Albategnius (inslagkrater)

Albategnius
Foto Lunar Orbiter 4
Kratergegevens
Coördinaten	11° 12′ ZB, 4° 6′ OL
Diameter	129 km
Kraterdiepte	4,4 km
Colongitude	356° bij zonsopgang
Kaartblad	77 (PDF)
Vernoemd naar	Al-Batani
Vernoemd in	1935
Tenzij anders aangegeven, zijn de gegevens ontleend aan de IAU/USGS-Databank

Zicht vanaf Apollo 16 richting zuiden met de krater Klein bovenaan rechts

Albategnius is een inslagkrater op de Maan.

Beschrijving

Het vlakke interieur van Albategnius is omgeven door de hoge terrasvormige rand. De buitenrand is enigszins zeshoekig en is zwaar geërodeerd door inslagen en aardverschuivingen. De rand heeft een hoogte van meer dan 4000 meter langs de noordoostelijke zijde. De rand is in het zuidwesten onderbroken door de kleinere krater Klein.

Ten westen van het middelpunt van de krater is de centrale piek, aangeduid als Alpha (α) Albategnius, met een lengte in noord-zuidrichting van iets minder dan twintig kilometer en een breedte van ongeveer tien kilometer. De top heeft een hoogte van circa 1,5 kilometer en bovenaan bevindt zich een kleine, relatief verse krater.

Locatie

Albategnius heeft een diameter van 129 km en bevindt zich op de voorkant van de maan ten zuiden van de krater Hipparchus en ten oosten van de kraters Ptolemaeus en Alphonsus. Het oppervlak in dit gebied wordt gemarkeerd door een reeks bijna parallelle kanalen die ruwweg in een lijn van noord naar zuid lopen, licht naar het zuidoosten gebogen. Deze kanalen vormen onderdelen van de Imbrium sculptuur en zijn allen de resultaten van de inslag die verantwoordelijk was voor het ontstaan van het bekken Mare Imbrium ten noordnoordwesten van betreffend gebied.

Naamgeving

De krater is genoemd naar de Arabische wiskundige, astronoom en astroloog Mohammed ibn Jābir al-Harrānī al-Battānī (gelatiniseerd naar Albategnius). De krater kreeg zijn naam door Giovanni Battista Riccioli, wiens nomenclatuursysteem uit 1651 gestandaardiseerd werd.[1] Eerdere maankartografen gaven de krater verschillende namen. Op de maankaart van Michael van Langren uit 1645 heet de krater "Ferdinandi III Imp. Rom." naar Ferdinand III, keizer van het Heilige Roomse Rijk[2] en Johannes Hevelius noemde de krater "Didymus Mons".[3]

Satellietkraters van Albategnius

Rondom Albategnius bevinden zich verscheidene kleinere kraters, waarvan er waarschijnlijk veel secundaire kraters zijn, dat wil zeggen dat ze zijn gevormd door de inslag van grote brokken door de primaire inslag weggeslingerd materiaal.

Albategnius	Breedtegraad	Lengtegraad	Diameter
A	8,9° ZB	3,2° OL	7 km
B	10° ZB	4° OL	20 km
C	10,3° ZB	3,7° OL	6 km
D	11,3° ZB	7,1° OL	9 km
E	12,9° ZB	6,4° OL	14 km
G	9,4° ZB	1,9° OL	15 km
H	9,7° ZB	5,2° OL	11 km
J	11,1° ZB	6,2° OL	7 km
K	9,9° ZB	2° OL	10 km
L	12,1° ZB	6,3° OL	8 km
M	8,9° ZB	4,2° OL	9 km
N	9,8° ZB	4,5° OL	9 km
O	13,2° ZB	4,2° OL	5 km
P	12,9° ZB	4,5° OL	5 km
S	13,3° ZB	6,1° OL	6 km
T	12,6° ZB	6,1° OL	9 km

Literatuur en maanatlassen

• Mary Adela Blagg: Named Lunar Formations.
• T.W. Webb: Celestial Objects for Common Telescopes, Volume One: The Solar System (met beschrijvingen van telescopisch waarneembare oppervlaktedetails op de maan).
• Tj.E. De Vries: De Maan, onze trouwe wachter.
• A.J.M. Wanders: Op Ontdekking in het Maanland.
• Hugh Percy Wilkins, Patrick Moore: The Moon.
• Times Atlas of the Moon, edited by H.A.G. Lewis.
• Patrick Moore: New Guide to the Moon.
• Harold Hill: A Portfolio of Lunar Drawings.
• Antonin Rukl: Moon, Mars and Venus (pocket-maanatlasje, de voorganger van Rukl's Atlas of the Moon).
• Antonin Rukl: Atlas of the Moon.
• Harry De Meyer: Maanmonografieën (Vereniging Voor Sterrenkunde, 1969).
• Tony Dethier: Maanmonografieën (Vereniging Voor Sterrenkunde, 1989).
• Ewen A. Whitaker: Mapping and Naming the Moon, a history of lunar cartography and nomenclature.
• The Hatfield Photographic Lunar Atlas, edited by Jeremy Cook.
• William P. Sheehan, Thomas A. Dobbins: Epic Moon, a history of lunar exploration in the age of the telescope.
• Ben Bussey, Paul Spudis: The Clementine Atlas of the Moon, revised and updated edition.
• Charles A. Wood, Maurice J.S. Collins: 21st Century Atlas of the Moon.

Zie ook

• Lijst van kraters op de Maan

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Albategnius (crater) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

1. Ewen A. Whitaker, Mapping and Naming the Moon (Cambridge University Press, 1999), p.61.
2. Ewen A. Whitaker, Mapping and Naming the Moon (Cambridge University Press, 1999), p. 198.
3. Ewen A. Whitaker, Mapping and Naming the Moon (Cambridge University Press, 1999), p. 204.

Mediabestanden

Zie de categorie Albategnius (crater) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.