Michel Callon

Michel Callon
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Algemene informatie
Geboren 1945
Nationaliteit(en) Vlag van Frankrijk Frankrijk
Beroep(en) Socioloog
Bekend van Actor-netwerktheorie, 'sociologie van de translatie'
Zie ook Wetenschapssociologie
Portaal  Portaalicoon   Mens & maatschappij

Michel Callon (1945) is een Frans socioloog, werkzaam aan de École nationale supérieure des mines de Paris. Verder is hij ook lid van het Centre de sociologie de l'innovation. Hij is een van de toonaangevende auteurs binnen de Science and Technology Studies (STS) en een van de meest prominente voorstanders van de actor-netwerktheorie (ANT) naast Bruno Latour en John Law.

Zelf spreekt hij vaak ook van een 'sociologie van de translatie'. Dit begrip van 'translatie' haalt hij uit het werk van Michel Serres. Hij zag deze benadering zelf in het begin als een nieuwe studie van het fenomeen macht. Een van zijn bekendste artikels is Some elements of a sociology of translation: domestication of the scallops and the fishermen of St Brieuc Bay (1986) waarin hij analyseert hoe een bepaalde wetenschappelijke theorie binnen de biologie over de voortplanting van sint-jakobsschelpen een constructie is die mee wordt gecreëerd door de wetenschappers, de lokale vissers, alsook de sint-jakobsschelpen zelf. De sociologie die Callon hier dus verkondigt, maakt geen onderscheid tussen mensen en niet-mensen in de analyse, en beide dragen bij aan het creëren van sociale relaties.

Economische sociologie

Sinds eind jaren 90 probeert Callon ANT toe te passen op de studie van het economische leven en economische markten. Hij focust daarbij vooral op hoe de verbonden academische disciplines, zoals economie en marketing, de economische realiteit mee vormgeven. Economische theorieën corresponderen noch simpelweg met een voorgegeven economische realiteit, zoals economen suggereren, noch zijn economische theorieën slechts ideologie die een realiteit van onderdrukking of uitbuiting verbergt en een complexere realiteit van sociaal-economische relaties reduceert, zoals economische sociologen en antropologen vaak aanklagen. Samen met auteurs als Donald MacKenzie stelt Callon juist dat economische theorieën, en de bijhorende praktijken en instrumenten, mee de economische realiteit performatief waarmaken. De homo oeconomicus is dus noch een natuurlijk gegeven noch een sociale constructie, maar een realiteit die waar wordt gemaakt en reëel is in haar effecten. De twee kernbegrippen bij Callon hierbij zijn framing en overflowing. Met framing verwijst Callon naar het creëren van deze context waarbinnen de economische theorie waar wordt, terwijl overflowing verwijst naar het steeds bestaan van externaliteiten en elementen die (nog) niet opgenomen zijn in de framing.

Medische sociologie

Een ander luik van het werk van Callon is de medische sociologie, gelinkt met de wetenschapssociologie. De stelling die Callon uitwerkt, samen met auteurs als Vololona Rabesharisoa en Madeleine Akrich, is dat er een verschuiving aan het plaatsvinden is de kennisproductie. Terwijl vroeger kennis een kwestie is van experts, terwijl het publiek en dus ook de patiënten passief deze kennis in ontvangst namen, verandert dit vandaag de dag. Het voorbeeld dat ze vooral uitwerken is dat van de Association frangaise contre les myopathies (AFM), een Franse patiëntenorganisatie die actief is mee beginnen de kennis te produceren over haar eigen ziekte, door bijvoorbeeld conferenties te organiseren, geld te verzamelen en het vormen van 'lekenexperts': familieleden van patiënten die een expertise opbouwen zodat ze actief kunnen bijdragen aan de kennis omtrent de ziekte. Callon spreekt ook wel van research in the wild.

Bibliografie

  • L'opération de traduction symbolique. Incidence des rapports sociaux sur le développement scientifique et technique, MSH, 1975.
  • « Éléments pour une sociologie de la traduction. La domestication des coquilles Saint-Jacques dans la Baie de Saint-Brieuc », L'Année sociologique, no 36, 1986.
  • (met John Law en Arie Rip) (red.), Mapping the Dynamics of Science and Technology, MacMillan, 1986.
  • (red.) La Science et ses réseaux. Genèse et circulation des faits scientifiques, Paris, La Découverte, 1989.
  • (met Bruno Latour) (red.), La Science telle qu'elle se fait. Anthologie de la sociologie des sciences de langue anglaise, Paris, La Découverte 1991. ISBN 2-7071-1998-9
  • (met Jean-Pierre Courtial en Hervé Penan), La Scientométrie, Paris, PUF, « Que sais-je ? », 1993. ISBN 2-13-045249-3
  • (met Philippe Larédo en Philippe Mustar), La Gestion stratégique de la recherche et de la technologie. L'évaluation des programmes, Paris, Economica, « Innovation », 1995. ISBN 2-7178-2853-2
  • (red.), The Laws of the Markets, Oxford, Blackwell, « Sociological review monograph series », 1998. ISBN 0-631-20608-6
  • Réseau et coordination, Economica, 1999.
  • (met Vololona Rabeharisoa), Le Pouvoir des malades. L'association française contre les myopathies et la recherche, Paris, Presses de l'École des mines, « Sciences économiques et sociales », 1999. ISBN 2-911762-17-7
  • (met Pierre Lascoumes en Yannick Barthe), Agir dans un monde incertain. Essai sur la démocratie technique, Paris, Le Seuil, « La couleur des idées », 2001. ISBN 2-02-040432-X
  • (met Madeleine Akrich en Bruno Latour) (red.), Sociologie de la traduction : textes fondateurs, Paris, Presses des Mines, « Sciences sociales », 2006. ISBN 2-911762-75-4
  • (met Yuval Millo en Fabian Muniesa) (red.), Market devices, Oxford, Blackwell publications, « Sociological review monographs », 2007. ISBN 978-1-4051-7028-4
  • Sociologie des agencements marchands, Presses des Mines, 2013, ISBN 978-2-35671-052-9