Kaliumwaterstoftartraat

Kaliumwaterstoftartraat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van kaliumwaterstof-L-tartraat
Structuurformule van kaliumwaterstof-L-tartraat
Algemeen
Molecuul­formule KC4H5O6
IUPAC-naam kalium-(2R,3R)-2,3,4-trihydroxy-4-oxobutanoaat
Andere namen wijnsteen, kaliumbitartraat, cremor tartari, monoprotisch kalium-L-tartraat
Molmassa 188,177 g/mol
SMILES
[C@@H]([C@H](C(=O)[O-])O)(C(=O)O)O.[K+]
InChI
1/C4H6O6.K/c5-1(3(7)8)2(6)4(9)10; /h1-2,5-6H, (H,7,8)(H,9,10); /q; +1/p-1/t1-,2-; /m1./s1/fC4H5O6.K/h7H; /q-1;m
CAS-nummer 868-14-4
EG-nummer 212-769-1
PubChem 23681127
Wikidata Q18745
Beschrijving Wit kristallijn poeder
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur kleurloos
Dichtheid 1,954[1] g/cm³
Smeltpunt (ontleedt) 250[1] °C
Oplosbaarheid in water 5,7[1] g/L
Nutritionele eigenschappen
Komt voor in fruit, vooral druiven
ADI 30 mg/kg lichaamsgewicht
Type additief zuurteregelaar, antioxidant
E-nummer E336
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Kaliumwaterstoftartraat of wijnsteen, ook bekend onder de triviale namen crème de tartre, cream of tartar, cremor tartari en cremortart, is een kaliumzout van wijnsteenzuur en heeft als brutoformule KHC4H4O6. Het E-nummer is E336 (EU-standaard voor toegelaten additieven). Wijnsteen is de geconjugeerde base van wijnsteenzuur.

Margraff, Scheele en Berzelius hebben de chemische formule in de 18e eeuw ontdekt.

Wijnsteen komt van nature voor in vruchten, onder andere druiven en kan in wijnvaten en -flessen uitkristalliseren. Louis Pasteur ontdekte dat in de natuur slechts een van beide spiegelbeeldige kristalstructuren voorkomt. Synthetisch geproduceerd wijnsteen komt voor in beide varianten, een zogenaamd racemisch mengsel.

Wijnsteen kan onderdeel zijn van het depot of bezinksel in een wijn.

Toepassingen

Het wordt onder andere gebruikt: