Philip Yorke

Philip Yorke
Arfbais y teulu yn Eglwys Sant Sannan, Llansannan
Ganwyd	30 Gorffennaf 1743 (yn y Calendr Iwliaidd)  Erddig
Bu farw	19 Mawrth 1804  Erddig
Man preswyl	Erddig
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Coleg Corpus Christi, Caergrawnt Coleg Eton Newcome's School
Galwedigaeth	gwleidydd
Swydd	Aelod o 14eg Senedd Prydain Fawr, Aelod o 15fed Senedd Prydain Fawr, Aelod o 16eg Senedd Prydain Fawr, Aelod o 17eg Senedd Prydain Fawr
Tad	Simon Yorke
Mam	Dorothy Hutton
Priod	Elizabeth Cust, Diana Wynne
Plant	Simon Yorke
Gwobr/au	Cymrawd Gymdeithas yr Hynafiaethwyr

Hynafiaethwr o Gymru oedd Philip Yorke (29 Gorffennaf 1743 – 19 Mawrth 1804), a aned yn Erddig, ger Wrecsam. Mae'n adnabyddus fel awdur y gyfrol The Royal Tribes of Wales (1799), sy'n drysorfa o wybodaeth i achyddwyr.

Bywyd a gwaith

Ar ôl astudio ym Mhrifysgol Caergrawnt a Lincoln's Inn, etifeddodd ystâd Erddig yn 1767. Daeth yn gymrawd o Gymdeithas yr Hynafiaethwyr yn 1768. Priododd â merch Piers Wyn o Ddyffryn Aled yn 1782.

Am ei fod yn hannu o linach arglwyddi Uwch Dulas, daeth i ymddiddori yn achau teuluoedd uchelwrol y Gororau a Gogledd Cymru a'u hanes. Ffrwyth gyntaf ei ymchwil oedd y gyfrol Tracts of Powys (1795), gwaith sy'n cynnwys ymosodiad ar farn Polydore Vergil ar ddilusrwydd hanes traddodiadol Cymru fel y'i ceir yng ngwaith Sieffre o Fynwy.

Ond prif waith Yorke yw'r gyfrol The Royal Tribes of Wales, sy'n dal i fod yn ffynhonnell bwysig i haneswyr. Mae'n cynnwys achau a hanes Pymtheg Llwyth Gwynedd a'u disgynyddion.

Roedd Yorke yn rhigymwr medrus hefyd; cyhoeddwyd ei gasgliad o rigymau doniol fel Crude Ditties ymhell ar ôl ei farwolaeth, yn 1914.

Llyfryddiaeth

Gwaith Yorke

• Tracts of Powys (Llundain, 1795)
• The Royal Tribes of Wales (Llundain, 1799; ail argraffiad gan Isaac Foulkes, Lerpwl, 1887)
• Crude Ditties (1914)

Llyfrau amdano

• Albinia Cust, Chronicles of Erthig on the Dyke (1914)

Dolenni allanol

• The Royal Tribes of Wales, argraffiad Isaac Foulkes, ar gael fel testun neu ffeil PDF ar wefan Internet Archives.