De VeenfabriekDe Veenfabriek is een muziektheatergezelschap onder artistieke leiding van Joeri Vos. Thuisbasis van het gezelschap is Leiden. Het gezelschap werd in 2004 opgericht door de toenmalig artistiek leider Paul Koek. In 2017 sloot Joeri Vos zich aan bij de Veenfabriek. In de periode 2017-2020 deelden Vos en Koek het artistiek leiderschap. Eind 2020 droeg Paul Koek het gezelschap over aan de volgende generatie muziektheatermakers, waaronder Joeri Vos. De Veenfabriek ontwikkelt, onderzoekt en speelt actueel interdisciplinair muziektheater voor een breed publiek en ondersteunt en inspireert getalenteerde en eigenzinnige makers die dit genre naar hun hand willen zetten. Belangrijke elementen in de voorstellingen van de Veenfabriek zijn: muziek, taal, eten en techniek. Tijdens Veenproeven nodigt het gezelschap haar publiek uit in het maakproces van de voorstelling en serveert daarbij een maaltijd die thematisch is afgestemd op de avond. Bij elke Veenproef wordt een gastspreker uitgenodigd: een kunstenaar, wetenschapper of anderszins deskundige, die context en verdieping biedt bij de thema’s en onderwerpen van die avond. De Veenfabriek organiseert meerdere Veenproeven per jaar. Het werk van de Veenfabriek wordt mede mogelijk gemaakt door subsidie van het Fonds Podiumkunsten. OntstaanDe Veenfabriek is in 2004 opgericht door componist, slagwerker en regisseur Paul Koek. In 1984 had Koek zich aangesloten bij Johan Simons. Samen richtten zij Theatergroep Hollandia (later ZT Hollandia) op en ontwikkelden ze muziektheater op locatie. Ver van de gevestigde theatersteden, diep in het platteland, in tuinderskassen en autosloperijen, onder bruggen en op verlaten parkings werden de voorstellingen van Hollandia geproduceerd en gespeeld. "We wilden theater maken voor mensen die nooit een voet in een schouwburg zouden zetten", zou Simons daar later over zeggen. "Maar dat is nooit echt gelukt, we werden een hype en onze tribunes zaten vol gegoede Amsterdamse burgers." In 2000 namen Johan Simons en Paul Koek in het Italiaanse Taormina de Europese prijs voor Vernieuwing in het Theater in ontvangst. Na een jarenlange samenwerking splitste Koek zich af van Theatergroep Hollandia, waar hij ondertussen met een aantal ensembleleden de Veenstudio was begonnen. De Veenstudio ontwikkelde elektronisch muziektheater gebaseerd op het gedachtegoed van Dick Raaijmakers en van Paul Koek en vanuit een methode waarbij muzikaliteit de basis vormt van het onderzoek, de ontwikkeling, de repetitie en de voorstelling. Vanuit de Veenstudio ontstond de Veenfabriek en de methode kreeg de naam Veenfabriek Methode. Samen met Ton van der Meer bouwde Koek verder aan de Veenfabriek Methode waarbij muzikaliteit gelijk staat aan het drama. Dat houdt in dat toonhoogte, tempo en ritme, horizontaliteit (melodie) en verticaliteit (harmonie) aan de basis staan van een voorstelling. De Veenfabriek koos er met grote regelmaat voor om te repeteren en spelen op zogenaamde 'levende locaties'; plekken waar gewerkt werd. Zo werd er gespeeld in warenhuis V&D terwijl de winkel open was, in een ziekenhuis, bij een tulpenbollenexporteur, op een boerderij, in musea, op een station, in een meelfabriek en op pleinen, om te verbinden met de maatschappij en dagelijkse weerbarstigheid samen te laten vallen met het repetitieproces. Op deze manier hadden de locaties en de mensen die daar werkten invloed op de speelstijl en de zeggingskracht van de voorstellingen. Paul Koek gaf de Veenfabriek de uitspraak 'De muziek het hart, De tekst het hoofd, Laten we die op hetzelfde moment raken' mee. In 2009 ontving Paul Koek voor zijn oeuvre de Prins Bernhard Cultuurfondsprijs. Voorstellingen
LocatiesDe Veenfabriek repeteert en houdt kantoor in het monumentale Scheltema Leiden. De voorstellingen en performances van de Veenfabriek spelen in binnen- en buitenland in theaters en op festivals, maar ook op minder gebruikelijke locaties zoals warenhuizen, brugkelders, musea, ziekenhuizen, volkstuinen, bouwterreinen en popzalen. DeelgenotenNaast Joeri Vos bestaat het artistieke team van de Veenfabriek uit Bastiaan Woltjer, Milena Haverkamp en John van Oostrum. Tot 2020 maakten Paul Koek en Ton van der Meer deel uit van de artistieke kern. De Veenfabriek werkt voor haar voorstellingen regelmatig met Jacobien Elffers, Ruta van Hoof, Roland Haufe, Niki Verkaar, Phi Nguyen en Reinout Bussemaker. Eerder werkte de Veenfabriek onder andere samen met Jeroen Willems, Martijn Padding, Joep van der Geest, Roald van Oosten, Aus Greidanus jr., Yannis Kyriakides, Loes Haverkort, Lizzy Timmers, Paul Slangen, Wim T. Schippers en Gerry Arling. Externe links |