Officiële talen van Zuid-Afrika

Er worden veel verschillende talen in Zuid-Afrika gesproken. Hiervan zijn er 12 officieel, waarmee Zuid-Afrika, op India na, de meeste officiële talen heeft.

Onderdeel van de officiële talen is sinds 2023 ook de Zuid-Afrikaanse gebarentaal.[1]

Twee talen (Afrikaans en Engels) zijn van Germaanse oorsprong, de andere zijn Bantoe-talen.

Officiële talen

• Engels (sinds 1910)
• Afrikaans (sinds 1925 als 'synoniem van het Nederlands' – sinds 1961 als officiële taal)
• Zuid-Ndebele (sinds 1994)
• Noord-Sotho (sinds 1994)
• Zuid-Sotho (sinds 1994)
• Swazi (sinds 1994)
• Tsonga (sinds 1994)
• Tswana (sinds 1994)
• Venda (sinds 1994)
• Xhosa (sinds 1994)
• Zoeloe (sinds 1994)
• Zuid-Afrikaanse gebarentaal (sinds 2023)

In de Grondwet van Zuid-Afrika staat dat er ook bevordering wordt gemaakt voor Khoi, San, Nama en Gebarentaal. Andere gebruikte talen zijn vooral Fanagalo, Lobedu, Noord-Ndebele en Phuthi. Verder zijn Portugees, Duits en Frans de meest gebruikte immigrantentalen.

• Nederlands (van 1910 tot 1983)

Tot 1961 als officiële taal en tussen 1961 en 1983 als 'synoniem van het Afrikaans'.

Het Nederlands is de enige taal in Zuid-Afrika die zijn officiële status heeft verloren. Dit gebeurde in 1983, omdat Afrikaans de rol van het Nederlands grotendeels had overgenomen. Zie Erkenning van Nederlands in Zuid-Afrika voor het hoofdartikel van dit onderwerp.

Verspreiding

Een kaart die de Zuid-Afrikaanse gemeenten aanduidt volgens meerderheidstalen. Lichtere plekken hebben geen meerderheidstaal, zoals Kaapstad.

■  Afrikaans

■  Noord-Sotho

■  Zuid-Sotho

■  Swazi

■  Tsonga

■  Tswana

■  Venda

■  Xhosa

■  Zoeloe

• Afrikaans: als omgangstaal algemeen gebruikt in heel Zuid-Afrika. Als moedertaal dominant in de provincies Noord-Kaap, West-Kaap, het westelijk deel van Oost-Kaap en de Vrijstaat en in Gauteng. Verder wordt het verspreid in steden en op het platteland in de oostelijke helft van het land gesproken door de Boeren.
• Engels: als omgangstaal algemeen gebruikt, daarin gesteund door de regering. Als moedertaal veel gesproken in Kaapstad, Johannesburg en de steden in KwaZoeloe-Natal.
• Zoeloe: vooral in KwaZoeloe-Natal en het zuidelijk deel van Mpumalanga en Gauteng.
• Xhosa: vooral in Oost-Kaap en in de stedelijke gebieden in Westkaap.
• Zuid-Sotho: vooral in de Vrijstaat, Gauteng en in het buurland Lesotho.
• Tswana: vooral in de provincie Noordwest en in het naburige Botswana.
• Noord-Sotho: vooral in Limpopo en Gauteng.
• Swazi: hoofdzakelijk in Mpumalanga en het naburige Swaziland.
• Tsonga: hoofdzakelijk in Limpopo.
• Venda: hoofdzakelijk in het voormalige thuisland Venda in het noorden van Limpopo.

Bronnen, noten en/of referenties

1. https://www.trouw.nl/nieuws/zuid-afrika-promoveert-gebarentaal-tot-officiele-landstaal~b0a8187e/