Festivalcentrum Het Theaterfestival (Kaaitheater, 2017)
Het TheaterFestival Vlaanderen is een jaarlijks podiumkunstenfestival dat de beste, belangwekkendste of artistiek en maatschappelijk relevantste voorstellingen van het afgelopen seizoen presenteert. Het festival ontvangt werkingssubsidies binnen het Kunstendecreet van de Vlaamse Overheid.[1] Het wordt afwisselend georganiseerd in Antwerpen en Brussel.
Historiek
Don Verboven, coördinator 2007-2010 Els De Bodt, coördinator, 2011-2014
De organisatie Het TheaterFestival Vlaanderen vzw werd in 1987 opgericht.[2] Het festival zelf werd echter tot en met de editie van 2005 samen met Nederland georganiseerd onder de naam Het Theaterfestival. Sinds 2006 bestaat er een afzonderlijk Nederlands (Het Nederlands Theater Festival, ook bekend als TF-1 of TF, in Amsterdam) en Vlaams luik (Het Theaterfestival), afwisselend in Brussel en Antwerpen). Beide festivals zorgen voor een eigen selectie en wisselen daarvan drie voorstellingen uit. Deze uitwisseling wordt ondersteund door het Vlaams-Nederlands huis deBuren en De Brakke Grond. Het Vlaamse festival heeft voortaan een eigen jury, die evenwel nog steeds zowel naar Vlaamse als Nederlandse voorstellingen kijkt. De editie van 2006 heeft ook een aparte jury die drie kinder- en jeugdproducties selecteerde uit de tien producties die jeugdprogrammatoren van de Vlaamse cultuur- en gemeenschapscentra nomineerden. Michel Price wordt de eerste festivalcoördinator van het Vlaamse Theaterfestival. De traditie van de State of the Union, die aan het begin van elke festivaleditie wordt uitgesproken, blijft behouden.[3]
In 2007 volgde Don Verboven Michel Price op als festivalcoördinator. Hij leidde vier edities en gaf in 2011 de fakkel door aan Els De Bodt.[4] In het voorjaar van 2015 werd Kathleen Treier aangesteld als nieuwe festivaldirecteur. Omwille van haar zwangerschap leidde Hendrik De Smedt (die actief was bij A Two Dogs Compagny en Mette Ingvartsen) de editie van 2015. Vanaf de editie van 2016 nam Kathleen Treier definitief de leiding over.[5] In 2021 volgde Nora Mahammed haar op.[6]
De verschillende festivaldirecties en -jury's legden telkens eigen accenten. Sommige edities van het festival pretendeerden de beste voorstellingen van het voorbije seizoen te tonen. Andere edities focusten eerder op de keuze van een jury die belangwekkende, maatschappelijke relevante voorstellingen wilde tonen om het publiek zo hun kijk op een doorsnede van het podiumkunstenlandschap te bieden.
Circuit X
Zie Circuit X voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
In 2011 introduceerde Het Theaterfestival voor het eerst Circuit X. Dit initiatief van LOCUS (steunpunt lokaal cultuurbeleid), VTI (steunpunt voor de podiumkunsten) (later Kunstenpunt) en Het Theaterfestival geeft een nieuwe generatie talentvolle podiumkunstenaars de kans om hun werk te tonen in cultuur- en gemeenschapscentra in heel Vlaanderen. Circuit X is zo een kwaliteitslabel, dat staat voor verrassende voorstellingen van makers die nog niet zo bekend zijn bij het grote publiek.
Randprogramma
Naast de festivalselectie biedt Het Theaterfestival ook een randprogramma aan. De samenstelling daarvan verschilt van jaar tot jaar, maar terugkerende elementen zijn zijn debatten, boekpresentaties, nabesprekingen bij voorstellingen, tentoonstellingen, de dagkrant van het festival, Studio Villanella, voorstellingen uit het amateurtheater, een summerschool kunstkritiek en prijsuitreikingen zoals de Vlaamse Cultuurprijs voor Podiumkunsten of de Roel Verniersprijs. De noemer waaronder dit randprogramma wordt aangekondigd wijzigt doorheen de jaren (bv.: parallelprogramma, contextprogramma,...), vaak samen met de komst van een nieuwe festivalcoördinator.
Festivalselectie per editie
2006
Hans Lenders, jurylid 2006 Guy Cassiers, State of the Union 2006
Van 24 augustus tot en met 2 september in Antwerpen.
Van 22 tot 30 augustus 2008 in Antwerpen (deSingel (festivalcentrum), Monty, Bourla).
Jury: Kristof Jonckheere (Buda, Kortrijk), Karlien Vanhoonacker (VRT-journaliste), theatermaker Jur van der Lecq en jurycoördinator en festivaldirecteur Don Verboven (de jury’s voor jeugd- en volwassenenproducties werden dit jaar geïntegreerd).
De jury van het Theaterfestival selecteerde vijf podiumvoorstellingen, die gepresenteerd werden tijdens Het Theaterfestival en daarna op tournee gingen langs cultuur- en gemeenschapscentra in Vlaanderen:
Dantons dood (Toneelgroep Amsterdam, Johan Simons, De Oversteek, Adelheid Roosen) - Deze voorstelling kon niet hernomen worden op Het Theaterfestival).
Achterkant (De Warme Winkel) - Deze voorstelling speelde enkel op TF Amsterdam.
Johan Thielemans, jurylid 2015, 2016; juryvoorzitter 2017
Van 31 augustus tot en met 10 september in Brussel
Jury: Johan Thielemans (voorzitter), Charlotte De Somviele, Wouter Hillaert, Liv Laveyne, Marijn Lems, Pieter T'Jonck, Els Van Steenberghe, Samme Raeymaekers en Karel Vanhaesebrouck
Onder de noemer Golden Oldie herneemt Het Theaterfestival een belangwekkende voorstelling die langere tijd terug de selectie van het festival haalde. Voor de editie 2017 koos de jury voor Ola Pola Potloodgat (Pascale Platel, BRONKS) uit de selectie van het Nederlands-Vlaamse Theaterfestival van 2002.
Extra
The only way is UP (Boris Van Severen, Jonas Vermeulen, CAMPO)
Zie Circuit X voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
