Sturmbannführer

Max Hansen, als een Sturmbannführer van de Waffen-SS

Sturmbannführer was een paramilitaire rang in de nazipartij die gelijkstond aan majoor.[1] Deze rang werd in verschillende naziorganisaties gebruikt, zoals de SS, de SA en het Nationalsozialistisches Fliegerkorps.

Betekenis en parafernalia

Sturmbannführer betekent letterlijk "aanval- (of storm-) eenheidsleider",[2] 'Sturmbann' was het SA- en vroege SS-equivalent van een bataljon. De rang ontstond uit de Duitse 'schoktroepen', eenheden uit de Eerste Wereldoorlog waar de rang van Sturmbannführer incidenteel toeviel aan de bataljonscommandant.

De SA-benaming van Sturmbannführer werd voor het eerst geïntroduceerd in 1921. In 1928 werd de naam ook werkelijk een rang: het was een van de eerste vastgestelde SS-rangen.[3] Het insigne van een Sturmbannführer was een zwart vierkant met vier zilverkleurige ruiten.[1]

De rang was lager dan die van een Standartenführer tot 1932, toen de Sturmbannführer ondergeschikt werd aan de nieuwe rang van Obersturmbannführer.[3] In de Waffen-SS werd Sturmbannführer beschouwd als equivalent van een majoor in de Duitse Wehrmacht.[4]

Bekende personen met deze rang

• Wernher von Braun: bedenker en ontwerper van de V2. Later een van de belangrijkste wetenschappers van de NASA.
• Eberhard Heder: werd onderscheiden met het Ridderkruis voor defensieve acties waarbij hij, afgesneden van zijn eigen frontlijn, stand hield tegen de Russen bij Warschau.
• Otto Günsche: verbrandde de lichamen van Adolf Hitler en Eva Braun op hun verzoek, op 30 april 1945.[5]
• Robert Verbelen: Vlaams SS-officier tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Populaire cultuur

• De rang van Sturmbannführer wordt regelmatig in fictie gehanteerd, zoals in de Britse film Fatherland waar de hoofdfiguur Xavier March een Sturmbannführer is die in de Kriminalpolizei speelt.
• In de film The Keep (1983) speelt Gabriel Byrne SS-Sturmbannführer Kaempffer, hoofd van een SS-Einsatzkommando.
• In de film Apt Pupil (1998) speelt Ian McKellen Sturmbannführer Kurt Dussander, een voormalige naziconcentratiekampofficier.
• In de manga Hellsing is de hoofdfiguur een Sturmbannführer.
• In de BBC-televisieseries Secret Army en Clifford Rose speelt een Sturmbannführer (Kessler) van de Gestapo, in de BBC-serie 'Allo 'Allo! draagt Gestapo-agent Herr Otto Flick de rang.
• In de televisieserie Hogan's Heroes wordt Wolfgang Hochstetter opgevoerd als Sturmbannführer. Hochstetter wordt echter als majoor aangesproken en draagt de rangtekens van een Standartenführer.
• In The Hiding Place wordt een SS-Sturmbannführer geportretteerd als een officier die de familie Ten Boom arresteert.
• In het videospel Medal of Honor is Sturmbannführer Ratter een terugkerend karakter; in Medal of Honor: Underground, in Medal of Honor: Frontline, maar ook in het originele spel.
• In het videospel Operation Darkness draagt de belangrijkste schurk Alexander Vlado de rang van Sturmbannführer.
• In Quentin Tarantino's film Inglourious Basterds uit 2009 is het karakter Dieter Hellstrom een Sturmbannführer.
• In de film Raiders of the Lost Ark uit 1981 heeft een van de schurken, Ronald Lacey, deze rang.
• In de Tweede Wereldoorlogfilm Where Eagles Dare is het karakter Major Von Happen een Sturmbannführer en lid van de Gestapo.
• In de Joegoslavische televisieserie Otpisani is het karakter Kruger een Sturmbannführer en hoofd van de Gestapo in Belgrado.

• Insignes
• 
  Epaulet
• 
  Kraagspiegels
• 
  Mouw van camouflageparka

Zie ook

• Lijst van militaire rangen van de Schutzstaffel

Lagere rang: Hauptsturmführer

SS-rang Sturmbannführer

Hogere rang: Obersturmbannführer

Lagere rang: Sturmhauptführer

SA-rang Sturmbannführer

Hogere rang: Obersturmbannführer

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Sturmbannführer op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
• Flaherty, T. H. [1988]. The Third Reich: The SS. Time-Life Books, Inc. 2004, ISBN 1 84447 073 3.
• Joachimsthaler, Anton [1995]. The Last Days of Hitler: The Legends, the Evidence, the Truth. Trans. Helmut Bögler. London: Brockhampton Press. 1999, ISBN 978-1-86019-902-8.
• McNab, Chris. The SS: 1923–1945. Amber Books Ltd. 2009, ISBN 1906626499.
• McNab (II), Chris. The Third Reich. Amber Books Ltd. 2009, ISBN 978-1-906626-51-8.
• Yerger, Mark C.. Allgemeine-SS: The Commands, Units and Leaders of the General SS. Schiffer Publishing Ltd. 1997, ISBN 0-7643-0145-4.

---

1. Flaherty 2004, p. 148
2. McNab (II) 2009, p. 15
3. McNab 2009, pp. 29, 30
4. Yerger 1997, p. 237
5. Joachimsthaler 1999, p. 281