GameMaker

GameMaker
Ontwerper(s)	Mark Overmars
Ontwikkelaar(s)	YoYo Games Ltd.
Uitgebracht	15 november 1999 (25 jaar geleden)
Recentste versie	2024.11.0 (17 december 2024)[1]
Status	Actief
Besturings­systeem	Microsoft Windows, Mac OS X
Geschreven in	C++ (runtime systeem), C# (IDE)
Categorie	Game-engine
Licentie(s)	Commercieel
Website	(mul) Productpagina
Portaal    Informatica

GameMaker (oorspronkelijk genaamd Animo tot 1999, Game Maker tot 2011, GameMaker tot 2012 en GameMaker: Studio tot 2018, GameMaker Studio tot 2022) is een game-engine waarmee spellen ontworpen kunnen worden. Het programma is oorspronkelijk ontwikkeld door Mark Overmars (voormalig hoogleraar aan de Universiteit Utrecht) en wordt momenteel ontwikkeld en gepubliceerd door YoYo Games.

Het programma biedt de gebruiker twee manieren van programmeren: enerzijds kan men door icoontjes te slepen en los te laten (Drag and Drop in het Engels) bepaalde acties laten uitvoeren door het programma. Anderzijds kan men ook gebruikmaken van de ingebouwde scripttaal: GameMaker Language.

Kenmerken

GameMaker Studio is een krachtige, visuele game-engine waar 2D spellen mee kunnen worden gemaakt voor verschillende platforms. Gemaakte spellen kunnen gratis worden verspreid, maar mogen ook commercieel worden aangeboden.[2] Hoewel GameMaker Studio de officiële naam is van het programma, is de naam GameMaker onder gebruikers en beheerders nog steeds in zwang. Dit komt onder andere tot uitdrukking door de naam van de Marketplace; officieel heet deze de GameMaker: Marketplace.

GameMaker Language

Zie GameMaker Language voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De gebruiker kan programmeren met de ingebouwde Drag and Drop acties, ook wel DnD genoemd, dat een visuele taal is. Dit zijn kleine icoontjes die van plaats kunnen worden versleept (Drag) en weer kunnen worden neergezet (Drop). Dit is een intuïtieve manier van programmeren, wat vaak aan te raden is voor beginners. Ook kan de gebruiker de ingebouwde scripttaal gebruiken, genaamd GameMaker Language. Sinds GameMaker Studio 2 is het mogelijk om tussen beide te wisselen, zodat de overgang tussen de twee zo klein mogelijk is.[3]

Editors

GameMaker Studio heeft een ingebouwde sprite editor (voor het bewerken van plaatjes) en een uitgebreide room editor (om objecten in een zogenaamde kamer te kunnen plaatsen). De laatstgenoemde bevat onder andere autotiling en path finding, waardoor het programma door zowel programmeurs als artiesten kan worden gebruikt om de leidende rol van een project op zich te nemen.

Marketplace

De mogelijkheden van GML als scripttaal zijn beperkt, maar door introductie van de GameMaker: Marketplace (een online markt waar plaatjes, geluiden, code, projecten en dergelijks worden verhandeld) is het mogelijk extensies te (ver)kopen en toe te voegen aan een spel. Dit biedt spelers de mogelijkheid om extensies te schrijven in andere programmeertalen, waaronder Java en C++.

Achterwaartse compatibiliteit

Oudere spellen die gemaakt zijn voor GameMaker 8 kunnen, dankzij achterwaartse compatibiliteit, worden geïmporteerd in GameMaker Studio, en daarna weer in GameMaker Studio 2. Er dienen wel kleine aanpassingen in een project te worden gemaakt omdat er tussentijds wel wijzigingen in de GameMaker Language zijn geweest.[3]

Geschiedenis

Hieronder volgt een overzicht van alle versies van GameMaker die er zijn geweest. Op dit moment is alleen GameMaker Studio 2 in ontwikkeling.

Game Maker (1999 - 2015)

Oorspronkelijk was het programma ontwikkeld in Delphi door Mark Overmars.[4] Het programma was tot versie 7.0 alleen beschikbaar voor Windows. Vanaf versie 7.0 was het programma ook beschikbaar voor Mac-gebruikers en werd toen 'GameMaker for Mac' genoemd.

Versie	Datum	Beschrijving
1.1	november 1999	Eerste uitgave: Animo, vooral bedoeld voor 2D animaties
2.0	september 2000	Introductie van DirectX voor geluid
3.x	januari 2001	Introductie van DirectX voor het tekenen van het spel en precieze botsingen tussen objecten mogelijk
4.x	juli 2001	Geheel opnieuw uitgebracht, niet achterwaarts compatibel. Ook is multiplayer functionaliteit toegevoegd
5.x	april 2003	Facelift van uiterlijk van het programma, introductie van timelines, paths, particles, motion planning en tiles
6.0	oktober 2004	Introductie van Direct3D, waardoor het mogelijk is ook 3D-spellen te maken en 3D-geluidseffecten toe te voegen
6.1	mei 2005	Kant-en-klare effecten en 3D modellen inladen wordt ondersteund
7.0	februari 2007	Het importeren van extensies zoals DLL's of GML-bestanden. Mark Overmars geeft het grootste deel van de ontwikkeling uit handen aan YoYo Games, maar blijft wel directeur
8.0	december 2009	Wijzigingen in sprite editor en script editor
8.1	april 2011	In de room-editor kan worden ingezoomd, fonts zijn dynamischer en de .exe bestanden hebben een betere encryptie. Verder is de naam gewijzigd naar GameMaker
8.1.x	2015	Laatste versie van GameMaker^[bron?]

GameMaker: HTML5 (2011 - 2014)

Deze versie is origineel ontwikkeld naast GameMaker om spellen voor de browser in HTML5 te kunnen ontwikkelen. Het programma werd in beta uitgebracht op 22 september 2011.[5] Toen kreeg het programma de bekende zwarte achtergrond, nog wel met een oranje tekst. Kort na de introductie van GameMaker Studio in 2012 is de functionaliteit van GameMaker: HTML5 verplaatst naar GameMaker Studio om alle exports op een plaats te hebben. Zodoende was GameMaker: HTML5 al snel overbodig. In 2014 is het programma officieel beëindigd.^[bron?]

GameMaker: Studio (2012 - 2018)

In maart 2012 werd de publieke beta versie uitgebracht, waarna GameMaker: Studio op 22 mei 2012 officieel uitkwam. GameMaker: Studio heeft als grote voordeel dat games zonder al te veel aanpassingen voor verschillende platforms kan worden ontwikkeld, onder andere voor iOS, Android, Ubuntu en HTML5.

Versie	Datum	Beschrijving
1.0	mei 2012	Release van GameMaker: Studio
1.1	oktober 2012	Ook beschikbaar via Steam.[6] Verschillende toevoegingen voor mobiele spellen, zoals AdMob, Google Analytics, Facebook, Mopub en iAd
1.1.x	november 2012	Export naar Windows Phone 8 beschikbaar*[7]
1.1.x	maart 2013	Export naar Linux beschikbaar[8]
1.1.x	mei 2013	Export naar Tizen[9] en Native Windows 8[10] beschikbaar*
1.2	augustus 2013	Introductie van de YoYo Compiler waarmee spellen direct worden omgezet in de originele broncode. Spellen zijn hierdoor veel sneller. Introductie van shaders
1.3	mei 2014	Extensies beschikbaar voor iOS en Android, debugger vernieuwd, Spine support, pushberichten. Export naar PlayStation®4, PlayStation®Vita and PlayStation®3 beschikbaar. Het exporteren vereist wel een developersaccount bij PlayStation[11]
1.3.x	februari 2015	Overname van YoYo Games door Playtech[12]
1.4	september 2014	Export naar Xbox One beschikbaar.[13] Introductie van de GameMaker: Player* en de GameMaker: Marketplace
1.4.9999	oktober 2018	Laatste versie van GameMaker: Studio

* Inmiddels niet meer beschikbaar.

GameMaker Studio 2 (2017 - heden)

De eerste beta versie van GameMaker Studio 2 (ook wel afgekort als GMS2) kwam uit in november 2016, en de volledige versie volgde in maart 2017. De hele IDE van het programma is herschreven in C# en verschillende editors zijn flink verbeterd. Ook is ten opzichte van de vorige versie de dubbele punt uit de naam verwijderd.[14]

Versie	Datum	Beschrijving
2.0	maart 2017	Release van GameMaker Studio 2
2.1	augustus 2017	Ook beschikbaar voor Mac-gebruikers. Debugger is verbeterd en IDE is flink onderhanden genomen
2.1.4	mei 2018	GameMaker Studio is beschikbaar (naast het Engels) in het Frans, Duits en Spaans
2.2	oktober 2018	Export naar Nintendo Switch beschikbaar[15]
2.2.3	juli 2019	Export naar TvOS beschikbaar

Licenties

Er zijn voor GameMaker Studio 2 verschillende licenties beschikbaar.[16]

Licentiesoort		Publiceren voor	Licentieduur
Trial		Niets*	Altijd
Creator		Windows, Mac	12 maanden
Developer	Desktop	Windows, Mac, Ubuntu	Altijd
	Fire	Amazon Appstore
	Web	HTML5 en Instant Facebook Games
	Mobile	Android, iOS en Amazon
	UWP	Universal Windows Platform (Windows 10)
Console**	UWP	Universal Windows Platform (Windows 10)	Altijd
	Nintendo Switch	Nintendo Switch	12 maanden
	Playstation 4	PlayStation 4
	Xbox One	Xbox One
	Ultimate	Alle exports
Education		Desktop, Web, Mobile en UWP	12 maanden

*Gratis, maar er kan geen speelbare demo worden gemaakt en het aantal plaatjes, geluiden en objecten is ingeperkt.[17]

**Kan alleen worden aangeschaft als de Desktopversie van Developer al gekocht is.

Systeemeisen

De volgende specificaties zijn benodigd voor het gebruik van GameMaker Studio 2:

Systeemeisen voor Windows:

• 64 bit dualcore-CPU of beter
• Microsoft Windows 7 (64 bit, Service Pack 1) of hoger
• 2 GB RAM-geheugen of meer
• Grafische kaart met minimaal DirectX 11-ondersteuning
• Minimaal 3 GB vrije schijfruimte
• Internetverbinding

Systeemeisen voor MacOS:

• OS X Sierra of hoger
• 2 GB RAM-geheugen of meer
• Minimaal 3 GB vrije schijfruimte

Aanvullende eisen, apparaten en bijbehorende programma's kunnen nodig zijn om spellen uit te brengen op overige platforms.[18]

Community

GameMaker heeft ook een eigen Engelstalige community. Binnen deze community worden discussies gevoerd over de mogelijkheden van het programma, daarnaast worden beginners en gevorderden geholpen met hun vragen. Tevens zijn hier afgewerkte en WIP (Work In Progress) spellen te vinden, evenals vele voorbeelden, tutorials en websites gerelateerd aan GameMaker.[19] Los hiervan bestaat er ook een Nederlandstalige community.[20]

Tevens zijn er in het buitenland talloze websites en fora waar over GameMaker gesproken wordt, waaronder op Reddit[21] en op internetfora.[22]

Kritiek

Het programma heeft een waardering van 8,5 / 10 gekregen op Mod DB op basis van 228 gebruikersreviews.[23] GameMaker Studio wordt geroemd om zijn handige sprite- en room editor, de flexibiliteit en de handige gebruikersomgeving. Als kritiek wordt genoemd dat het programma vaak achterloopt, instabiel is, veel bugs bevat en belangrijke basisfunctionaliteit mist.

In het verleden is er enkele malen data ontvreemd van het forum dat wordt beheerd door YoYo Games.[24][25] Sinds in 2016 is overgegaan op een nieuw forum heeft dit probleem zich niet meer voorgedaan.[26]

Bekende titels

Zie Lijst van GameMaker Studio-spellen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Externe links

• (mul) Productpagina
• (en) Officiële (Engelse) documentatie GameMaker
• (nl) Nederlandse documentatie (Game Maker 6.1)
• (nl) Nederlands forum over GameMaker

Bronnen, noten en/of referenties

1. https://releases.gamemaker.io.
2. (en) YoYo Games, Game Maker 8 licentieovereenkomst!. Gearchiveerd op 2 maart 2007. Geraadpleegd op 20 april 2010.
3. (en) YoYo Games, GameMaker Studio 2. Geraadpleegd op 5 oktober 2018.
4. (en) GameMaker versions. Geraadpleegd op 5 oktober 2018.
5. (en) Rose, Mike, "YoYo Games Releases GameMaker: HTML5 Tools", 22 september 2011. Gearchiveerd op 9 mei 2018. Geraadpleegd op 8 mei 2018.
6. (en) YoYo Games, YoYo Games Partners with Valve to Launch GameMaker: Studio on new Steam Software Store. Gearchiveerd op 4 oktober 2012. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
7. (en) YoYo Games, GameMaker: Studio Windows Phone 8 Export Available Now. Gearchiveerd op 6 december 2012. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
8. (en) YoYo Games, GameMaker: Studio Supports Linux Publishing -- Ubuntu Export Available Now!. Gearchiveerd op 16 maart 2013. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
9. (en) YoYo Games, YOYO GAMES ANNOUNCES SUPPORT FOR TIZEN™. Gearchiveerd op 7 juni 2013. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
10. (en) YoYo Games, Native Windows 8 and Windows RT Support now available!. Gearchiveerd op 9 juni 2013. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
11. (en) YoYo Games, YoYo Games and Sony Announce GameMaker: Studio Partnership for PlayStation's Licensed Developer Program. Gearchiveerd op 22 maart 2014. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
12. (en) Pearson, Dan, YoYo Games sells to PlayTech for $16.4 million. Gearchiveerd op 23 september 2018. Geraadpleegd op 9 oktober 2018.
13. (en) YoYo Games, YoYo Games Announces Worldwide Partnership with Microsoft. Gearchiveerd op 13 april 2015. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
14. (en) Manthorp, Ross, GameMaker Studio 2 FAQ. Gearchiveerd op 25 februari 2018. Geraadpleegd op 10 oktober 2018.
15. (en) Manthorp, Ross, Nintendo Switch full release with update 2.2.0. Gearchiveerd op 9 oktober 2018. Geraadpleegd op 9 oktober 2018.
16. (en) YoYo Games, Get GameMaker Studio 2. Geraadpleegd op 4 oktober 2018.
17. (en) YoYo Games, GameMaker Studio 2 Trial - Limitations (6 november 2018). Gearchiveerd op 16 november 2018. Geraadpleegd op 6 november 2018.
18. (en) YoYo Games, GMS2 Required SDKs (16 oktober 2018). Gearchiveerd op 16 november 2018. Geraadpleegd op 6 november 2018.
19. (en) YoYo Games, GameMaker Community. Gearchiveerd op 12 november 2018. Geraadpleegd op 5 oktober 2018.
20. De Nederlandse Game Maker Community, De Nederlandse GameMaker Community. Gearchiveerd op 30 januari 2016. Geraadpleegd op 24 januari 2016.
21. (en) Reddit, GameMaker. Gearchiveerd op 14 november 2018. Geraadpleegd op 9 oktober 2018.
22. (fr) Game Maker Forum, Game Maker Forum. Gearchiveerd op 10 oktober 2018. Geraadpleegd op 5 oktober 2018.
23. (en) GameMaker Studio Reviews. DBolical Pty Ltd.. Geraadpleegd op 9 oktober 2018.
24. (en) Mike.Dailly, Gmc Hacked Again. (2 december 2015). Geraadpleegd op 9 oktober 2018.
25. (en) Mike.Dailly, GMC forums cyber attack. (9 mei 2013). Gearchiveerd op 10 oktober 2018. Geraadpleegd op 9 oktober 2018.
26. (en) ShaunJS, Welcome to the new Forums! (12 april 2016). Gearchiveerd op 12 november 2018. Geraadpleegd op 9 oktober 2018.

Mediabestanden

Zie de categorie GameMaker Studio van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.