Dinoseb

Dinoseb
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van dinoseb
Algemeen
Molecuul­formule	C10H12N2O5
IUPAC-naam	2,4-dinitro-6-sec-butylfenol
Andere namen	2-sec-butyl-4,6-dinitrofenol, 2-(1-methylpropyl)-4,6-dinitrofenol, 2,4-dinitro-6-(1-methylpropyl)fenol
Molmassa	240,21 g/mol
CAS-nummer	88-85-7
Wikidata	Q415111
Beschrijving	Oranje kristallen met een scherpe geur
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H301 - H311 - H319 - H360 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P201 - P273 - P280 - P301+P310 - P305+P351+P338 - P308+P313
Opslag	Voorzieningen aanbrengen om weglopende vloeistoffen, gebruikt bij het blussen van brand, op te vangen. Gescheiden van voeding en voedingsmiddelen. Verluchting langs de vloer.
EG-Index-nummer	609-025-00-7
VN-nummer	2779
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	oranje
Dichtheid	1,3 g/cm³
Smeltpunt	38-42 °C
Dampdruk	0,007 Pa
Oplosbaarheid in water	<1 g/L
Slecht oplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Dinoseb is een organische verbinding met als brutoformule C₁₀H₁₂N₂O₅. De stof komt voor als toxische oranje kristallen met een scherpe geur, die slecht oplosbaar zijn in water. Ze werd voornamelijk gebruikt als herbicide maar dat is wegens de giftigheid voor mens en milieu inmiddels verboden. Dat geldt ook voor de esters en zouten van dinoseb, zoals dinosebacetaat.

Stereochemie

Dinoseb
(S)-isomere	(R)-isomere

Toxicologie en veiligheid

De stof ontleedt bij verhitting met vorming van giftige dampen, onder andere stikstofoxiden. De oplossing in water is een zwak zuur. Dinoseb tast vele metalen aan, in aanwezigheid van vocht of water. De stof is zeer giftig voor waterorganismen en kan zeer schadelijk zijn voor het milieu.

Incidenten

Op 13 januari 1984 verloor de Deense kustvaarder Dana Optima tijdens een storm op de Noordzee 78 vaten Dinoseb. Na bijna drie maanden zoeken door de Nederlandse marine, met de mijnenjagers Hrms Haarlem, Hrms Veere, Hrms Drunen en Hrms Dordrecht, werden de gifvaten gevonden. Het Deense milieu-schip Jasper Hoey werd ingezet om de vaten te bergen. Mogelijk werden dertien vaten door Urker visserschepen geborgen. Opmerkelijk was dat de Deense overheid aanvankelijk de Urkers slechts 200 gulden per gevonden vat vergoedde; na protest werd dat uiteindelijk verhoogd naar 2000 gulden per vat.

Externe links

•  dinoseb - International Chemical Safety Card