Joodse parachutisten uit mandaatgebied Palestina

Joodse parachutisten in Italië (20 november 1944).

Herdenkingspostzegel uit 1955.

Tentoonstelling in het Beyt ha-Gdudim museum (2016, Avichajil, Israël).

De Joodse parachutisten uit mandaatgebied Palestina, ook bekend als de Yishuv Paratroopers[1], vormden een groep van 250 Joodse mannen en vrouwen in mandaatgebied Palestina die zich vrijwillig hadden aangemeld bij het Britse leger en die zich tussen 1943 en 1945 als parachutist in bezet Europa begaven. Hun missie was om het verzet tegen de Duitsers te organiseren en hulp te bieden bij de redding van geallieerde soldaten.

Geschiedenis

Missie

Van de aanvankelijk 250 vrijwilligers volgden 110 een training. 32 van hen kwamen uiteindelijk met een parachutesprong in Europa; vijf infiltreerden de te bereiken landen via een andere route. Meestal ging het om emigranten uit Europa, die al beschikten over kennis van de landen waar ze heen gezonden werden.

Drie van de parachutisten gingen naar Hongarije, negen naar Roemenië, waar ze geallieerde krijgsgevangenen hulp boden.[2] Vijf van hen namen deel aan de Slowaakse Nationale Opstand in oktober 1944 en een ander zestal opereerde in Noord-Italië. Tien parachutisten ondersteunden Britse netwerkmissies met de Joegoslavische partizanen, twee anderen bereikten Bulgarije, één parachutist ging naar Frankrijk en één naar Oostenrijk.

Op locatie slaagden de Joodse parachutisten (al dan niet na een parachutesprong) erin om contact te maken met de verschillende verzetsgroepen op de Balkan. Onmiddellijk na de bevrijding ondersteunden de parachutisten in Roemenië de organisatie van de emigratie naar Palestina.[2]

Duitse reactie

De Duitsers slaagden erin twaalf parachutisten gevangen te nemen, waarbij zeven werden geëxecuteerd. Drie van de geëxecuteerden waren gevangengenomen in Slowakije, twee werden gevangen in Hongarije en één in Italië. De parachutist in Frankrijk werd na zeven missies gepakt en vermoord.

Herdenking

Na de oorlog werd het stoffelijk overschot van drie van de zeven vermoorde parachutisten overgebracht naar de Nationale Leger- en Politiebegraafplaats op de Herzlberg-begraafplaats in Jeruzalem. De overige vier kregen hier ook een eigen herdenkingsplaats.

Leden

Lijst met namen

Hieronder een lijst van namen van leden van de groep (niet compleet).[2][3]

Voornaam	Achternaam	Bijzonderheden
Arieh	Lupsesko
Yitzchak	Ben-Efraim
Yeshayahu	Trachtenberg
Yehuda	Gokovsky
Dov (Berger)	Harari
Haviva	Reik	Doodgeschoten op 24 november 1944 in Slowakije
Sara	Braverman	Overleefde de oorlog en overleed in 2013.[4]
Tsadok	Doron
Uriel	Kaner
Baruch	Kamin
Hanna	Szenes	Infiltreerde in Hongarije. Werd gevangengenomen en in 1944 in Boedapest geëxecuteerd.
Yoel	Palgi	Infiltreerde in Hongarije en ontsnapte naar Palestina.
Stephan Rafael (Rafi)	Reiss	Infiltreerde in Slovakije, werd gevangengenomen en gedood op 24 november 1944.
Abba	Berdiczew	Werd gevangengenomen in Slovakije en gedeporteerd naar concentratiekamp Mauthausen.
Ephra	Dafni
Eli	Zohar
Reuven	Dafni
Zvi	Ben Yaakov	Gevangengenomen en gedood in Slowakije.
Peretz	Goldstein	Parachutist in Joegoslavië, werd gevangengenomen en gedeporteerd naar concentratiekamp Oranienburg, waar hij omkwam.
Arieh	Lupesko	Gevangengenomen in Roemenië, weer vrijgelaten en mocht naar Palestina terugkeren.
Uriel	Kanar
Enzo	Sereni	Neergeschoten op 18 november 1944 in concentratiekamp Dachau.

Begraafplaats

Op de Herzlberg liggen de volgende drie Joodse parachutisten begraven:

• Sergeant Haviva Reik (1914 – 1944[5]), Women's Auxiliary Air Force H.Q. en Special Operations Executive (SOE).
• Sergeant Stephan Rafael Reisz (1914/1915[6] – 1944), Royal Air Force Volunteer Reserve 159 G.H.Q. (Midden-Oosten) en SOE.
• Aircraftwoman 2nd Class Hannah Szenes (1921 – 1944[7]), Women’s Auxiliary Air Force en SOE.

De zeven graven/herdenkingsplaatsen op de Herzlberg.

Externe links

• (en) Jewish Parachutists of Mandate Palestine op de website van Commonwealth War Graves Commission
• (en) Combat and Resistance: Jewish Soldiers in the Allied Armies op de website van Yad Vashem
• (en) United States Holocaust Memorial Museum - Jewish Parachutists from Palestine

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Jewish Parachutists of Mandate Palestine op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

1. Oren Meyers, Eyal Zandberg en Motti Neiger (2014). Communicating Awe: Media Memory and Holocaust Commemoration: Notes.
2. (en) Jewish Parachutists in World War II. Jewish Virtual Library. Gearchiveerd op 2 juli 2018. Geraadpleegd op 6 juli 2018.
3. Deze zin of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Paracadutisti ebrei del mandato in Palestina op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
4. (en) Eli Ashkenazi, Sarah Braverman, Pioneering Jewish Parachutist in WWII, Dies at 94. Haaretz (11 februari 2013). Gearchiveerd op 2 juli 2018. Geraadpleegd op 2 juli 2018.
5. 20 november 1944 om precies te zijn.
6. Op 30-jarige leeftijd overleden op 20 november 1944.
7. 17 juli 1921 – 7 november 1944.

Mediabestanden

Zie de categorie Yishuv Paratroopers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.