Terdzjola (gemeente)

Terdzjola
თერჯოლის მუნიციპალიტეტი

Gemeente in Georgië
Locatie in Georgië
Geografie
Regio	Imereti
Hoofdplaats	Terdzjola
Oppervlakte	357 km² [1]
Coördinaten	42° 11' NB, 42° 59' OL
Bevolking
Inwoners (2024)	28.555 [2] (80 inw./km²)
Etniciteit (2014)	Georgisch (99,7%)
Religie (2014)	Georgisch-Orthodox (99,0%)
Bestuur
Burgemeester	Lasja Gogiasjvili (2021-)
Overige informatie
Eerdere namen	Tsjchari (1930-1950)
Tijdzone	UTC+4
Website	terjola.gov.ge
Terdzjola in Imereti
Foto's
Glooiende gemeente met rivieren
Portaal    Georgië

Terdzjola (Georgisch: თერჯოლის მუნიციპალიტეტი, Terjolis moenitsipaliteti) is een gemeente in het westen van Georgië met 28.555 inwoners (2024), gelegen in de regio Imereti. De gelijknamige stad is het bestuurlijk centrum van de gemeente, die een oppervlakte heeft van 357 km². Terdzjola ligt in de oostelijke rand van het Colchis-laagland tussen de rivier de Kvirila en het zuidelijke voorgebergte van het Ratsjagebergte.

Geschiedenis

Het gebied van het hedendaagse Terdzjola lag eeuwenlang middenin het Koninkrijk Imeretië. In 1810 werd Imeretië door het Russisch Rijk geannexeerd en werd de Russische bestuurlijke indeling geadopteerd. Het vorstendom Imeretië werd Oblast Imeretië, waarbinnen het gebied deel werd van het okroeg Tsjcherski (Чхер­ский ок­ру­г, Chkherskiy ok­ru­g).[3] In 1840 werd het oblast opgenomen in het gouvernement Georgië-Imeretië en in 1846 werden oost- en west-Georgië weer gescheiden. Het gebied van Terdzjola werd bestuurlijk verspreid over de oejezden (provincies) Koetais en Sjorapan van het gouvernement Koetais.[4]

Moderne indeling

De huidige bestuurlijke eenheid Terdzjola werd uiteindelijk in 1930 opgericht tijdens de grote bestuurlijke hervormingen binnen de Georgische sovjetrepubliek als rajon (district) Tsjchari (ჩხარის რაიონი, Чхаринский район) met het dorp Tsjchari als districtscentrum. In 1950 veranderde de naam van het district naar Terdzjola en werd de plaats Terdzjola het districtscentrum.[5] Na de onafhankelijkheid van Georgië werd het district in 1995 ingedeeld bij de nieuw gevormde regio (mchare) Imereti, en werd het district in 2006 omgevormd tot gemeente.

Geografie

Terdzjola ligt in het lage plateauland tussen de zuidwestelijke uitlopers van het Ratsjagebergte en de rivier Kvirila, waar het Colchis-laagland overgaat in het Imereti-hoogland. De Kvirila, die de zuidgrens is met Zestafoni, mondt in de zuidwesthoek van de gemeente uit in de Rioni. Deze tweede grote rivier van Georgië stroomt vanuit het noorden westelijk langs de gemeente door de stad Koetaisi.

Het grootste deel van de gemeente ligt op 200-300 meter boven zeeniveau, met een oplopende hoogte vanaf de Kvirila (120 m) naar het noorden waar de gemeente begrensd wordt door steile karstrichels van het Ratsjagebergte die ongeveer 700 tot 1000 meter hoog zijn. Hier zijn verschillende grotten en rivierkloven te vinden.[6] Deze richels zijn de gemeentegrens met Tkiboeli. Aan de oostkant ligt ten slotte Tsjatoera, waar de kloof van de rivier Boedzja een deel van de grens is.

Demografie

Begin 2024 telde de gemeente Terdzjola 28.555 inwoners,[2] een daling van 20% ten opzichte van de volkstelling van 2014.[1] Het aantal inwoners in de hoofdplaats Terdzjola nam met 4% toe in dezelfde periode.

Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Terdzjola
	1897	1923	1939	1959	1970	1979	1989	2002[7]	2014	2020	2024
Gemeente Terdzjola[8]	-	-	33.239	43.847	46.438	44.709	44.019	45.496	35.563	31.853	28.555
Terdzjola (stad)	-	3.753	-	3.995	4.752	5.402	6.580	5.489	4.644	4.770	4.818
Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[9][10][11][12] Noot:[7]

Etniciteit en religie

De bevolking van de gemeente was volgens de volkstelling van 2014 vrijwel geheel mono-etnisch Georgisch (99,7%). De belangrijkste etnische minderheden waren enkele tientallen Russen en kleinere aantallen Armeniërs, Azerbeidzjanen, Oekraïners en Osseten.[14] Vrijwel alle inwoners waren volgens de volkstelling Georgisch-Orthodox (99,0%). De enige significante religieuze minderheden waren enkele tientallen moslims en jehova's.[15]

Administratieve onderverdeling

Terdzjola is gemeentelijk centrum

De gemeente Terdzjola is administratief onderverdeeld in 18 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 45 dorpen (სოფელი, sopeli) en één stad (ქალაქი, kalaki), het bestuurlijk centrum Terdzjola.[1]

Bestuur

De gemeenteraad van Terdzjola (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 30 leden: 20 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 10 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[16] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 20 districtszetels.

Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Lasja Gogiasjvili van Georgische Droom met 53,9% van de stemmen gekozen tot burgemeester. De tien districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom (8), Verenigde Nationale Beweging (1) en Europees Georgië (1) gegaan. Georgische Droom behaalde met 45.9% de meeste proportionele stemmen, gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (30,7%), Europees Georgië (8,9%) en Voor Georgië (5,5%). Zeven andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[17][18]

Samenstelling Sakreboelo (zetels per partij)
Partij		2017 [19]	2021 [20]
	Georgische Droom (GD)	29	18
	Verenigde Nationale Beweging (UNM)	1	8
	Europees Georgië (EG)	4	3
	Voor Georgië		1
	Alliantie van Patriotten (AP)	1
Totaal		35	30

Bezienswaardigheden

• Navenachevi grotten. De grotten in het karstgesteente van de uitlopers van het Ratsjagebergte werden in 2007 tot natuurmonument verklaard en in 2018 opengesteld voor het publiek.[6] In de grotten zijn stalagmieten en stalactieten te zien.

Vervoer

De belangrijkste hoofdweg in Georgië, de S1 / E60 (Tbilisi - Zoegdidi - Abchazië), passeert door de gemeente. Het weggedeelte is in de periode 2017-2020 als autosnelweg geopend. Een belangrijke regionale route door de gemeente is de nationale route Sh19 vanaf de S1 snelweg via het gemeentelijk centrum Terdzjola naar Tkiboeli, en de daarop aangesloten Sh102 via de noordoostelijke nederzettingen naar mijnbouwstad Tsjiatoera. In het westen van de gemeente is de Sh204 de toegangsweg vanaf de autosnelweg tot Koetaisi, de derde stad van het land.

Externe links

• (ka) Website gemeente Terdzjola

Referenties

Bronnen, noten en/of referenties

1. (ka) Main Results of the 2014 Census (Publication) (pdf). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) p.87-91 (28 april 2016). Gearchiveerd op 13 februari 2020. Geraadpleegd op 23 augustus 2022.
2. (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2024). Geraadpleegd op 22 juli 2024.
3. (ru) Oblast Imereti. Grote Russische Encyclopedie. Gearchiveerd op 21 augustus 2022. Geraadpleegd op 21 augustus 2022.
4. (ru) Gouvernement Koetaiskaja. Grote Russische Encyclopedie. Gearchiveerd op 20 september 2022. Geraadpleegd op 22 augustus 2022.
5. (ka) Gemeente Terdzjola - Universeel Encyclopedisch Woordenboek 2006. National Parliamentary Library of Georgia. Geraadpleegd op 21 augustus 2022.
6. (en) Navenakhevi Cave. Agency of Protected Areas - Ministry of Environment and Natural Resources Protection of Georgia. Geraadpleegd op 23 augustus 2022.
7. Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie [13], "1. Introduction", Pagina 1.
8. Tsjchari 1930-1950
9. (en) Population divisions of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 23 februari 2022.
10. (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 23 februari 2022.
11. (en) Ethnic composition rural Georgia 1923. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 23 februari 2022.
12. (ru) Etnische Samenstelling Georgië 1886-1959. Ethno Kavkaz. Geraadpleegd op 23 februari 2022.
13. (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 23 februari 2022.
14. (en) Ethnic composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 17 juli 2023.
15. (en) Religious composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 17 juli 2023.
16. (en) Election Code of Georgia (art. 148, 149, Annex 1). Legislative Herald of Georgia (28 juni 2021). Geraadpleegd op 23 augustus 2022.
17. (en) October 2, 2021 Municipal Elections. CESKO Central Election Commission. Geraadpleegd op 23 augustus 2022.
18. (en) Interactive results 2021 municipal elections. Agenda.ge. Gearchiveerd op 3 oktober 2021. Geraadpleegd op 25 juli 2022.
19. (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2017 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.57-59. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 23 augustus 2022.
20. (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2021 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.71-72. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 23 augustus 2022.

Mediabestanden

Zie de categorie Terjola Municipality van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.