Eurocity Direct

Eurocity Direct
De ICNG-B tijdens testritten in België
Voorganger	Intercity direct Beneluxtrein Amsterdam-Centraal - Brussel
Eerste rit	15 december 2024
Spoorwegmaatschappij(en)
Huidige	NS en NMBS
Treindienst
Frequentie	16x per dag
Voorzieningen
Restauratie	nee
Technische gegevens
Soort materieel	ICNG-B (Intercity Nieuwe Generatie), ICRm (tijdens overgangsperiode van enkele maanden)
Portaal    Verkeer & Vervoer

Amsterdam Zuid Schiphol Airport Rotterdam Centraal Antwerpen-Centraal Brussel-Zuid

De EuroCity Direct of treinserie 9500 is een EuroCity-treindienst tussen Brussel-Zuid en Amsterdam Zuid, en deels verder naar Lelystad, die vervoerders NS en NMBS rijden vanaf 15 december 2024.[1] Het is daarmee de snellere, directere opvolger van de Intercity direct tussen deze steden, de Beneluxtrein. De trein rijdt tussen de twee hoofdsteden dezelfde route als de hogesnelheidstrein Eurostar Amsterdam – Brussel, op de route tussen Schiphol en Amsterdam na.

Geschiedenis

In 2022 maakte de NS bekend dat het bij de invoering van de ICNG-B vanaf dienstregeling 2025 een 40 minuten snellere IC-verbinding tussen de twee hoofdsteden wilde, door een nieuwe en snellere route met minder stops dan de bestaande Beneluxtrein (Intercity direct).[2] Daarbij levert vooral het wegvallen van de omwegen naar Breda (met kopmaken) en Luchthaven Zaventem tijdwinst op. Bijkomend kan het nieuwe materieel ook 200 km/u rijden op delen van de HSL Schiphol - Antwerpen, in tegenstelling tot de 160 km/u van de bestaande ICRm-rijtuigen.

De vervoerders (NMBS, in samenspraak met de NS) kozen ervoor deze trein in België (in tegenstelling tot in Nederland) niet als binnenlandse trein in te zetten, maar als treindienst in open toegang, buiten het openbaredienstcontract met de overheid. Daardoor is deze trein niet bruikbaar met de binnenlandse NMBS-vervoersbewijzen of abonnementen. Die keuze voor niet-integratie op de drukke verbinding Antwerpen – Brussel, waar al langer schaarste was aan plaats op de treinen, en waardoor een van de bestaande binnenlandse IC-treinen moet wijken, lokte kritiek uit van de reizigersvereniging TreinTramBus en van het Nederlandse Locov.[3]

In maart 2024 betreurden reizigersverenigingen TreinTramBus en Rover dat de snellere treinverbinding een aantal belangrijke stations op de route overslaat, waaronder twee van de drie Brusselse hoofdstations, met als gevolg een extra overstap en/of reistijd voor bepaalde bestemmingen.[4]

Vanaf de zomer van 2024 bekritiseerde TreinTramBus dat het inpassen van deze bijkomende treinen de grootste verandering sinds 2014 in de Belgische dienstregeling afdwong, met nadelen voor de binnenlandse treinreiziger, wegens capaciteitstekorten in de Noord-Zuidverbinding[5] en op de spoorlijn Mechelen-Antwerpen. Nadat de NMBS effectief de IC-22 Antwerpen-Brussel (treinserie 33xx) (een van de vier uurlijkse IC-treinen op deze verbinding, en een van de twee met bediening van Mortsel-Oude-God) in de dienstregeling van 2025 schrapte, stuurde reizigersvereniging TreinTramBus hierover In augustus 2024 een open brief naar de NMBS.[6]

Op 4 oktober 2024 werd de nieuwe naam EuroCity Direct in een persbericht gebruikt.[7]

Er was vanaf oktober 2024 een ICNG-proefbedrijf Amsterdam – Rotterdam – Brussel met reizigers, de treinserie 9500, die in Rotterdam wordt gecombineerd en gesplitst met de Intercity direct Rotterdam – Amsterdam.[8]

In oktober 2024 startte de verkoop van tickets.[9]

Er kwam kritiek op de dure tickets en het niet meer geldig zijn van de veelgebruikte NS-abonnementen en -kortingen tussen Rotterdam en de grens, van onder andere reizigersorganisatie Rover.[10]

Tarieven

In België rijdt de NMBS deze trein als treindienst in open toegang, dus buiten het openbaredienstcontract met de overheid. Binnenlandse NMBS-vervoersbewijzen of -abonnementen zijn niet geldig, evenmin een NMBS Unlimited. De trein is ook niet toegankelijk voor Belgische binnenlandse ritten, dus voor een traject Brussel - Antwerpen.

Nederlandse tarieven

In Nederland maakt deze internationale verbinding tot aan de grens deel uit van de concessie van de NS voor het Hoofdrailnet. Voor binnenlandse trajecten vanaf Rotterdam naar het noorden gelden daarom de normale binnenlandse tarieven en voorwaarden van de NS[11] Hierbij geldt een intercity direct-toeslag op de hsl ten noorden van Rotterdam. De concessie laat meer vrijheid aan de NS voor de tarieven op de internationale verbinding. De NS-kortingen en abonnementen gelden niet op het internationaal traject ten zuiden van Rotterdam, in tegenstelllng tot de EuroCity Brussel - Rotterdam.[10]

Internationale tickets

Er is geen zitplaatsreservering mogelijk op deze trein.

Volgende tariefklassen bestaan voor de internationale tickets:

• Flex: het flexibeler en duurdere tarief, geldig op elke Eurocity Direct van die dag.
• Saver: goedkoper, met treinbinding (gebonden aan een specifieke Eurocity Direct op de gekozen dag). De goedkoopste tarieven worden eerst verkocht. Dichter bij de vertrekdatum, ten laatste tot vlak voor het vertrek, raken de goedkopere tarieven minder of niet meer beschikbaar, afhankelijk van de bezettingsgraad van de individuele treinen. Dit verschilt met de voorganger IC Brussel - Amsterdam, waar het goedkopere EarlyBird-tarief niet varieerde tussen individuele treinen en in de tijd, en de week vooraf niet meer gekocht kon worden.

Een treinkaartje voor de Eurocity Direct is niet geldig op de EuroCity Brussel - Rotterdam of omgekeerd, uitgezonderd in geval van treinuitval.

Een Interrail-pas is geldig op Eurocity Direct en op de EuroCity.[10]

Abonnementen

Er bestaan op het internationale traject (Rotterdam – Antwerpen – Brussel) geen abonnementen of kortingen,[12] behalve de NS Business Card voor haar eigen treinpersoneel.

Fietsvervoer

Fietsvervoer is enkel voor internationale reizigers mogelijk, en dat met een internationaal fietsticket en met gelijkaardige voorwaarden als bij de voorganger IC Brussel - Amsterdam en de EuroCity Brussel - Rotterdam, die afwijken van de binnenlandse voorwaarden: fietsvervoer ook mogelijk in de spits, een internationaal fietstarief dat varieert met de afstand, fietsplaatsreservatie enkel in de zomerperiode maar dan verplicht.[13]

Materieel

Bij de invoering van de Eurocity Direct-treindienst rijden de ICNG-B-treinstellen voor het eerst in reguliere dienst tussen de twee hoofdsteden. De treinpaden hebben in het begin nog een maximale snelheid van 160 km/h omdat de eerste maanden volgens planning het bestaande materieel van de Beneluxtrein nodig is voor een deel van de treinen.

ICNG-B

Zie Intercity Nieuwe Generatie#ICNG-B voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De ICRm-rijtuigen van de Beneluxtrein zijn in 2025 afgeschreven. Hoewel NS nog geen concessie had voor na die periode, was het bedrijf verplicht ook wat betreft toekomstig materieel de dienst te continueren zolang nog geen nieuwe concessie was toegekend voor het Nederlandse hoofdrailnet.

De NS heeft twintig treinstellen besteld (later met een 21e uitgebreid) van het type Intercity Nieuwe Generatie (ICNG-B) die verschillen van de binnenlandse versie door een extra toilet, meer ruimte voor bagage en de technische uitrusting om naar België te kunnen rijden. Zij krijgen de nummers 3301-3321.[14] De ICNG-B-treinstellen hebben een maximumsnelheid van 200 km/u op de hogesnelheidslijn, terwijl de door TRAXX-locomotieven voortbewogen treinen maximaal 160 km/u kunnen rijden. Er zijn 410 zitplaatsen per treinstel wat verdubbeld kan worden door twee treinstellen aan elkaar te koppelen. Vanaf december 2024 werden ingezette ICNG-B-treinstellen voorzien van kleine logo's waaronder dat van de NMBS.

Referenties

1. treinreiziger.nl, Trein Lelystad - Brussel wordt EuroCity Direct. Treinreiziger.nl (9 oktober 2024). Geraadpleegd op 10 oktober 2024.
2. NS wil IC Brussel 40 minuten versnellen. OV-Magazine. Gearchiveerd op 24 mei 2022. Geraadpleegd op 3 juli 2022.
3. treinreiziger.nl, Locov positief over plannen dienstregeling 2025, wel kritisch op verbinding met België. Treinreiziger.nl (29 maart 2024). Geraadpleegd op 10 oktober 2024. “...vervalt de binnenlandse intercity tussen Antwerpen en Brussel, die ook stopte op stations als Vilvoorde. “Het vervallen van de binnenlandse sneltrein is een zeer onwenselijke verslechtering voor reizigers binnen België”, schrijft het Locov.”
4. Nieuwe snelle IC naar Brussel kan veel aantrekkelijker. Rover (28 maart 2024). Geraadpleegd op 10 oktober 2024. “Reizigersvereniging Rover en haar Belgische evenknie TreinTramBus zijn verheugd met de komst van de nieuwe, snellere trein [...] Rover en TreinTramBus vrezen dat de nieuwe trein nu voor veel reizigers niet interessant is omdat stations Antwerpen-Berchem, Mechelen, Brussel-Centraal en Brussel-Noord niet worden bediend.”
5. "Gevolgen voelbaar van West-Vlaanderen tot Limburg": TreinTramBus waarschuwt voor impact van nieuwe verbinding van Brussel naar Amsterdam. vrtnws.be. VRT NWS (11 juli 2024). Geraadpleegd op 11 juli 2024. “Volgens hen zal die nieuwe verbinding ten koste gaan van de binnenlandse reiziger. "De impact zal gigantisch zijn" [...] "Het blijkt moeilijk te zijn voor de NMBS om die extra verbinding erin gepast te krijgen, want er is een rijpadprobleem in Brussel", klinkt het. Dus moet er volgens TreinTramBus elders in Vlaanderen geschoven worden. "Men laat daarom aan beide kanten van Vlaanderen een aantal treinen op een ander uur vertrekken. Er zullen aansluitingen verloren gaan, mensen zullen moeten overstappen en ze zullen langer onderweg zijn. Om die treinen door de Brusselse Noord-Zuidas te krijgen, zullen de gevolgen voelbaar zijn tot in West-Vlaanderen en Limburg." [...] Bovendien is de 'IC-snel' een internationale trein die niet onder de openbare dienstverlening van de NMBS valt, en je kan dus ook niet meereizen met een regulier ticket of abonnement van de NMBS. In Nederland valt de trein wel onder de openbare dienstverlening, maar Belgische pendelaars kunnen er dus geen gebruik van maken.”
6. Open brief aan Sophie Dutordoir | TreinTramBus. treintrambus.be (30 augustus 2024). Geraadpleegd op 30 augustus 2024.
7. NMBS, NMBS herbevestigt treinaanbod voor 2025 (4 oktober 2024). Gearchiveerd op 4 oktober 2024. Geraadpleegd op 4 oktober 2024. “Samen met de Nederlandse Spoorwegen (NS) zet NMBS vanaf december 2024 16 keer per dag (heen-en-terug) een nieuwe, snelle internationale treinverbinding in tussen de stations Brussel-Zuid en Amsterdam-Zuid. De verbinding wordt ingelegd met nieuwe ICNG-B-treinstellen van de NS. De nieuwe verbinding komt bovenop de klassieke IC-trein (eveneens 16 keer per dag”
8. Treinserie 9500 NS International / NMBS Intercity Direct; treinposities.nl, geraadpleegd op 21 december 2023
9. Ticketverkoop voor sneller treinaanbod tussen Brussel en Amsterdam is gestart. vrtnws.be (16 oktober 2024). Geraadpleegd op 19 oktober 2024.
10. Snelle trein naar Brussel fors duurder (maar langzame trein goedkoper). treinreiziger.nl. “Rover is over de prijs niet te spreken en pleit ervoor de trein naar België niet anders te behandelen dan binnenlandse intercity’s. ’’Wat een gemiste kans”, zegt Rover-directeur Freek Bos over de Eurocity Direct. ’’België ligt om de hoek, voor de automobilist zijn de grenzen nauwelijks zichtbaar. Maar NS maakt er een wereldreis van door reizigers zeer hoge prijzen te laten betalen en in sommige gevallen aan een specifieke trein te binden.” [...] Vooral de 2,5 miljoen vaste klanten van NS moeten door de wijzigingen fors meer gaan betalen. Wie in Nederland onbeperkt kan reizen (Dal Vrij, Weekend Vrij, Altijd Vrij abonnementhouders) gaat straks voor een flexibel treinkaartje naar Antwerpen geen 12,30 euro, maar 39,30 euro voor de Eurocity Direct betalen. Ook reizigers met een Dal Voordeel abonnement zullen [...]”
11. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Concessie voor het Hoofdrailnet 2025-2033 Artikel 5. Geraadpleegd op 12 oktober 2024. “NS voert een treindienst uit tussen Nederland en Brussel, met een frequentie van tweeëndertig treinen per richting per dag. Van deze tweeëndertig treinen rijden: a. zestien treinen per richting per dag tussen Amsterdam, Schiphol Airport, Rotterdam Centraal en Brussel; b. zestien treinen per richting per dag tussen Rotterdam Centraal, Breda en Brussel. [...] Voor internationale reizen met de treinen, bedoeld in het eerste lid, geldt de tariefstructuur voor Non-Integrated Reservation Tickets, als vastgesteld in de Internationale Spoorwegunie. Voor binnenlandse reizen in die treinen gelden de reguliere Reisproducten en tarieven van NS.”
12. NS International, Eurocity Direct / EuroCity » Algemeen. support.nsinternational.com. Geraadpleegd op 28 december 2024. “Reizigers die regelmatig met EuroCity naar België reizen kunnen een Traject Vrij abonnement voor internationale reizen aanschaffen naar Hazeldonk grens. Let op: dit abonnement is nog niet beschikbaar voor Eurocity Direct.”
13. Eurocity Direct / EuroCity / Intercity Brussel » Reizen met een fiets. support.nsinternational.com. Geraadpleegd op 19 oktober 2024. “De fietsplaatsen zijn voorbehouden aan reizigers met een geldig vervoerbewijs en fietsticket voor Eurocity Direct [...] Binnenlandse reizigers met een fiets moeten reizen met een binnenlandse trein. [...] De prijs van een fietsticket is afhankelijk van het traject. [...] Reserveren voor fietsen op Eurocity Direct / EuroCity / Intercity Brussel is verplicht in de zomer, buiten die periode is reserveren niet verplicht en ook niet mogelijk. [...] Voor internationale reizigers geldt de spitsbeperking niet.”
14. NS en Alstom sluiten contract over levering van 99 snelle Intercity's. Gearchiveerd op 23 maart 2023.