Kalksteen van Lanaye

De lagen (in blauw) van de
Formatie van Gulpen

Kalksteen van Valkenburg (Formatie van Maastricht)
	< Horizont van Lichtenberg
Kalksteen van Lanaye
	< Horizont van Nivelle
Kalksteen van Lixhe 3
	< Horizont van Boirs
Kalksteen van Lixhe 2
	< Horizont van Hallembaye 1
Kalksteen van Lixhe 1
	< Horizont van Wahlwiller
Kalksteen van Vijlen
	< Horizont van Bovenste Bosch
Kalksteen van Beutenaken
	< Horizont van Slenaken
Kalksteen van Zeven Wegen
	< Horizont van Zeven Wegen
Zand van Benzenrade (Formatie van Vaals)

De Kalksteen van Lanaye is een serie gesteentelagen in de ondergrond van het zuidwesten van het Nederlandse Zuid-Limburg. De Kalksteen van Lanaye is onderdeel van de Formatie van Gulpen en stamt uit het Krijt (het Maastrichtien, ongeveer 68 miljoen jaar geleden).

De kalksteen is vernoemd naar het Waalse dorp Lanaye (Ternaaien in het Nederlands).

Stratigrafie

Lithologische opbouw van de Kalksteen van Lanaye in de typelocatie aan de westzijde van de Maas, bij de Stop van Ternaaien, 61H-36, België

Normaal gesproken ligt de Kalksteen van Lanaye boven op de oudere Kalksteen van Lixhe 3 (ook Formatie van Gulpen) en onder de jongere Kalksteen van Valkenburg (Formatie van Maastricht).[1] Tussen de kalksteenlagen Valkenburg en Lanaye bevindt zich de Horizont van Lichtenberg. Tussen de kalksteenlagen Lanaye en Lixhe 3 bevindt zich de Horizont van Nivelle.[2][1]

Gebied

In de Vuursteenmijnen van Rijckholt,[3] Henkeput,[4] Abri van Rijckholt,[4] ENCI-groeve,[5] Groeve Marnebel,[6] Groeve Dierkx,[7] Groeve CBR,[6] Groeve Kreco,[8] Groeve Blankenberg[9][10] en Groeve Keutenberg[6] werd Kalksteen van Lanaye gewonnen.

In het Vijlenerbos ligt de Groeve Zeven Wegen, een geologisch monument waar een vuursteeneluvium overgebleven is uit de Kalksteen van Lanaye.

Kalksteen

De Kalksteen van Lanaye is (in de ENCI-groeve) fijnkorrelig en wit tot lichtgrijs van kleur met vele grote en zeer grote stukken vuursteen die in horizonten liggen. De dikte van deze kalksteenlaag is gemiddeld veertien tot zestien meter.[11] In de Kalksteen van Lanaye bevinden zich er 23 vuursteenlagen.[12]

De typelocatie van de Kalksteen van Lanaye is de insnijding van het Albertkanaal in het Plateau van Caestert ten zuiden (!) van de Sluizen van Ternaaien ten noordwesten van het dorp Ternaaien.[6]

Zie ook

• Lithostratigrafie van het Boven-Krijt en Danien in Zuid-Limburg

• 
  Mergelblok in het Museum Valkenburg. Boven: kalksteen van Valkenburg. Onder: kalksteen van Lanaye
• 
  De Kalksteen van Lixhe 3 en de Kalksteen van Lanaye in de noordwand van de ENCI-groeve
• 
  Lithologisch profiel van de Kalksteen van Lanaye in de ENCI

Bronnen, noten en/of referenties

1. Enige opmerkingen over de Horizont van Lichtenberg in de groeve ENCI en de aangetroffen kraakbeenvissenfauna. Gearchiveerd op 8 november 2021.
2. Tussen Vechmaal en Kanne: een geologische tocht door het krijt van Zuidoost-Limburg
3. Geologie en geografie van het terrein
4. De Henkeput
5. Geologie van de St. Pietersberg bij Maastricht. Gearchiveerd op 7 november 2021.
6. Krijt van Zuid-Limburg, serie Geologie van Nederland, W.M. Felder, P.W. Bosch, Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO, 2000, ISBN 90-6743-710-7
7. Krijtontsluitingen ten zuiden van Maastricht, W.H. Felder, 1963, Grondboor & Hamer, Volume 17 - Issue 5, p. 162- 190. Gearchiveerd op 6 maart 2023.
8. De kalksteengroeve van de cementfabriek Ciments Portland Liégeois bij Hallembaye, gem. Visé, prov. Luik, België, W.M. Felder, 1983, Grondboor & Hamer , Volume 37 - Issue 5 p. 122- 138. Gearchiveerd op 4 november 2021.
9. Groeve Blankenberg. Gearchiveerd op 6 juni 2023.
10. Kalksteen en vuursteen in groeve Blankenberg (Zuid-Limburg)
11. Grondwaterkwel en Stabiliteit van de Groevevloer bij een Diepe Winning bij de ENCI-Maastricht, 2002. Gearchiveerd op 11 augustus 2019.
12. De prehistorische vuursteenmijnen van Ryckholt - St. Geertruid. Gearchiveerd op 10 mei 2021.