Taalunie

Taalunie

Enghraifft o:	rheoleiddiwr iaith
Dechrau/Sefydlu	9 Medi 1980
Lleoliad yr archif	Letterenhuis
Pencadlys	Den Haag
Enw brodorol	Nederlandse Taalunie
Rhanbarth	Den Haag
Gwefan	https://taalunie.org/
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Swyddfa'r Taalunie yn yr Hâg, Yr Iseldiroedd

Het Groene Boekje (Y llyfr gwyrdd - geiriadur yr Iseldireg), 1954

Swyddfa'r Taalunie yn Fflandrys

Mae'r Taalunie anhören  (Iseldireg: "undeb iaith"), a oedd gynt hefyd Nederlandse Taalunie ("Undeb Iaith yr Iseldireg"), yn sefydliad swyddogol rhyngwladol o'r Iseldiroedd, Fflandrys yn cynnwys Rhanbarth Brwsel-Prifddinas (Gwlad Belg), Suriname a'r tair gwlad Caribïaidd Aruba, Curaçao a Sint Maarten, sy'n ymdrin â'r iaith Iseldireg, addysgu iaith a llenyddiaeth.

Hanes

Sefydlwyd y Taalunie gan yr Iseldiroedd a Gwlad Belg ar 9 Medi 1980; fel rhan o ffederaleiddio Gwlad Belg, daeth llywodraeth Fflandrys yn gorff cyfrifol. Mae Suriname wedi bod yn aelod cyswllt ers 2004.[1] Mae cysylltiadau ag Indonesia yn ogystal â De Affrica a Namibia oherwydd bod yr iaith Afrikaans â chysylltiad agos.

Yn 2004, llofnododd Swrinam "cytundeb cysylltiadol" gyda'r Taalunie.[2] O 27 Tachwedd 2013 mae'r cytundeb hefyd yn berthnasol i'r Iseldiroedd y Caribî.[3] Mae tair gwlad ymreolaethol Caribïaidd Teyrnas yr Iseldiroedd, Arwba, Curaçao, a Sint Maarten, wedi'u dynodi'n aelod-wladwriaethau ymgeisiol.[4] Yn ogystal, mae Indonesia a De Affrica yn cael eu hystyried yn "bartneriaid arbennig" o Undeb yr Iaith Iseldireg.

Tasgau

Safoni'r iaith

Mae'r sefydliad yn ymdrechu i integreiddio'r gymuned Iseldireg ei hiaith ar lefel iaith a llenyddiaeth yn yr ystyr ehangaf:

• sillafiad unffurf
• datblygu gwaith cyfeirio drud a chymhorthion eraill ar y cyd
• ennill profiad yn y dosbarth
• hyfforddiant pellach i athrawon a chyfieithwyr

Polisi iaith ar lefel Ewropeaidd

Tasg bwysig i'r Taalunie yw penderfynu ar y sillafiad swyddogol. Mae hi hefyd yn cyhoeddi'r Woordenlijst Nederlandse Taal (Geiriadur yr iaith Iseldireg), a elwir yn aml yn Groene Boekje (Llyfr Gwyrdd). Mae'r sefydliad hefyd yn delio â chefnogi addysgu ieithoedd yn y tair gwlad a thramor. Ym maes llenyddiaeth, gellir crybwyll dyfarnu'r Prijs der Nederlandse Letteren (Gwobr Llenyddiaeth Iseldireg).

Stwythur

• Pwyllgor y Gweinidogion
• Y Comisiwn Rhyngseneddol (Interparlementaire Commissie)
• Cyngor Iaith a Llenyddiaeth Iseldireg (Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren)
• Ysgrifenyddiaeth Gyffredinol (Ysgrifenyddiaeth Algemeen)

Aelodau llawn

•  Yr Iseldiroedd (aelod sefydlu, ers 2013 hefyd ar gyfer yr Iseldiroedd Caribïaidd)
•  Gwlad Belg (aelod sefydlu, a gynrychiolir gan Fflandrys ers 1995)
•  Swrinam (ers 2005)

Aelodau Cyswllt

• Antilles yr Iseldiroedd (2007-2010)
•  Arwba (ers 2011)

Partneriaid Breintiedig

• De Affrica
•  Indonesia

Iseldireg fel iaith dramor

Mae'r Taalunie yn cefnogi dysgu Iseldireg mewn ysgolion cynradd ac uwchradd yn y rhanbarthau a'r gwledydd cyfagos. Mae'n ymwneud â Gwlad Belg (Brwsel a Wallonia; 350,000 o ddysgwyr), yr Almaen (Niedersachsen (Sacsoni Isaf) a Nordrhein-Westfalen, 40,000 o ddysgwyr) a Ffrainc (Nord-Pas-de-Calais, 8,000 o ddysgwyr).

Mae'r Undeb hefyd yn cefnogi astudio iaith a diwylliant Iseldireg mewn prifysgolion ac ysgolion ledled y byd. Mae tua 14,000 o bobl yn astudio Iseldireg a llenyddiaeth Iseldireg mewn 140 o sefydliadau.[5]

Gweler hefyd

• Organisation international de la Francophonie

Cyfeiriadau

1. Taalunieversum, Abruf am 20. März 2011.
2. "Suriname, lid van de Taalunie". Nederlandse Taalunie (yn Iseldireg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-12-22. Cyrchwyd 19 June 2014.
3. "Tractatenblad 2013, 253" (yn Iseldireg). Kingdom of the Netherlands. Cyrchwyd 21 December 2014.
4. "Wie we zijn: Drie landen, één taal" (yn Iseldireg). Nederlandse Taalunie. Cyrchwyd 30 October 2013.
5. "Nederlands internationaal". Taalunieversum (yn Iseldireg). Cyrchwyd 2018-09-25.

Dolenni allanol

• Gwefan swyddogol
  • Sefydliad Geiryddiaeth Iseldireg
  • Sefydliad P. J. Meertens
  • Academi Frenhinol Iaith a Llenyddiaeth Iseldireg
• Testun y Cytundeb
• Fideo gyflwyno Taalunie Iseldireg gydag isdeitlau Saesneg ar sianel Youtube y Taalunie: https://www.youtube.com/@Taalunie

Eginyn erthygl sydd uchod am gysylltiadau rhyngwladol. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

Eginyn erthygl sydd uchod am yr Iseldiroedd. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato

Eginyn erthygl sydd uchod am Wlad Belg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

Eginyn erthygl sydd uchod am Swrinam. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.