Georg Friedrich Händel op een portretstudie uit 1780
Dixit Dominus (HWV 232), is een compositie van de Duits-BritsecomponistGeorg Friedrich Händel uit 1707. Het betreft Händels toonzetting van psalm 110 (psalm 109 in de Vulgaat): De Heer sprak tot mijn heer. Händel schreef het werk op zijn 22ste nadat hij al twee jaar studiereis in Italië achter de rug had en combineerde in dit werk verschillende inzichten die hij uit zijn studie van de Italiaanse opera had opgedaan. Het werk dankt aan Händels grondige kennis van het werk van Giacomo Carissimi en Arcangelo Corelli een vitaliteit en een emotionele diepgang die typerend genoemd wordt voor de Italiaanse barokmuziek van Händels tijd. De partituur van dit werk is Händels oudst bewaarde handschrift.[1] Het werk beleefde in 1707 zijn première in de Santa Maria in Montesanto in Rome en maakte meteen grote indruk op toehoorders en critici.[2]
Het is een achtdelig werk, geschreven voor vijfstemmig (SSATB) koor en solisten.
Delen
Deel
Tekst (Nederlands)
Tekst (Latijn)
1
Koor
De Heere heeft tot mijn Heere gesproken: Zit aan Mijn rechterhand, totdat Ik Uw vijanden gezet zal hebben tot een voetbank Uwer voeten.
Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum.
2
Aria (countertenor solo)
De Heere zal den scepter Uwer sterkte zenden uit Sion: zeggende: Heers in het midden Uwer vijanden.
Virgam virtutis tuae emittet Dominus ex Sion: dominare in medio inimicorum tuorum.
3
Aria (sopraan solo)
Uw volk zal zeer gewillig zijn op den dag Uwer heirkracht, in heilig sieraad. uit de baarmoeder des dageraads zal U de dauw Uwer jeugd zijn.
Tecum principium in die virtutis tuae, in splendoribus sanctorum. Ex utero ante luciferum genui te.
4
Koor
De Heere heeft gezworen, en het zal Hem niet berouwen:
Iuravit Dominus et non paenitebit eum:
5
Koor
Gij zijt Priester in eeuwigheid, naar de ordening van Melchizedek.
Tu es sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech.
6
Solisten en koor
De Heere is aan Uw rechterhand, Hij zal koningen verslaan ten dage Zijns toorns.
Dominus a dextris tuis, confregit in die irae suae reges.
7
Solisten en Koor
Hij zal recht doen onder de heidenen: Hij zal het vol dode lichamen maken: Hij zal verslaan dengene, die het hoofd is over een groot land.
Iudicabit in nationibus: implebit ruinas, conquassabit capita in terra multorum.
8
Sopraan en koor
Hij zal op den weg uit de beek drinken, daarom zal Hij het hoofd omhoog heffen.
De torrente in via bibet, propterea exaltabit caput.
9
Koor
Eer aan de Vader en de Zoon en aan de Heilige Geest, Zoals het was in den beginne, en nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Gloria Patri, et Filio, et Spiritui Sancto, Sicut erat in principio, et nunc, et semper, et in saecula saeculorum. Amen.
Bronnen, noten en/of referenties
Klaus Martin Bresgott, Händel, Affekt und Emphase, in de begeleidende tekst van de CD: George Frideric Handel, Ode for the Birthday of Queen Anne uitgevoerd door het Vocalconsort Berlin en de Akademie für Alte Musik Berlin o.l.v. Marcus Creed, in een opname uit 2008
Noten
↑De partituur werd in 1867 voor het eerst uitgegeven
↑Programmaboekje Strana Armonia. Verwarrende harmonieën van Italiaanse bodem bij het gelijknamig concert van Musica Retorica, o.l.v. Christofoor Baljon, Groningen, april 2011
