Gustaf Gründgens
Gustaf Gründgens (Düsseldorf, 22 december 1899 als Gustav Heinrich Arnold Gründgens — Manilla, 7 oktober 1963) was een van Duitslands bekendste acteurs van de 20e eeuw. Hij was eveneens regisseur, scenarioschrijver en toneeldirecteur. Zijn repertoire bestond uit klassieke rollen, operette, conversatiestukken en eigentijdse drama's. BiografieIn 1917 deed hij zijn legerdienst aan het Westfront. Daar speelde hij ook theater. Vanaf 1920 engageerde hij zich professioneel in het theater. Tussen 1928 en 1933 was hij regisseur en acteur bij verschillende Berlijnse gezelschappen en maakte er carrière. Rond 1930 begon hij ook filmrollen aan te nemen. In 1932 speelde hij voor het eerst wat beschouwd wordt als de rol van zijn leven: Mephistopheles in de Faust van Goethe. Zijn interpretatie geldt als een van de beste ooit. Toen Goebbels in 1943 de 'Totale Oorlog' uitriep, meldde Gründgens zich aan bij het leger, maar werd al snel door Göring terug naar Berlijn gehaald. Na de bevrijding van Berlijn door de Russen verbleef Gründgens verschillende maanden in een interneringskamp. In 1946 begon hij opnieuw te regisseren en spelen, eerst in Oost-Berlijn, nadien in West-Berlijn en de rest van Duitsland, met veel succes. In 1963 speelde hij zijn laatste rol als Filip II in Don Carlos van Schiller. Van 1955 tot aan zijn dood in 1963 was Gründgens intendant (artistiek directeur) van het Deutsches Schauspielhaus in Hamburg. In 1963 gaf hij onverwachts zijn intendantschap op. Daarop ondernam hij een wereldreis. Hij overleed datzelfde jaar even plotseling in Manilla aan de gevolgen van een maagbloeding.[1] FilmrollenGründgens verscheen in ruim vijfentwintig films waarvan de meeste tijdens de eerste helft van de jaren dertig werden verwezenlijkt, onder andere:
CollaboratieHij wordt in 1933 door Hermann Göring gevraagd om de artistieke leiding op zich te nemen van het Pruisische Staatstheater. In 1934 werd hij er intendant. Gründgens engagement met (de kopstukken van) het nazisme is omstreden. Voor sommigen is hij een opportunist en een cynische meeloper met het regime. Deze beeldvorming is ook bepaald door Klaus Mann's roman Mephisto die zijn hoofdpersonage baseerde op zijn vroegere vriend Gründgens (die door zijn huwelijk met Erika Mann van 1926 tot 1929 zijn zwager was geweest). Andere critici zijn genuanceerder en wijzen op het feit dat Gründgens effectief een aantal mensen heeft beschermd en van de dood gered heeft (waaronder Ernst Busch). Na zijn overlijdenDecennia lang zijn hij en zijn erven erin geslaagd om de roman van Klaus Mann in Duitsland te verbieden omdat het een aantasting zou zijn van het privéleven omdat de lezer niet kan uitmaken wat realiteit en wat fictie is. Het hoofdpersonage van het filmdrama Mephisto (István Szabó, 1981), vertolkt door Klaus Maria Brandauer was geënt op Gründgens. FilmografieRegisseur
Acteur
Gründgens als Gründgens
Hoorspelen (selectie)
Media
AfbeeldingenTheaterfoto's van Gustaf Gründgens van 1935 tot 1963 zijn voornamelijk beschikbaar van de belangrijke theaterfotografe Rosemarie Clausen, en van 1947 tot 1951 ook van Liselotte Strelow.
Teksten van Gründgens
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
Zie de categorie Gustaf Gründgens van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
|
Portal di Ensiklopedia Dunia