William Richard Ormsby-Gore, 2il Farwn Harlech

William Richard Ormsby-Gore, 2il Farwn Harlech
Ganwyd	3 Mawrth 1819
Bu farw	26 Mehefin 1904
Dinasyddiaeth	Prydain Fawr
Alma mater	Coleg Eton
Galwedigaeth	gwleidydd
Swydd	Aelod o 21ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 20fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 19fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 18fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 17eg Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 15fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 14eg Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o Dŷ'r Arglwyddi
Plaid Wleidyddol	y Blaid Geidwadol
Tad	William Ormsby-Gore
Mam	Mary Jane Ormsby-Gore
Priod	Emily Charlotte Harlech Ormsby-Gore
Plant	George Ormsby-Gore, Seymour Ormsby-Gore, Mary Georgina Ormsby-Gore, William Seymour Ormsby-Gore, Henry Ormsby-Gore, Emily Ormsby-Gore

Roedd William Richard Ormsby-Gore, 2il Barwn Harlech (3 Mawrth 1819 – 26 Mehefin 1904), yn filwr ac Aelod Seneddol Prydeinig.

Cefndir

Roedd William yn fab i William Ormsby-Gore a Mary Jane Ormsby. Fe'i haddysgwyd yng Ngholeg Eton.

Yn ugain oed ymunodd â 53 Catrawd y Troedfilwyr ym 1839 fe'i codwyd yn is-gapten ym 1841. Trosglwyddodd i gatrawd y Light Dragoons fel capten ym 1846 a chafodd ei ddyrchafu'n uwchgapten ym 1852.

Gyrfa wleidyddol

Yn etholiad cyffredinol 1841, etholwyd Ormsby-Gore yn ddiwrthwynebiad fel yr AS Geidwadol dros Swydd Sligo. Yn etholiad cyffredinol 1852 cafwyd cystadleuaeth ar gyfer y sedd a chafodd ei orchfygu gan ymgeisydd Rhyddfrydol a oedd yn tueddu at genedlaetholdeb. Dychwelodd i'r Senedd mewn isetholiad ar 17 Mai 1858 fel yr AS dros Swydd Leitrim, sedd a gadwodd hyd 1876.[1]

Prynodd Ormsby-Gore ystâd yn Derrycarne ger Dromod yn Swydd Leitrim. Gwasanaethodd fel Uchel Siryf Leitrim am dymor 1857. Fe'i penodwyd yn Arglwydd Raglaw Swydd Leitrim ym 1878,[2] gan gadw'r swydd hyd ei farwolaeth.

Arglwydd Harlech

Ar 14 Ionawr 1876, codwyd John ei frawd i'r bendefigaeth fel y Barwn 1af Harlech. Gan nad oedd gan John etifedd gwrywaidd rhoddwyd y Barwniaeth iddo gyda hawl gweddilliad statudol yn enwi ei William yn etifedd tybiedig. Fel mae'n digwydd bu farw'r Barwn gyntaf o fewn 6 mis i'w ddyrchafiad,[3] ac ar 15 Mehefin 1876 daeth William Ormsby-Gore yn ail Farwn Harlech.

Penodwyd Harlech yn Ddirprwy Raglaw Swydd Amwythig ar 22 Chwefror 1882.

Priodas a phlant

Priododd yr Arglwydd Harlech y Fonesig Emily Charlotte Seymour, merch yr Admiral Syr George Francis Seymour a chwaer Francis Hugh George Seymour, 5ed Ardalydd Hertford ym 1850. Bu iddynt chwech o blant.[1]

Marw

Bu farw'r Arglwydd Harlech yn ei gartref yn Llundain ar 26 Mehefin 1904 yn 85 mlwydd oed.[4] Rhoddwyd ei gorff i orwedd yng nghladdgell y teulu yn Eglwys Sylatyn [5]. Fe'i holynwyd i'r farwniaeth gan George, ei fab hynaf.

Cyfeiriadau

1. "MARWOLAETH ARGLWYDD HARLECH - Y Dydd". William Hughes. 1904-07-01. Cyrchwyd 2019-01-13.
2. Edinburgh Gazzette rhif 8909 adalwyd 13 Ionawr 2019
3. "MARWOLAETH ARGLWYDD HARLECH - Y Goleuad". John Davies. 1876-06-24. Cyrchwyd 2019-01-13.
4. "Marwolaeth Arglwydd Harlech - Y Cymro". Isaac Foulkes. 1904-06-30. Cyrchwyd 2019-01-13.
5. "Angladd Arglwydd Harlech - Gwalia". Robert Williams. 1904-07-05. Cyrchwyd 2019-01-13.

Teitlau Pendefigaeth/Bonheddig
Rhagflaenydd: John Ralph Ormsby-Gore	Barwn Harlech 1876 – 1876	Olynydd: George Ormsby-Gore