|
Bob John Polak (Amsterdam, 20 januari 1947) is een Nederlandse publicist, columnist en criticus.
Levensloop
Bob Polak is de jongste van drie kinderen van een Joodse Nederlandse vader en een lutherse Duitse moeder.
Polak studeerde politicologie aan de Universiteit van Amsterdam en was tijdens zijn studie actief voor het studentenweekblad Propria Cures. Na zijn redacteurschap (van juni 1973 tot december 1975) was hij tot begin jaren ’90 lid van het dagelijks bestuur van de Stichting Propria Cures, de uitgever van het blad. Hij stelde vijf bloemlezingen uit PC samen.
Tijdens en direct na zijn studie verrichtte Bob Polak diverse freelancewerkzaamheden. Hij schreef een column voor de Haagse Post, was medewerker van STAD Radio Amsterdam en van het universiteitsblad Folia Civitatis.
Van 1980 tot 2005 was Polak voorlichter bij de dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam. Daarnaast publiceerde hij boeken en was hij (van 1987 tot 1995) recensent en columnist bij Het Parool. Aanvankelijk schreef Polak voor Het Parool onder het pseudoniem Felix de Vree. Toen hij in 1988 vanwege een recensie werd ontslagen door hoofdredacteur Sytze van der Zee dreigden Theo van Gogh en Theodor Holman op te stappen bij Het Parool. Daarop werd Polak weer door Van der Zee aangenomen.
Een speciale interesse heeft Bob Polak voor de dood. Zo schreef hij van 1994 tot 2001 een kroniek over overleden schrijvers in het kwartaalblad Doodgewoon. Polak is regelmatig te vinden op begraafplaats Zorgvlied en sinds zijn verhuizing op de Algemene Begraafplaats in Bergen (Noord-Holland). Bij de presentatie van zijn overzichtsboek Hier ligt Hemelrijk, gewijd aan 'schrijvers, schilders en anderen begraven in Bergen' uitte Polak in 2013 zware kritiek op het huidige cultuurbeleid van het kunstenaarsdorp.
Van december 1991 tot september 2011 was hij samen met Dirk Baartse redacteur van een kwartaalblad over het leven en werk van Willem Frederik Hermans, eerst de WFH-verzamelkrant genaamd, sinds maart 1994 Hermans-magazine.
Van september 2011 tot december 2019 vormde Bob Polak samen met Vic van de Reijt de redactie van het literair-cultureel-satirische kwartaalblad De God van Nederland.
Polak heeft een aantal mystificaties op zijn naam staan, zowel in de vorm van artikelen als in boekvorm. Onder de naam Max Pam schreef hij in december 1983 in Propria Cures een artikel over een vermeend oorlogsverleden van Aad Nuis, een van de belangrijkste verdedigers van Friedrich Weinreb. Onder de naam Willem Frederik Hermans publiceerde hij de mystificaties Lebensraum (1991) en Pang (1992). Hermans spande naar aanleiding hiervan een civiele procedure aan die eindigde in een schadevergoeding door Polak aan Hermans van 24.000 gulden.
Bob Polak is sinds 2018 voorzitter van het Max de Jong Genootschap dat zich richt op leven en werken van de dichter-schrijver Max de Jong (1917-1951). Sinds 2022 is Polak fondsredacteur van MatchBoox.
Bibliografie
Over Propria Cures
- 1979: De ziekte van Kronkel en ander verval, Propria Cures 1973-1979, samengesteld met Reinjan Mulder.
- 1985: Neuzen dicht!, Een bloemlezing uit Propria Cures 1973-1985, samengesteld met Jaap Boerdam, Erik van Muiswinkel en Reinjan Mulder.
- 1987, 2007: Bestrijd het leed dat Mulisch heet, Propria Cures over een zestigjarige/tachtigjarige, samengesteld met Lucas Ligtenberg.
- 1988: Frits Bolkestein. De Propria Curesartikelen 1957-1957, Met een inleiding door Niels Kobet jr.
- 1990: Een geschiedenis van Propria Cures 1890-1990, samengesteld met Lucas Ligtenberg.
- 2015: Het gezicht van Propria Cures 1890-2015.
- 2015: PC-kalender, Geboorte en Overlijden van de redacteuren van Propria Cures 1890-2015, samengesteld met Dick Welsink [en Lucas Ligtenberg].
- 2020: De canon der kanonnen, 130 Jaar Propria Cures in 100 boeken, samengesteld met Lex Bijlsma en Lucas Ligtenberg.
- 2020: MatchBoox. Propria Cures Collection, met teksten van Lévi Weemoedt, Henk Spaan en Mensje van Keulen, en tekeningen van Fokke & Sukke, Willem van Manen en Dirk Wiarda.
Over de dood
- 1986: Een laatste groet, samengesteld met Dirk van Delft, Theodor Holman, Lucas Ligtenberg, Erik van Muiswinkel en Jan Zandbergen.
- 2000: Alleen de dood is tussen u en mij. Literaire dodenkalender van de twintigste eeuw, samengesteld met Dirk Baartse, Chantal van Dam, Dirk van Delft en Dick Welsink; foto’s Ferry André de la Porte.
- 2011: Er was een voorgevoel van dood. Literaire dodenkalender 2000-2010, samengesteld met Dirk Baartse, Chantal van Dam, Dirk van Delft en Dick Welsink; foto’s Ferry André de la Porte.
Over Bergen (N.-H.)
- 2012: Kunstroute Begraafplaats Bergen NH. Langs de graven van schrijvers, dichters, schilders en andere 'halve-garen'.
- 2013: Hier ligt Hemelrijk. Schrijvers, schilders en anderen begraven in Bergen. Van Lucebert tot Adriaan Roland Holst - Van Charley Toorop tot Simeon ten Holt.
- 2016: MatchBoox. Kunst in Bergen (N.-H.) collection, met tekeningen door Elisa Pesapane.
- 2016: Leesbaar Bergen, met bijdragen van Erik Nieuwenhuis en Louis Stiller, vormgeving: Yolanda Huntelaar.
- 2017: Het Beste van Bergen, met foto's van Peter H. Toxopeus, vormgeving: Yolanda Huntelaar.
- 2022: De 51 Vrouwen van Bergen, met tekeningen van Elisa Pesapane, vormgeving: Yolanda Huntelaar.
- 2023: De Encyclopedie van Joods Bergen (N.-H.), vormgeving: Yolanda Huntelaar.
Over Willem Frederik Hermans
- 1993: Willem Frederik Hermans en de CPNB 1950-1993, samengesteld met Tonnie Luiken en Dirk Baartse.
- 1994: Wandelen met Willem Frederik Hermans. Tocht 1, De Amsterdamse binnenstad in oorlogstijd.
- 1995: Wandelen met Willem Frederik Hermans. Tocht 2, Rondom het Vondelpark in oorlogstijd.
- 1995: Bij de dood van Willem Frederik Hermans (1921-1995).
- 1996: Willem Frederik Hermans kalender.
- 2010: Het Grote Willem Frederik Hermans Boek, samengesteld met Dirk Baartse.
- 2021: Tussen paranimfen, met foto's van Ed van der Elsken, vormgeving: Piet Schreuders.
Over Max de Jong
- 2020: Dansen volgens Max de Jong.
- 2021: Aforismen van Max de Jong.
- 2022: Verzamelde gedichten, bezorging en samenstelling.
- 2022: Bij het gedicht Heet van de naald van Max de Jong.
- 2023: Bij het Dagboek van Max de Jong.
Mystificaties
- 1986: Dichter bij de mens, Het állernieuwste werk van onze allergróótste dichters!, onder redactie van drs L. Pennings O.P. en drs B. Langeveld), samengesteld met Lucas Ligtenberg.
- 1987: Tom van Deel. Een bange mandarijn (Met een inleiding van Jeroen Brouwers).
- 1990: D. Trant. Het beste van Douwe Trant (Gekozen en ingeleid door J. van Tijn).
- 1991: Willem Frederik Hermans. Lebensraum, Een oorlogsdagboek.
- 1992: Willem Frederik Hermans. Pang, De oorlogsjaren.
Literaire wandeltochten
- 2003: De stad is in verval. Een literaire wandeling door het Amsterdam van Willem Frederik Hermans.
- 2005: In Groningen was ik van ellende doodgegaan. Een literaire wandeling door het Groningen van Willem Frederik Hermans.
- 2006: Naar buiten, lucht en lachen!. Een literaire wandeling door het Amsterdam van Anne Frank.
Overige publicaties
- 1987: De val van Vrij Nederland, samengesteld met Dirk van Delft, Theodor Holman en Lucas Ligtenberg.
- 1989: Felix de Vree. Verzameld Werk, met een voorwoord door Matthijs van Nieuwkerk, tekeningen door Dirk Wiarda en een nawoord door Theodor Holman.
- 1997: Niet iedereen wordt vijftig jaar (uitgave in eigen beheer).
- 2007: Bob Polak leeft (uitgave in eigen beheer).
- 2012: Arnon Grunberg. Voetnoot. Eerste verzameling, samenstelling.
- 2014: Arnon Grunberg. Voetnoot. Tweede verzameling, samenstelling.
- 2015: Leesbaar Amsterdam, samengesteld met Yolanda Huntelaar, Erik Nieuwenhuis en Louis Stiller.
- 2016: Leesbaar Bergen, samengesteld met Yolanda Huntelaar, Erik Nieuwenhuis en Louis Stiller.
- 2017: Het Polakkenpad (uitgave in eigen beheer), met tekeningen door Herwolt van Doornen, alfabet door Frits Jonker, vormgeving door Yolanda Huntelaar.
- 2018: Leesbaar Groningen, samengesteld met Yolanda Huntelaar en Louis Stiller.
- 2023: Licht van Troost. Verzamelde gedichten van Theun de Winter, bezorging en samenstelling.
Externe links
|
