Lipinia

Lipinia
Lipinia vittigera, exemplaar uit Sarawak, Maleisië.
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Reptilia (Reptielen) Orde: Squamata (Schubreptielen) Onderorde: Lacertilia (Hagedissen) Infraorde: Scincomorpha (Skinkachtigen) Familie: Scincidae (Skinken) Onderfamilie: Sphenomorphinae
Geslacht
Lipinia Gray, 1845
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Lipinia op Wikispecies
Portaal    Biologie Herpetologie

Lipinia is een geslacht van hagedissen uit de familie skinken (Scincidae).

Naam en indeling

Er zijn 29 soorten, inclusief de pas in 2014 beschreven soort Lipinia sekayuensis. Veel soorten werden eerder tot het geslacht Lygosoma gerekend. De soort Lipinia inconspicua werd lange tijd bij het geslacht Scincella ingedeeld en in sommige bronnen wordt nog de verouderde naam gebruikt.[1] De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1845.

Uiterlijke kenmerken

De totale lichaamslengte inclusief de staart is ongeveer 10 tot 15 centimeter. De staart is iets langer dan het lichaam en de kop samen. De lichaamskleur is meestal bruin tot grijs, de meeste soorten hebben een duidelijke strepentekening. In de Engelse taal worden veel soorten aangeduid met 'striped skinks' (gestreepte skinken). De soort Lipinia vittigera heeft een helder gele tot knalrode staartkleur om vijanden af te leiden.

Alle soorten hebben matig tot goed ontwikkelde poten die relatief ver uit elkaar staan.[2] De oogleden zijn beweeglijk, in het onderste ooglid is een doorzichtig venster aanwezig zodat de hagedis met gesloten ogen toch kan zien.[3]

Verspreiding en habitat

Alle soorten komen voor in delen van Zuidoost-Azië en Oceanië, en leven in de landen Cambodja, Fiji, Filipijnen, Guam, India, Indonesië, Maleisië, Micronesië, Myanmar, Palau, Papoea-Nieuw-Guinea, Singapore, Thailand, Toga, Tonga, Vanuatu en Vietnam.

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 23 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Twaalf soorten worden als 'veilig' beschouwd (Least Concern of LC) en tien worden gezien als 'onzeker' (Data Deficient of DD). De soort Lipinia leptosoma ten slotte staat te boek als 'gevoelig' (Near Threatened of NT).[4]

Soorten

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam	Auteur	Verspreidingsgebied
Lipinia albodorsalis	Vogt, 1932	Papoea-Nieuw-Guinea
Lipinia auriculata	Taylor, 1917	Filipijnen
Lipinia cheesmanae	Parker, 1940	Indonesië, Nieuw-Guinea
Lipinia inconspicua	Müller, 1894	Indonesië
Lipinia inexpectata	Das & Austin, 2007	Indonesië
Lipinia infralineolata	Günther, 1873	Indonesië
Lipinia leptosoma	Brown & Fehlmann, 1958	Palau
Lipinia longiceps	Boulenger, 1895	Papoea-Nieuw-Guinea
Lipinia macrotympanum	Stoliczka, 1873	India (Andamanen, Nicobaren)
Lipinia miangensis	Werner, 1910	Indonesië
Lipinia nitens	Peters, 1871	Maleisië
Lipinia noctua	Lesson, 1826	Fiji, Guam, Indonesië, Micronesië, Papoea-Nieuw-Guinea, Toga, Tonga, Vanuatu
Lipinia nototaenia	Boulenger, 1914	Papoea-Nieuw-Guinea
Lipinia occidentalis	Günther, 2000	Papoea-Nieuw-Guinea
Lipinia pulchella	Gray, 1845	Filipijnen
Lipinia pulchra	Boulenger, 1903	Papoea-Nieuw-Guinea
Lipinia quadrivittata	Peters, 1867	Filipijnen, India, Indonesië, Sula-eilanden, Thailand
Lipinia rabori	Brown & Alcala, 1956	Filipijnen
Lipinia relicta	Vinciguerra, 1892	Indonesië
Lipinia rouxi	Hediger, 1934	Papoea-Nieuw-Guinea (Nieuw-Ierland)
Lipinia sekayuensis	Grismer, Ismail, Awang, Rizal & Alcala, 2014	Maleisië
Lipinia semperi	Peters, 1867	Filipijnen
Lipinia septentrionalis	Günther, 2000	Papoea-Nieuw-Guinea
Lipinia subvittata	Günther, 1873	Filipijnen, Indonesië
Lipinia surda	Boulenger, 1900	Indonesië, Thailand
Lipinia venemai	Brongersma, 1953	Indonesië, Nieuw-Guinea
Lipinia vittigera	Boulenger, 1894	Cambodja, Indonesië, Maleisië, Myanmar, Singapore, Thailand, Vietnam
Lipinia vulcania	Girard, 1857	Filipijnen
Lipinia zamboangensis	Brown & Alcala, 1963	Filipijnen

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties

Referenties

1. Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Lipinia. Gearchiveerd op 8 april 2024.
2. Tanya Chan-ard, Jarujin Nabhitabhata, John W. K. Parr, A Field Guide to the Reptiles of Thailand.
3. Indraneil Das, A Field Guide To The Reptiles Of South-East Asia.
4. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Lipinia - IUCN Red List.

Bronnen

• (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Lipinia - Website Geconsulteerd 30 november 2018
• (en) – Gray, 1845 : Catalogue of the specimens of lizards in the collection of the British Museum. Trustees of die British Museum/Edward Newman, London, p. 1-289.