nl Rijksdeling van Triparadisus

De Rijksdeling van Triparadisus was een overeenkomst gesloten in Triparadisus in 321 v.Chr. tussen de generaals (diadochen) van Alexander de Grote, waarin ze een nieuwe rijksregent aanstelden en de herverdeling van de satrapieën van Alexanders rijk onder elkaar. Het volgde en veranderde de Rijksdeling van Babylon, gesloten in 323 v.Chr. na de dood van Alexander de Grote.

Na de dood van Alexander werd de heerschappij van zijn rijk gegeven aan zijn halfbroer Philippus III Arrhidaeus en Alexanders zoon Alexander IV. Echter, omdat Philippus een psychische aandoening had en Alexander IV geboren werd na de dood van zijn vader, werd er een regent gekozen. Dit was Perdiccas. Ondertussen werden de vroegere generaals van Alexanders satraap van de verschillende regio's binnen zijn rijk.

Verschillende satrapen wilden echter meer macht verkrijgen, en toen Ptolemaeus, de satraap van Egypte, rebelleerde met enkele andere generaals rukte Perdiccas op tegen hem maar werd gedood bij een muiterij in zijn kamp. Ptolemaeus weigerde daarop het regentschap dat hem werd aangewezen en stelde daarop Peithon en Arrhidaeus voor als regent. Dit kreeg echter sterke tegenstand van Eurydice II, de vrouw van Philippus III Arrhidaeus, wat leidde bij de vergadering in 321 v.Chr. te Triparadisus tot het aanstellen van Antipater, in plaats van hen. De vergadering zorgde ook voor een herverdeling van de satrapieën tussen de verschillende generaals.

De overeenkomst

Arrianus beschrijft het resultaat van de vergadering in Gebeurtenissen na Alexander, die overgeleverd werden door Photius (820-897):

"Dan en daar maakte Antipater een nieuwe verdeling van Azië, waarin hij gedeeltelijk de vorige bevestigde en deze gedeeltelijk verwijderde, volgens de noodzakelijkheid die vereist was.

Ten eerste, Egypte, Libya en de volledige enorme woestenij erachter, en alles wat verder verkregen is westwaarts, wees hij toe aan Ptolemaeus;
Syrië aan Laomedon van Mytilene;
Cilicië aan Philoxenus, omdat hij het vroeger had gehad.
Onder de hogere provincies, Mesopotamië en Arbelitis werden geschonken aan Amphimachus, de broer van de koning;
Babylonië, aan Seleucus;
de prefectuur van de volledige provincie van Susa, aan Antigenes, die de kapitein was van de Macedonische Argyraspides, en die zich als eerste tegen Perdiccas verzet had.
Peucestas behield zijn bewind over Persis,
Tlepolemus dat van Carmanië,
en Peithon dat van Medië, tot zo ver als de Kaspische Poort.
Philippus behield zijn bewind van Parthië.
Stasander dat van Arië en Drangiana.
Stasanor de Soliër dat van Bactrië en Sogdiana;
en Sibyrtius dat van Arachosië.
Het land van de Parapamisiërs werd toegewezen aan Oxyartes, de vader van Roxane;
en de grenzen van Indië naast de berg Parapamisus, aan Peithon, de zoon van Agenor.
De landen daarachter, die bij de rivier de Indus, met de stad Patala (de hoofdstad van dat deel van India), werden toegewezen aan Poros.
Die op de Hydaspes, aan Taxiles de Indiër; want het was geen gemakkelijke taak om hen af te zetten die bevestigd waren in hun gebieden door Alexander zelf, hun macht was zo groot geworden.
Van de landen in het noorden van het Taurusgebergte werd Cappadocië toegewezen aan Nicanor;
Phrygië, Lycaonië, Pamphylië, en Lycië, net als daarvoor, aan Antigonos.
Carië aan Asander;
Lydië aan Cleitus;
en Phrygië aan de Hellespont aan Arrhidaeus.

Antigenes werd de verzamelaar van de schatting in de provincie Susa, en drieduizend van de Macedoniërs die het meest verdacht werden van muiterij, werden onder zijn hoede aangewezen.

Verder stelde hij Autolychus, de zoon van Agathocles, Amyntas, de zoon van Alexander en broer van Peucestas, Ptolemaeus, de zoon van Ptolemaeus, en Alexander, de zoon van Polyperchon, aan als bewakers om de konings persoon te bewaken.

Aan zijn zoon Kassander gaf hij de leiding van het paard; en aan Antigonos de troepen die daarvoor aan Perdiccas gegeven waren, en de zorg en bewaring van de koning, met het bevel om de oorlog tegen Eumenes verder te zetten. Na dat gedaan te hebben keerde Antipater zelf terug naar huis, erg toegejuicht door iedereen, voor zijn wijze en voorzichtige regeling."

Samenvatting (Triparadisus en Babylon)

	Rijksdeling van Babylon			Rijksdeling van Triparadisus
Rol of regio	Diodorus Siculus	Justinus	Arrianus+ en/of Dexippus*	Diodorus Siculus	Arrianus
Koning van Macedonië	Philippus III	Philippus III	Philippus III+	Philippus III en Alexander IV	Philippus III en Alexander IV
Regent	Perdiccas	Perdiccas	Perdiccas+	Antipater	Antipater
Commandant van de hetairoi	Seleucus	Seleucus	n.v.t.	Kassander	Kassander
Commandant van de bewakers	n.v.t.	Kassander	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Macedonië	Antipater	Antipater	Antipater+* en Craterus+	Antipater	Antipater
Illyrië	Antipater	Philo	Antipater+* en Craterus+	Antipater	Antipater
Epirus	Antipater	n.v.t.	Antipater+* en Craterus+	Antipater	Antipater
Griekenland	Antipater	Antipater	Antipater+* en Craterus+	Antipater	Antipater
Thracië	Lysimachus	Lysimachus	Lysimachus+*	Lysimachus	Lysimachus
Phrygië aan de Hellespont	Leonnatus	Leonnatus	Leonnatus+*	Arrhidaeus	Arrhidaeus
Groot-Phrygië	Antigonos	Antigonos	Antigonos+*	Antigonos	Antigonos
Pamphylië	Antigonos	Nearchus	Antigonos+*	Antigonos	Antigonos
Lycië	Antigonos	Nearchus	Antigonos+*	Antigonos	Antigonos
Carië	Asander	Kassander	Kassander+	Asander	Asander
Lydië	Menander	Menander	Menander+*	Clitus de Witte	Clitus de Witte
Cappadocië	Eumenes	Eumenes	Eumenes+*	Nicanor	Nicanor
Paphlagonië	Eumenes	Eumenes	Eumenes+*	Nicanor?	Nicanor?
Cilicië	Philotas	Philotas	Philotas+*	Philoxenus	Philoxenus
Egypte	Ptolemaeus	Ptolemaeus	Ptolemaeus+*	Ptolemaeus	Ptolemaeus
Syrië	Laomedon	Laomedon	Laomedon+*	Laomedon	Laomedon
Mesopotamië	Arcesilaus	Arcesilaus	Arcesilaus*	Amphimachus	Amphimachus
Babylonië	Archon	Peucestas	Seleucus*	Seleucus	Seleucus
Pelasgië	n.v.t.	Archon	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Groot-Medië	Peithon	Atropates	Peithon*	Peithon	Peithon
Klein-Medië of Media Atropatene	Atropates	Atropates	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Susiana	n.v.t.	Scynus	n.v.t.	Antigenes	Antigenes
Perzië	Peucestas	Tlepolemus	Peucestas*	Peucestas	Peucestas
Carmanië	Tlepolemus	n.v.t.	Neoptolemus*	Tlepolemus	Tlepolemus
Armenië	n.v.t.	Phrataphernes	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Hyrcanië	Phrataphernes	Philippus	Phrataphernes	Philippus?	Philippus?
Parthië	Phrataphernes	Nicanor	n.v.t.	Philippus	Philippus
Sogdiana	Philippus	Scythaeus	Philippus*	Stasanor	Stasanor
Bactrië	Philippus	Amyntas	n.v.t. ¹	Stasanor	Stasanor
Drangiana	Stasanor	Stasanor	Stasanor*	Stasander	Stasander
Arië	Stasanor	Stasanor	Stasanor*	Stasander	Stasander
Arachosië	Sibyrtius	Sibyrtius	Sibyrtius*	n.v.t.	Sibyrtius
Gedrosië	Sibyrtius	Sibyrtius	Sibyrtius*	n.v.t.	Sibyrtius? ²
Paropamisia	Oxyartes	Oxyartes? ³	Oxyartes*	Oxyartes	Oxyartes
Punjab	Taxiles	Taxiles	Taxiles*	Taxiles	Taxiles
Indus	Poros	Peithon, zoon van Agenor	Poros*	Poros	Poros
Gandhara	Peithon, zoon van Agenor	Peithon, zoon van Agenor	Peithon, zoon van Agenor	Peithon, zoon van Agenor	Peithon, zoon van Agenor
Noten	^{1 = Er wordt gesuggereerd bij Dexippus en Arrianus dat Oxyartes de satraap van Bactrië bleef 2 = Niet expliciet vermeld, maar waarschijnlijk 3 = Waarschijnlijk vergissing van Justinus (hij schreef "Extarches")}

Externe links en bronnen

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Partition of Triparadisus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Bibliotheca van Photius (vertaald door J. H. Freese)