Edward de Bono![]() Edward Charles Francis Publius de Bono (San Ġiljan (Malta), 19 mei 1933 – 9 juni 2021) was een Maltees psycholoog, arts en managementauteur.[1] LoopbaanHij studeerde met een Rhodesbeurs aan de Universiteit van Oxford. Hij verzorgde colleges aan de universiteiten van Oxford, Cambridge, Londen en Harvard. Voor de BBC maakte hij de televisieserie De Bono's Thinking Course en voor de Duitse WDR The Greatest Thinkers. De Bono bedacht onder andere de term 'lateraal denken' en het concept van de 'zes denkhoeden'. Voorbeelden van wat hij bereikt heeft met het lateraal denken concept zijn de Olympische Zomerspelen 1984 in Los Angeles, de eerste spelen die winstgevend waren. De organisatie directeur, Peter Ueberroth, schreef dit succes toe aan De Bono. Hetzelfde geldt voor John Bertrand, schipper in de America's Cup. De Bono overleed in 2021 op 88-jarige leeftijd.[2] WerkDe methode van de zes denkhoedenVia deze methode wordt het denkproces opgesplitst in verschillende denkrollen of denkrichtingen die door gekleurde hoeden worden voorgesteld. Deze techniek kan in diverse types van overleg gebruikt worden: een vergadering, een creatief denkproces, een evaluatie, enz. Essentieel is dat alle deelnemers tegelijk via één kleur hoed naar het voorgelegde vraagstuk kijken. Het doel is immers juist dat de ervaring en intelligentie van iedereen gebruikt wordt in alle richtingen. Het tijdens een vergadering toepassen van de zes denkhoeden als zes simultane rollen door zes verschillende personen tegelijkertijd waarbij eenieder bij zijn rol blijft, wordt door De Bono dan ook als verkeerd en zelfs contraproductief gezien. De zes hoeden kunnen zowel enkelvoudig als meervoudig worden gebruikt. Bij enkelvoudig gebruik worden de hoeden gebruikt als symbolen om een bepaald type van denken op te roepen. "Laten we eens met onze groene hoed naar deze uitdaging kijken." Bij meervoudig gebruik worden alle hoeden een voor een afgegaan om de uitdaging vanuit diverse perspectieven te bekijken. Er is niet één juiste volgorde, al wordt vaak de blauwe hoed aan het begin en einde van een sessie gebruikt.
Zes waarde-insignesIn het boek Zes waarde-insignes uit 2004 (ISBN 90-470-0311-X) geeft De Bono een instrument om bedrijfswaarden te herkennen en in te delen en geeft hij een aanzet voor een scoresysteem. Lateraal denkenLateraal denken is gebaseerd op het opnieuw (anders) ordenen van de bestaande informatie om zodoende nieuwe informatie te laten ontstaan. De term lateraal denken is geïntroduceerd door Edward de Bono. Een probleem kent vaak een begin en een eindsituatie. Het denkproces is het proces van het vinden van een weg van het begin naar de eindsituatie. Normaal is de mens geneigd om een zo recht mogelijke lijn te volgen van begin naar einde via bekende wegen. Als ergens in deze lijn een onmogelijkheid of een schijnbare onmogelijkheid zit, gooien veel mensen de hele oplossing weg om een nieuwe te zoeken. Iemand die lateraal denkt, gaat verder met de ingeslagen weg met de gedachte van "Stel dat het wel mogelijk zou zijn". Hierdoor ontstaat een middel om verder te kijken dan die positie waar het schijnbaar onmogelijk leek. Dit kan leiden tot geheel nieuwe inzichten. Voorbeeld van lateraal denken: Bedenk eens hoe de wereld eruitziet als koeien konden autorijden, is een voorbeeld van lateraal denken. De meeste mensen denken gelijk "Koeien kunnen niet autorijden", met als gevolg dat ze ook niet fantaseren wat de gevolgen zouden zijn als koeien dit wel konden. Iemand die dat wel doet kan tot inzichten komen die niets met autorijdende koeien te maken hebben, maar wel heel nuttig kunnen zijn op een ander gebied. Publicaties vertaald in het Nederlands (selectie)![]()
Externe linksBronnen, noten en/of referenties
|
Portal di Ensiklopedia Dunia