Blauwhuis (dorp)

Blauwhuis
Blauhús
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Blauwhuis (Friesland)
Blauwhuis
Situering
Provincie Friesland
Gemeente Súdwest-Fryslân
Coördinaten 53° 1′ NB, 5° 32′ OL
Algemeen
Oppervlakte 1,73[1] km²
- land 1,72[1] km²
- water 0,01[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
600[1]
(347 inw./km²)
Woning­voorraad 279 woningen[1]
Overig
Postcode 8615
Woonplaats­code 2401
Foto's
Zicht op Blauwhuis
Zicht op Blauwhuis
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Súdwest-Fryslân

Blauwhuis (Fries: Blauhús) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland. Blauwhuis ligt in het midden van de driehoek Bolsward, Workum en Sneek aan de Blauwhuister Opvaart die naar de Wijmerts loopt. Ten zuiden van het dorp ligt het meertje Het Vliet.

In 2023 telde het dorp 600 inwoners.

Geschiedenis

Sint-Vituskerk

Blauwhuis dankt zijn ontstaan aan de drooglegging van het Sensmeer in 1632. De bewoners van de nieuwe polder kwamen samen in een in 1640 gebouwd huis met blauwe dakpannen. In 1718 werd de plaats aangeduid als 't Blauw Huys.

Het blauwe huis zelf was eigendom van een katholieke dame uit Haarlem, die het ter beschikking stelde als schuilkerk voor de plaatselijke katholieken. Rond deze schuilkerk ontwikkelde Blauwhuis zich tot een katholieke enclave. De schuilkerk werd in 1785 vervangen door een echte kerk, die op zijn beurt in 1871 plaats maakte voor de huidige Sint-Vituskerk.

Sinds 1949 is Blauwhuis officieel een dorp. Daarvoor was Blauwhuis deel van het dorp Westhem, hoewel het toen al een stuk groter was dan dat dorp.

Tot 2011 lag Blauwhuis in de voormalige gemeente Wymbritseradeel.

Sport

Het circuit van de autocrossclub Blauwhuis ligt in Wolsum. In 1932 werd de voetbalvereniging, VV Blauwhuis opgericht. De club heeft twee velden in het zuiden van het dorp. Verder is er een volleybalvereniging Punt út en een badmintonclub en een damclub.

Onderwijs

De basisschool van Blauwhuis is de St. Gregoriusschool, een katholieke basisschool.

Cultuur

Blauwhuis was bekend van het dweilorkest Blauhúster Dakkapel, dat regelmatig optrad tijdens belangrijke schaatswedstrijden. Verder is er nog een blaasorkest, de Swalkers Blauhús geheten, en wordt er jaarlijks carnaval gevierd, waarbij het ook (De) Fyfkesryk genoemd wordt.

Zie ook

Zie de categorie Blauwhuis (Friesland) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.