Isotopen van rubidium

Het chemisch element rubidium (Rb), met een atoommassa van 85,4678(3) u, bezit 1 stabiel isotoop: ^85Rb. De overige 30 isotopen zijn onstabiele radio-isotopen, die op een na een relatief korte halveringstijd hebben (de meeste minder dan een seconde).

De kortstlevende isotoop van rubidium is ^73Rb, met een halfwaardetijd van minder dan 30 nanoseconden. De langstlevende is ^87Rb, met een halfwaardetijd van 49,2 miljard jaar. De facto kan dit nuclide eveneens als stabiel worden beschouwd, omdat de halfwaardetijd enkele malen groter is dan de leeftijd van het universum.

Rubidium-87

Rubidium-87 komt naast rubidium-85 ook in de natuur voor; de relatieve aanwezigheid bedraagt 27,83%. Omdat het in staat is om kalium te vervangen in bepaalde mineralen, is het sterk verspreid over de Aarde. Daardoor kan deze isotoop in de geochronologie gebruikt worden als dateringsmethode voor gesteenten. Rubidium-87 vervalt door β^−-verval tot de stabiele isotoop strontium-87:

${\displaystyle {\ce {{^{87}_{37}Rb}->{^{87}_{38}Sr}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}}$

Tijdens de gefractioneerde uitkristallisatie neemt de concentratie strontium in plagioklazen toe, waardoor rubidium meer in de vloeibare fase (de smelt) blijft. Hierdoor kan de Rb/Sr-verhouding in het magma in de loop van de tijd toenemen en in het mineraal of gesteente afnemen. Wanneer een initiële hoeveelheid strontium bekend is (kan worden afgeleid uit andere gegevens), dan kan de ouderdom van het gesteente bepaald worden door de huidige concentratie rubidium en strontium te meten, alsook de isotopische verhouding ^87Sr/^86Sr. De bepaling van de ouderdom is enkel accuraat wanneer het gesteente na zijn ontstaan geen noemenswaardige metamorfoses meer heeft ondergaan. Vanwege de zeer grote halfwaardetijd is deze methode uitermate geschikt voor het dateren van zeer oude gesteenten. De methode staat bekend als de rubidium-strontiumdatering.

Rubidium-87 was ook het nuclide dat ingezet werd bij de vorming van het eerste bose-einsteincondensaat.

Overzicht

Nuclide	Z (p)	N (n)	Isotopische massa (u)	Halveringstijd	Radioactief verval	VP	Kernspin	Isotopische verhouding (molfractie)	Natuurlijk voorkomen (molfractie)
	Excitatie-energie
^71Rb	37	34	70,96532(54)		p	^70Kr	5/2^−
^72Rb	37	35	71,95908(54)	< 1,5 µs	p	^71Kr	3^+
^72mRb	100(100) keV			1 µs	p	^71Kr	1-
^73Rb	37	36	72,95056(16)	< 30 ns	p	^72Kr	3/2^−
^74Rb	37	37	73,944265(4)	64,76(3) ms	β^+	^74Kr	(0^+)
^75Rb	37	38	74,938570(8)	19,0(12) s	β^+	^75Kr	(3/2^−)
^76Rb	37	39	75,9350722(20)	36,5(6) s	β^+	^76Kr	1^−
					β^+, α (3,8 × 10^−7%)	^72Se
^76mRb	316,93(8) keV			3,050(7) µs			(4^+)
^77Rb	37	40	76,930408(8)	3,77(4) min	β^+	^77Kr	3/2^−
^78Rb	37	41	77,928141(8)	17,66(8) min	β^+	^78Kr	0^+
^78mRb	111,20(10) keV			5,74(5) min	β^+ (90%)	^78Kr	4^−
					IT (10%)	^78Rb
^79Rb	37	42	78,923989(6)	22,9(5) min	β^+	^79Kr	5/2^+
^80Rb	37	43	79,922519(7)	33,4(7) s	β^+	^80Kr	1^+
^80mRb	494,4(5) keV			1,6(2) µs			6^+
^81Rb	37	44	80,918996(6)	4,570(4) uur	β^+	^81Kr	3/2^−
^81mRb	86,31(7) keV			30,5(3) min	IT (97,6%)	^81Rb	9/2^+
					β^+ (2,4%)	^81Kr
^82Rb	37	45	81,9182086(30)	1,273(2) min	β^+	^82Kr	1^+
^82mRb	69,0(15) keV			6,472(5) uur	β^+ (99,67%)	^82Kr	5^−
					IT (,33%)	^82Rb
^83Rb	37	46	82,915110(6)	86,2(1) dagen	EV	^83Kr	5/2^−
^83mRb	42,11(4) keV			7,8(7) ms	IT	^83Rb	9/2^+
^84Rb	37	47	83,914385(3)	33,1(1) dagen	β^+ (96,2%)	^84Kr	2-
					β^− (3,8%)	^84Sr
^84mRb	463,62(9) keV			20,26(4) min	IT (> 99,9%)	^84Rb	6^−
					β^+ (< 0,1%)	^84Kr
^85Rb	37	48	84,911789738(12)	stabiel			5/2^−	0,7217(2)
^86Rb	37	49	85,91116742(21)	18,642(18) dagen	β^− (99,9948%)	^86Sr	2^−
					EV (0,0052%)	^86Kr
^86mRb	556,05(18) keV			1,017(3) min	IT	^86Rb	6^−
^87Rb	37	50	86,909180527(13)	4,923(22) × 10^10 jaar	β^−	^87Sr	3/2^−	0,2783(2)
^88Rb	37	51	87,91131559(17)	17,773(11) min	β^−	^88Sr	2^−
^89Rb	37	52	88,912278(6)	15,15(12) min	β^−	^89Sr	3/2^−
^90Rb	37	53	89,914802(7)	158(5) s	β^−	^90Sr	0^−
^90mRb	106,90(3) keV			258(4) s	β^− (97,4%)	^90Sr	3^−
					IT (2,6%)	^90 Rb
^91Rb	37	54	90,916537(9)	58,4(4) s	β^−	^91Sr	3/2^−
^92Rb	37	55	91,919729(7)	4,492(20) s	β^− (99,98%)	^92Sr	0^−
					β^−, n (0,0107%)	^91Sr
^93Rb	37	56	92,922042(8)	5,84(2) s	β^− (98,65%)	^93Sr	5/2^−
					β^−, n (1,35%)	^92Sr
^93mRb	253,38(3) keV			57(15) µs			(3/2^−, 5/2^−)
^94Rb	37	57	93,926405(9)	2,702(5) s	β^− (89,99%)	^94Sr	3^−
					β^−, n (10,01%)	^93Sr
^95Rb	37	58	94,929303(23)	377,5(8) ms	β^− (91,27%)	^95Sr	5/2^−
					β^−, n (8,73%)	^94Sr
^96Rb	37	59	95,93427(3)	202,8(33) ms	β^− (86,6%)	^96Sr	2^+
					β^−, n (13,4%)	^95Sr
^96mRb	0(200) keV			200 ms	β^−	^96Sr	1^−
					IT	^96Rb
					β^−, n	^95Sr
^97Rb	37	60	96,93735(3)	169,9(7) ms	β^− (74,3%)	^97Sr	3/2^+
					β^−, n (25,7%)	^96Sr
^98Rb	37	61	97,94179(5)	114(5) ms	β^−(86,14%)	^98Sr	(0, 1)^−
					β^−, n (13,8%)	^97Sr
					β^−, 2n (0,051%)	^96Sr
^98mRb	290(130) keV			96(3) ms	β^−	^97Sr	(3, 4)^+
^99Rb	37	62	98,94538(13)	50,3(7) ms	β^− (84,1%)	^99Sr	(5/2^+)
					β^−, n (15,9%)	^98Sr
^100Rb	37	63	99,94987(32)	51(8) ms	β^− (94,25%)	^100Sr	(3^+)
					β^−, n (5,6%)	^99Sr
					β^−, 2n (0,15%)	^98Sr
^101Rb	37	64	100,95320(18)	32(5) ms	β^− (69%)	^101Sr	(3/2^+)
					β^−, n (31%)	^100Sr
^102Rb	37	65	101,95887(54)	37(5) ms	β^− (82%)	^102Sr
					β^−, n (18%)	^101Sr

Overzicht van isotopen per element

	1																	18
1	H	2	Periodiek systeem										13	14	15	16	17	He
2	Li	Be	De links verwijzen naar isotopen per element										B	C	N	O	F	Ne
3	Na	Mg	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Al	Si	P	S	Cl	Ar
4	K	Ca	Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
5	Rb	Sr	Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
6	Cs	Ba	↓	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
7	Fr	Ra	↓↓	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og
Lanthaniden			La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu
Actiniden			Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) R.B. Firestone, S.Y. Frank Chu & C.M. Baglin (1999) - Table of Isotopes (online versie van de cd-rom)
• (en) G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault, J. Blachot & O. Bersillon (2003) - The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties, Nuclear Physics A, 729, pp. 3-128
• (en) J.R. de Laeter, J.K. Böhlke, P. De Bièvre, H. Hidaka, H.S. Peiser, K.J.R. Rosman & P.D.P. Taylor (2003) - Atomic weights of the elements. Review 2000 (IUPAC Technical Report), Pure and Applied Chemistry, 75 (6), pp. 683–800
• (en) M.E. Wieser (2006) - Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report), Pure and Applied Chemistry, 78 (11), pp. 2051–2066
• (en) David R. Lide (2004) - CRC Handbook of Chemistry and Physics (85th ed.), hoofdstuk 11, CRC Press - ISBN 978-0849304859