Theophiel Coopman

Theophiel Coopman
Algemene informatie
Land	België
Geboortedatum	24 november 1852
Geboorteplaats	Gent
Overlijdensdatum	4 juni 1915
Overlijdensplaats	Schaarbeek
Werk
Beroep	dichter, boekhouder, ambtenaar, directeur
Werkplaats	Brussel
Studie
School/universiteit	Koninklijk Atheneum Voskenslaan
Leerling van	Max Rooses
Familie
Echtgenoot	Marie Dillens
Persoonlijk
Woonplaats	Brussel
Talen	Nederlands
Moedertaal	Nederlands
Diversen
Lid van	Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren, Nationaal Vlaamsch Verbond, Willemsfonds
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata. U kunt die informatie bewerken.

Theophiel Coopman (Gent, 24 november 1852 - Schaarbeek, 4 juni 1915) was een auteur van gedichten, liederen en essays, en een voorvechter in de strijd voor de Nederlandse taal in België.

Familie

Coopman trouwde met Marie Dillens (1851-), dochter van de Antwerpse kunstschilder Henri Dillens (1812-1872).

Ze hadden een dochter Marguerite Coopman (1878-1959) die trouwde met architect Ernest Jaspar (1876-1940). Ze waren de ouders van onder meer politicus en ambassadeur Marcel-Henri Jaspar (1901-1982). Door haar huwelijk was Marguerite de schoonzus van eerste minister Henri Jaspar.

Loopbaan

Coopman doorliep de humaniora aan het Koninklijk Atheneum in Gent, waar hij onder meer Max Rooses als leraar had.

Hij vestigde zich in 1873 in Brussel (Daillylaan 129, Schaarbeek), waar hij bediende werd bij een aannemer van openbare werken, boekhouder op een handelskantoor en vervolgens ambtenaar op de vertaaldienst bij het Ministerie van Spoorwegen, Post en Telegrafie. In die functie maakte hij zich al op het Nederlandsch taal- en letterkundig congres van 1879 sterk voor de eenmaking van de terminologie op zijn ministerie.[1] Hij werd er directeur en leidde er de vertaaldienst.

Hij was een romantisch en hartstochtelijk minnaar van Vlaanderen, wat tot uiting kwam in eenvoudige liederen en gedichten, waarvan er heel wat op muziek werden gezet en succes hadden. Hij gaf ook een bloemlezing uit en stichtte samen met Victor dela Montagne het tijdschrift Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle (1878-1897). Hij schreef ook, met andere auteurs, werken over de taalstrijd en over de geschiedenis van de Vlaamse letterkunde.

Samen met Frans de Potter stelde hij in hun Ontwerp van werkzaamheden voor de Koninklijke Vlaamsche Akademie in 1888 voor om via commissies woordenlijsten "onzer Vlaamse vak- en kunstwoorden" op te stellen en te bundelen, onder de titel Bijdragen tot het Algemeen Nederlandsch Vak- en Kunstwoordenboek. Het voornemen tot dit voorstel had hij in een brief van 16 oktober 1887 aan Guido Gezelle meegedeeld.[2]

Succesvolle liederen

Coopman schreef onder meer:

• Mijn Vlaanderen heb ik hartelijk lief, op muziek gezet door Gentil Theodoor Antheunis.
• Klokke Roeland, op muziek gezet door Edward Blaes

Vlaamse Beweging

Coopman was actief in de culturele Vlaamse Beweging.

• Hij was actief in de Brusselse Vlaamsche vrijzinnige volksmaatschappij De Veldbloem en schreef uitgebreide verslagen over de activiteiten van deze vereniging.
• Samen met Victor dela Montagne stichtte hij in 1878 het tijdschrift Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle.
• Hij was secretaris van de Brusselse afdeling van het Willemsfonds.
• Hij organiseerde mede de Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen
• Hij was medestichter en bestuurslid van het Nationaal Vlaamsch Verbond

Enkele maanden na de oprichting van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde in 1886 werd Coopman er lid van en in 1901 werd hij er bestuurder.

Publicaties

• De Nacht, cantate, 1873
• Coopman, Theophiel, Lenteliederen. Rogghé (13 januari 2023) – via GoogleBooks. (1876)
• Coopman, Theophiel, Gedichten en Gezangen, met eene inleiding van Emmanuel Hiel en twee etsen van Albrecht Dillens. Hoste (13 januari 2023) – via Google Books. (1879)
• Coopman, Theophiel, Kinderlust. Gedichten voor de jeugd. Siffer (13 januari 2023) – via Google Books. (1897), kinderpoëzie waarvoor hij de J. de Keynprijs van de Koninklijke Academie ontving
• Coopman, Theophiel & V. A. dela Montagne, Onze dichters (1830-1880), eene halve eeuw Vlaamsche poëzie. L. dela Montagne (13 januari 2023) – via Google Books. (1880)
• (samen met Victor A. dela Montagne), De Taalstrijd hier en elders (1884-1897), 13 delen.
• De Vlaamsche strijd te Brussel. 1869-1884. Vijftienjarig verslag der werkzaamheden der Veldbloem, Vlaamsche vrijzinnige volksmaatschappij. Brussel: Havermans (1886)
• (samen met Frans de Potter), Ontwerp van werkzaamheden voorgesteld aan de Koninklijke Vlaamsche Academie voor taal- en letterkunde in hare zitting van 20 juni 1888. Gent: Leliaert Siffer (1888)
• (samen met Alfons Siffer), De Taalstrijd hier en elders (1897-1904), 5 delen.
• (samen met Jan Broeckaert), Bibliographie van den Vlaamschen Taalstrijd, 10 delen, 1904-1914.
• (samen met Lodewijk Scharpé), Geschiedenis der Vlaamsche letterkunde, 1899

Literatuur

• Isidore TEIRLINCK, Theo Coopman, in: Letterkundig Overzicht, december 1910
• Karel VAN DE WOESTIJNE, Theophiel Coopman in: Nieuwe Rotterdamsche Courant, 13 juni 1915 - Verzameld journalistiek werk, dl 8 (1991), p. 148-151.
• Lode BAEKELMANS, Theophiel Coopman, in: Jaarboek van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde, 1946, blz. 7-51.
• Marcel-Henri JASPAR, Souvenirs sans retouches, Paris, Fayard, 1968
• W. ROMBOUTS, Theophiel Coopman, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, Deel XI, Brussel, 1985.
• Raymond VERVLIET, Theophiel Coopman, in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, 1998.

Externe links

• Meer informatie over Theophiel Coopman en zijn correspondentie met Guido Gezelle via www.gezelle.be.
• Coopman, Theophiel en Scharpé, Lodewijk (1899): Geschiedenis der Vlaamsche letterkunde. De Nederlandsche Boekhandel. Via Archive.Ugent.be

Bronnen, noten en/of referenties

1. Blondeau, Roger-A. (1991): Wetenschap in de taal der Vlamingen, Gent: Reinaert-Het Volk, p. 295-96
2. Edities.kantl.be, Gezelles Brieven Online, brief gg.11133

Mediabestanden

Zie de categorie Theophiel Coopman van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.