Vanadaat

Structuurformule van het orthovanadaat-anion.

Vanadaat is een oxoanion van vanadium, waarin het overgangsmetaal de oxidatietoestand +V bezit. Mineralen waarin dit type anion voorkomt worden ook vanadaten genoemd. Het meest voorkomend is het orthovanadaat-anion, met als brutoformule VO₄^3−. Daarin bezit vanadium een tetraëdrische moleculaire geometrie. Het orthovanadaat-anion komt voor in verbindingen zoals natriumorthovanadaat of in oplossingen van vanadium(V)oxide bij een pH groter dan 13.[1]

Types vanadaten

Naast het orthovanadaat bestaat nog een hele reeks afgeleide oxoanionen:

• V₂O₇^4− (pyrovanadaat)
• V₃O₉^3− (een cyclisch anion)
• V₄O₁₂^4− (een cyclisch anion)
• V₅O₁₄^3−
• V₁₀O₂₈^6− (decavanadaat)
• V₁₂O₃₂^4−
• V₁₃O₃₄^3−
• V₁₈O₄₂^12−

Deze laatsten worden geschaard onder de polyoxovanadaten. Daarnaast bestaan ook enkele polymere vanadaten:

• [VO₃]_n^n− (metavanadaat)
• [V₃O₈]_n^n−

Mineralogie

'Vanadaat' is tevens de overkoepelende benaming voor de verschillende mineralen waarvan de kristallen een vanadaat-oxoanion bevatten. De kristallen van mineralen als vanadiniet, descloiziet en mottramiet bevatten het vanadaat-oxoanion en behoren dus tot de 'vanadaten'. De meeste vanadaten zijn relatief zeldzaam in de natuur.

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) F.A. Cotton, G. Wilkinson, C.A. Murillo & M. Bochmann (1999) - Advanced Inorganic Chemistry (6th ed.), New York: Wiley-Interscience - ISBN 0-471-19957-5