ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡ്

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Gallium_trichloride

ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡ്

Names
Other names Gallium(III) chloride, Trichlorogallium, Trichlorogallane
Identifiers
CAS Number	13450-90-3^Y
3D model (JSmol)	monomer: Interactive image dimer: Interactive image
ChemSpider	24229^Y
ECHA InfoCard	100.033.268
PubChem CID	26010
RTECS number	LW9100000
UNII	4Y6GQD4915^Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID8031360
InChI
SMILES
Properties
Chemical formula	GaCl 3
Molar mass	176.073 g/mol
Appearance	colorless crystals deliquescent
സാന്ദ്രത	2.47 g/cm^3 2.053 g/cm^3 at melting point
ദ്രവണാങ്കം
ക്വഥനാങ്കം	201 °C (394 °F; 474 K)
Solubility in water	very soluble
Solubility	soluble in benzene, CCl4, CS2
Magnetic susceptibility (χ)	−63.0·10^−6 cm^3/mol
Hazards
NFPA 704 (fire diamond)	3 0 1
Flash point	Non-flammable
Lethal dose or concentration (LD, LC):
LD50 (median dose)	4700 mg/kg (rat, oral)
Related compounds
Other anions	Gallium(III) fluoride Gallium(III) bromide Gallium(III) iodide
Other cations	Aluminium chloride Indium(III) chloride Thallium(III) chloride
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | colspan=2 |  Y verify (what is: Y/N?) Infobox references

GaCl₃ എന്ന രാസസൂത്രമുള്ള സംയുക്തമാണ് ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡ്. Ga₂Cl₆ എന്ന സമവാക്യത്തോടുകൂടിയ സോളിഡ് ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡ് ഒരു ഡൈമറായി നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. [1] ഇത് നിറമില്ലാത്തതും എല്ലാ ലായകങ്ങളിലും, ആൽക്കെയ്നുകളിൽ പോലും ലയിക്കുന്നതുമാണ്. ഒരു ലോഹ ഹാലൈഡിനെ സംബന്ധിച്ച് ഇത് അസാധാരണമാണ്. ഗാലിയത്തിന്റെ മിക്ക ഡെറിവേറ്റീവുകളും ഓർഗാനിക് സിന്തസിസിലെ ഒരു റിയാക്ടന്റാണ്. [2]

ലൂയിസ് ആസിഡ് എന്ന നിലയിൽ GaCl₃ അലുമിനിയം ട്രൈക്ലോറൈഡിനേക്കാൾ മൃദുവാണ്.

തയ്യാറാക്കൽ

മൂലകങ്ങളിൽ നിന്ന് ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡ് തയ്യാറാക്കാം, ക്ലോറിൻ പ്രവാഹത്തിൽ ഗാലിയം ലോഹം ചൂടാക്കുന്നു, സബ്ലിമേഷൻ വഴി ഉൽപ്പന്നത്തെ ശുദ്ധീകരിക്കാം. [3] [4]

2 Ga + 3 Cl₂ → 2 GaCl₃

ഗാലിയം ഓക്സൈഡ് തയോനൈൽ ക്ലോറൈഡ് ഉപയോഗിച്ച് ചൂടാക്കിയും ഇത് തയ്യാറാക്കാം: [5]

Ga₂O₃ + 3 SOCl₂ → 2 GaCl₃ + 3 SO₂

ഗാലിയം ലോഹം ഹൈഡ്രോക്ലോറിക് ആസിഡുമായി സാവധാനം പ്രതികരിക്കുന്നു. ഈ പ്രതികരണത്തിന്റെ ഫലമായി സാവധാനത്തിൽ ഹൈഡ്രജൻ വാതകം ഉണ്ടാവുന്നു.

ഘടന

ഒരു സോളിഡ് എന്ന നിലയിൽ, ഇത് രണ്ട് ബ്രിഡ്ജിംഗ് ക്ലോറൈഡുകളുള്ള ഒരു ബിടെട്രാഹൈഡ്രൽ ഘടന സ്വീകരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഘടന അലുമിനിയം ട്രൈബ്രോമൈഡിനോട് സാമ്യമുള്ളതാണ്. അതിന്റെ തന്മാത്രാ സ്വഭാവത്തിന്റെയും അനുബന്ധ താഴ്ന്ന ലാറ്റിസ് ഊർജ്ജത്തിന്റെയും അനന്തരഫലമായി, ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡിന് അലുമിനിയം, ഇൻഡിയം ട്രൈഹാലൈഡുകൾ എന്നിവയേക്കാൾ ദ്രവണാങ്കം കുറവാണ്. Ga₂Cl₆ ന്റെ സമവാക്യം പലപ്പോഴും Ga₂(μ-Cl)₂Cl₄ എന്നാണ് എഴുതുന്നത്. വാതകാവസ്ഥയിൽ, ഡൈമറുകൾ ത്രികോണ പ്ലാനർ മോണോമറുകളായി വേർതിരിയുന്നു.

ഉപയോഗങ്ങൾ

ഓർഗാനിക് സിന്തസിസ്

ഫ്രീഡെൽ-ക്രാഫ്റ്റ്സ് പ്രതിപ്രവർത്തനത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നപോലുള്ള ഒരു ലൂയിസ് ആസിഡ് ഉൽപ്രേരകമാണ് ഗാലിയം ട്രൈക്ലോറൈഡ്. കാർബൺ-കാർബൺ ട്രിപ്പിൾ ബോണ്ടുള്ള സംയുക്തങ്ങളുടെ കാർബോഗലേഷൻ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിലും ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഓർഗാനോഗാലിയം റിയേജന്റുകളുടെ ഒരു മുന്നോടിയാണിത്. പല ജൈവ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിലും ഇത് ഒരു ഉത്തേജകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. [2]

അവലംബം 

• "Gallium". WebElements Periodic Table.

1. Wells, A.F. (1984) Structural Inorganic Chemistry, Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-855370-6.
2. Yamaguchi, Masahiko; Matsunaga, Shigeki; Shibasaki, Masakatsu; Michelet, Bastien; Bour, Christophe; Gandon, Vincent (2014), "Gallium Trichloride", Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, John Wiley & Sons, Ltd, pp. 1–8, doi:10.1002/047084289x.rn00118u.pub3, ISBN 9780470842898
3. S.C. Wallwork I.J.Worral J.Chem. Soc 1965,1816
4. Kovar, R. A. "Gallium Trichloride" Inorganic Syntheses, 1977, volume XVII, pp 167-172. ISBN 0-07-044327-0
5. H.Hecht, G.Jander, H.Schlapmann Z. Anorg. Allgem. Chem. Vol.254, p.255 (1947)

പുറംകണ്ണികൾ

• "Emergency First Aid Treatment Guide - Gallium Trichloride". United States Environmental Protection Agency. Archived from the original on 2004-11-12.