen, noten en/of referenties
Zie de categorie Vasaloppet van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
|
Portal di Ensiklopedia Dunia