লৰ্ড বায়ৰন

লৰ্ড বায়ৰন
থমাছ ফিলিপছৰ দ্বাৰা অংকিত Portrait of Lord Byron
জন্ম	জৰ্জ গৰ্ডন বায়ৰন ২২ জানুৱাৰী, ১৭৮৮ লণ্ডন, ইংলেণ্ড
মৃত্যু	১৯ এপ্ৰিল, ১৮২৪ (৩৬ বছৰ) মিছ'লঙঘি, এইটোলিয়া, অটোমান সাম্ৰাজ্য (বৰ্তমান এইটোলিয়া-আকাৰ্নানিয়া, গ্ৰীচ)
সমাধিস্থল	চাৰ্চ অফ ছেইণ্ট মেৰী মেগডালেন, হাকনাল, নটিংহামশায়াৰ
পেচা	কবি ৰাজনীতিজ্ঞ
মাতৃশিক্ষায়তন	ট্ৰিনিটি কলেজ, কেমব্ৰিজ
দাম্পত্যসংগী	এন ইছাবেলা মিলবেংক (বি. ১৮১৫; পৃথক ১৮১৬)
সহযোগী	ক্লেয়াৰ ক্লেয়াৰমণ্ট
সন্তান	এডা কিং, লভলেছ কণ্টেছ এলেগ্ৰা বায়ৰন এলিজাবেথ মেদোৰা লী (আনুমানিক)
স্বাক্ষৰ
পিতৃ-মাতৃ	জন বায়ৰন (পিতৃ) কেথৰিন গৰ্ডন (মাতৃ)

জৰ্জ গৰ্ডন বায়ৰন, ৬ষ্ঠ বাৰণ বায়ৰন (২২ জানুৱাৰী ১৭৮৮ – ১৯ এপ্ৰিল ১৮২৪) এজন ইংৰাজ কবি আছিল।[1] তেওঁ ৰোমাণ্টিক আন্দোলনৰ অন্যতম মুখ্য ব্যক্তিত্ব আছিল[2] আৰু যুক্তৰাজ্যৰ আটাইতকৈ জ্যেষ্ঠ কবিসকলৰ ভিতৰত এজন হিচাপে গণ্য কৰা হয়।[3] তেওঁৰ জনপ্ৰিয় ৰচনাসমূহৰ ভিতৰত ডন জুৱান আৰু চাইল্ড হেৰ'ল্ডচ্ পিলগ্ৰিমেজ নামৰ দীঘল কবিতা আৰু হিব্ৰু মেলোডিজৰ বিভিন্ন ক্ষুদ্ৰ পদ্য অন্তৰ্ভুক্ত।

বায়ৰনে ট্ৰিনিটি কলেজ, কেমব্ৰিজত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু তাৰ পিছত ইউৰোপৰ বহু ঠাইত ভ্ৰমণ কৰিছিল। তেওঁ ইটালীৰ ভেনিচ], ৰাভেনা, পিছা আৰু জেনোৱাত প্ৰায় সাত বছৰৰ বাবে বাস কৰিছিল, যেতিয়া তেওঁ ইংলেণ্ডৰ পৰা লিঞ্চিঙৰ ভাবুকিৰ বাবে পলাই গৈছিল।[4] ইটালীত থাকোঁতে তেওঁ প্ৰায়েই নিজৰ বন্ধু তথা কবি পি. বি. শ্বেলীৰ লগত সাক্ষাৎ কৰিছিল।[5] পাছলৈ তেওঁ গ্ৰীক স্বাধীনতা যুদ্ধত অংশগ্ৰহণ কৰি অটোমান সাম্ৰাজ্যৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ বাবে গ্ৰীচবাসীয়ে তেওঁক এজন লোক-নায়ক হিচাপে সন্মান দিয়ে। তেওঁ ১৮২৪ চনত প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় অবৰোধৰ পিছত হোৱা জ্বৰজনিত ৰোগৰ ফলত ৩৬ বছৰ বয়সত মৃত্যু বৰণ কৰে।

তেওঁৰ একমাত্ৰ বৈধ সন্তান এডা লাভলেছ কম্পিউটাৰ প্ৰগ্ৰামিং ক্ষেত্ৰৰ অগ্ৰণী ব্যক্তিত্ব আছিল।

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

জৰ্জ গৰ্ডন বায়ৰন, ৬ষ্ঠ বাৰণ বায়ৰন ১৭৮৮ চনৰ ২২ জানুৱাৰীত লণ্ডনৰ হ’লেছ ৰোডত জন্ম গ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁৰ পিতৃ আছিল কেপ্টেইনজন বায়ৰন, যাক সাধাৰণতে "মেড জেক" বুলি জনা গৈছিল। তেওঁ এজন খৰচাল আৰু বিত্তহীন নৌসেনা বিষয়া আছিল। তেওঁৰ মাতৃ আছিল কেথাৰিন গৰ্ডন, স্কটলেণ্ডৰ ধনাঢ্য গৰ্ডন পৰিয়ালৰ উত্তৰাধিকাৰী। কেপ্টেইন বায়ৰনে বিবাহৰ পাছত কেথাৰিনৰ ধন-সম্পত্তি বেয়াকৈ ব্যয় কৰি পেলায়। বায়ৰন মাত্ৰ তিনিবছৰ বয়সত পিতৃক হেৰুৱায়।[6]

বায়ৰনে তেওঁৰ শৈশৱকাল স্কটলেণ্ডৰ অ্যাবাৰডিন নামৰ এখন গাঁৱত মাতৃৰ সৈতে দৰিদ্ৰতাৰ মাজত অতিবাহিত কৰিছিল। এই সময়ত তেওঁৰ বাওঁ ভৰি ‘‘ক্লাবফুট’’ ৰোগত আক্ৰান্ত আছিল, যাৰ ফলত তেওঁ শৈশৱতে শাৰীৰিক অক্ষমতা আৰু মানসিক যন্ত্ৰণাৰ সন্মুখীন হয়। যদিও কেথাৰিনে তেওঁৰ যত্ন লৈছিল, তথাপিও তেওঁক খিটখিটীয়া আৰু অস্থিৰ স্বভাৱৰ এজনী মা হিচাপে বৰ্ণনা কৰা হয়।

১৭৯৮ চনত, তেওঁৰ আত্মীয়জনে মৃত্যু লাভ কৰাৰ পাছত বায়ৰনে "বাৰণ বায়ৰন" উপাধি আৰু নিউষ্টিড এবে নামৰ এটা সম্পত্তিৰ অধিকাৰ লাভ কৰে। এই ঘটনাই তেওঁৰ জীৱনত এটা ডাঙৰ পৰিবৰ্তন আনে, যদিও নিউষ্টিড সম্পত্তি অতি জীৰ্ণ অৱস্থাত আছিল আৰু তাত বসবাস কৰিবলৈ উপযোগী নাছিল।

বায়ৰনে অতি কম বয়সতে সাহিত্য, ইতিহাস আৰু ধৰ্মীয় পাঠৰ প্ৰতি আগ্ৰহ দেখুৱাব ধৰিলে। তেওঁৰ শৈশৱৰ অভিজ্ঞতাবোৰে তেওঁৰ ব্যক্তিত্বত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলালে আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁৰ কবিতাবোৰৰ আঁৰত থকা দুখ, একাকিত্ব আৰু বিদ্ৰোহী মনোভাৱৰ আধাৰ ৰূপে কাম কৰিছিল।[7]

শিক্ষা

বায়ৰনে প্ৰথমে এবাৰডিনৰ এক স্থানীয় বিদ্যালয়ত প্ৰাথমিক শিক্ষা লাভ কৰিছিল। ১৭৯৯ চনত, তেওঁ ইংলেণ্ডৰ হাৰো ক্লাছিকেল স্কুলত পাঠ গ্ৰহণ কৰিবলৈ যায়। এই সময়ছোৱাত তেওঁৰ শৈক্ষিক জীৱনত ধাৰাবাহিকতা নাছিল, কাৰণ তেওঁৰ পৰিয়ালৰ অৱস্থা স্থিৰ নাছিল। ১৮০১ চনত তেওঁ হাৰো স্কুলত ভৰ্তি হয়, যি ইংলেণ্ডৰ আটাইতকৈ প্ৰসিদ্ধ আৰু ঐতিহাসিক বিদ্যালয়সমূহৰ ভিতৰত এটাৰূপে পৰিগণিত।

হাৰোত থকা সময়ছোৱাত বায়ৰনে লেটিন, গ্ৰীক, ইতিহাস আৰু সাহিত্যত গভীৰ আগ্ৰহ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। তেওঁৰ সাহিত্যিক প্ৰতিভা আৰু ভাষা-দক্ষতাই শিক্ষকসকলক আকৰ্ষিত কৰিছিল, যদিও তেওঁৰ আচৰণ অনেক সময়ত বিদ্ৰোহী আৰু আনুশাসনবিহীন আছিল। তেওঁৰ কৈশোৰীয়া সময়ছোৱাত কিছুজন বন্ধুৰ প্ৰতি তেওঁৰ গভীৰ মানসিক আকৰ্ষণ জন্মিছিল, যাক পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁৰ কবিতাবোৰত প্ৰকাশ পোৱা যায়।[6]

১৮০৫ চনত বায়ৰনে কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ট্ৰিনিটি কলেজত ভৰ্তি হয়। কেমব্ৰিজত তেওঁ সাহিত্য আৰু দৰ্শন অধ্যয়ন কৰিছিল, যদিও তেওঁ একাডেমিক পাঠত একেবাৰে মনোযোগী নাছিল। ইয়াৰ বিপৰীতে, তেওঁ কেমব্ৰিজৰ জীৱনশৈলীত জড়িত হৈ পৰে—পঢ়াশুনাৰ সলনি ঘোঁৰা-পালন, প্ৰেম, আৰু দামী বস্তুৰ প্ৰতি আগ্ৰহ দেখুৱাইছিল।[7]

এই সময়ছোৱাত বায়ৰনে তেওঁৰ প্ৰথম কাব্যসংকলন ‘‘Fugitive Pieces’’ প্ৰকাশ কৰে, যদিও ইয়াক কিছু বিতৰ্কৰ মুখামুখি হ'ব লগা হয়। ইয়াৰ পাছত ‘‘Hours of Idleness’’ নামৰ এখন কাব্যসংকলন প্ৰকাশ কৰে, যাক সমালোচকসকলে কঠোৰ ভাষাত সমালোচনা কৰে। এই সমালোচনাই বায়ৰনক চেঁচা উত্তৰ দিবলৈ উদ্বুদ্ধ কৰে আৰু ‘‘English Bards and Scotch Reviewers’’ নামৰ ব্যংগাত্মক কবিতা ৰচে, যাৰ জৰিয়তে তেওঁ সাহিত্যিক ক্ষেত্ৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান দখল কৰিবলৈ সক্ষম হয়।[8]

পেছাদাৰী জীৱন

বায়ৰনে ১৮০৭ চনত ‘‘Hours of Idleness’’ নামৰ কাব্যসংগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰাৰ পাছত তেওঁ সাহিত্যিক ৰূপত অলপ পৰিচিতি লাভ কৰে। যদিও সমালোচকসকলে এই গ্ৰন্থৰ কঠোৰ সমালোচনা কৰিছিল, সেই সমালোচনাৰ প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে বায়ৰনে ‘‘English Bards and Scotch Reviewers’’ (১৮০৯) ৰচনা কৰে। এই ব্যংগাত্মক কবিতাটোৱে তেখেতক ইংলেণ্ডৰ সাহিত্য জগতত বিশেষভাবে চিনাক্ত কৰে।[6]

১৮০৯ চনত বায়ৰনে হাউছ অৱ লৰ্ডছত সদস্য হিচাপে প্ৰৱেশ কৰে। সেই বছৰৰ পিছতে তেওঁ ইউৰোপৰ এক দীঘল ভ্ৰমণত ওলাই যায়, যাক ‘‘Grand Tour’’ বোলা হয়। এই ভ্ৰমণৰ সময়ত তেওঁ পৰ্তুগাল, স্পেইন, আলবেনিয়া, গ্ৰীছ আৰু তুৰ্কী আদি দেশত ঘূৰি ফুৰে। তেওঁৰ ভ্ৰমণৰ অভিজ্ঞতা আৰু তাত জৰুৰী ঘটনাবোৰে ‘‘Childe Harold's Pilgrimage’’ নামৰ কাব্যগ্ৰন্থখনত স্থান পায়। ১৮১২ চনত এই গ্ৰন্থ প্ৰকাশ হোৱাৰ লগে লগে বায়ৰনে ব্যাপক জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰে।[7]

এই কাব্যগ্ৰন্থৰ সফলতাৰ ফলস্বৰূপে বায়ৰন তৎকালীন লণ্ডনৰ সাহিত্য আৰু সমাজ জগতৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। তেওঁৰ ব্যক্তিত্ব, দেহৰ সৌন্দৰ্য আৰু বিদ্ৰোহী মনোভাৱই জনসাধাৰণক মোহিত কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ ‘‘The Giaour’’, ‘‘The Bride of Abydos’’, ‘‘The Corsair’’ আৰু ‘‘Lara’’ আদি প্ৰেমমূলক আৰু ৰাজনৈতিক বৰ্ণনামূলক কবিতা প্ৰকাশ কৰে, যিবোৰে তেখেতৰ খ্যাতি আৰু জনপ্ৰিয়তা বঢ়াই তোলে।[8]

বায়ৰনৰ ব্যক্তিগত জীৱনত বহু বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হয়—বিশেষকৈ তেওঁৰ প্ৰেমিকাসকল আৰু পত্নীৰ সৈতে হোৱা সংঘাত, লগতে তেওঁৰ নিজেৰ সহোদৰা অগুস্তা লীৰ সৈতে সন্দেহজনক সম্পৰ্কই সমাজত তীব্ৰ সমালোচনাৰ সৃষ্টি কৰে। এই ঘটনাবোৰৰ ফলত তেওঁ ১৮১৬ চনত ইংলেণ্ড ত্যাগ কৰিবলৈ বাধ্য হয়। তেতিয়াৰে পৰা তেওঁৰ জীৱন ‘‘Life abroad’’ নামৰ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়লৈ আগবাঢ়ে।

বিদেশত জীৱন (১৮১৬–১৮২৪)

১৮১৬ চনত লণ্ডনৰ সমাজজীৱনত ব্যাপক বিতৰ্ক আৰু সমালোচনাৰ সম্মুখীন হোৱাৰ পাছত বায়ৰনে ইংলেণ্ড এৰি দিয়ে আৰু ইউৰোপলৈ যাত্ৰা কৰে। প্ৰথমে তেওঁ বেলজিয়াম আৰু ফ্ৰান্স পাৰ হৈ জেনেভা (চুইজাৰলেণ্ড)ত উপস্থিত হয়। তাতে তেওঁৰ সাক্ষাৎ হয় পি. বি. শ্বেলী আৰু মেৰী শ্বেলীৰ সৈতে। তেওঁলোকৰ সৈতে কাটোৱা সময়ত সাহিত্যিক চৰ্চা আৰু বৈপ্লৱিক চিন্তাধাৰাৰ আদান-প্ৰদান হয়। এই সময়চোৱাত বায়ৰনে ‘‘The Prisoner of Chillon’’ আৰু ‘‘Manfred’’ ৰচনা কৰে।[6]

পিছত বায়ৰনে ইটালীলৈ যাত্ৰা কৰে আৰু ১৮১৭ৰ পৰা ১৮২৩ পৰ্যন্ত ভেনিচ, ৰাভেন্না, পিছা আৰু জেনোৱাত থাকে। ইটালীত থকা সময়চোৱাত বায়ৰনে লেখনিৰ ক্ষেত্ৰত অতুলনীয় উৎপাদনক্ষমতা দেখুৱায়। তেতিয়াই তেওঁ ‘‘Don Juan’’ নামৰ তেওঁৰ অন্যতম বিখ্যাত ব্যংগাত্মক কাব্য আৰম্ভ কৰে। এই কবিতাটো সামাজিক, ৰাজনৈতিক আৰু ধৰ্মীয় প্ৰতিষ্ঠানৰ ওপৰত ব্যংগ কৰে আৰু তেওঁৰ দৃষ্টিভংগী পৰিস্ফুট কৰে।[9]

ইটালীত থাকোঁতে বায়ৰনে একাধিক প্ৰেমিকাৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপন কৰে, বিশেষকৈ [Claire Clairmont-ৰ সৈতে, যিজন শ্বেলীৰ স্ত্ৰীৰ সম্পৰ্কীয়া আছিল। এই সম্পৰ্কৰ ফলস্বৰূপে Allegra নামৰ এগৰাকী কন্যা জন্মগ্ৰহণ কৰে। Allegra-ৰ মৃত্যুৰ ঘটনাই বায়ৰনক গভীৰভাবে আঘাত কৰে।[10]

১৮২৩ চনত বায়ৰনে গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত অংশ লোৱাৰ উদ্দেশ্যে মিছলংগিলৈ যাত্ৰা কৰে। তেওঁ গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা লাভৰ বাবে অটোমান সাম্ৰাজ্যৰ বিৰুদ্ধে সংগ্ৰামত অংশ লয়। গ্ৰীকসকলে বায়ৰনক এগৰাকী বিদেশী সাহসী মুক্তিযোদ্ধা হিচাপে আদৰ দিয়ে। তেওঁ নিজৰ ধন-সম্পত্তিৰে সংগ্ৰামীসকলক সহায় কৰে আৰু সৈন্যদল গঠন কৰে।[7]

এই সংগ্ৰামৰ সময়তে তেওঁ মিছলংগিত অসুস্থ হৈ পৰে। ডাঙৰভাৱে চিকিৎসা কৰাৰ ব্যৱস্থা নথকাৰ ফলত ১৮২৪ চনৰ ১৯ এপ্ৰিলত ৩৬ বছৰ বয়সতে তেওঁৰ মৃত্য হয়। মৃত্যুৰ পাছত বায়ৰনক গ্ৰীচত মহানুভাৱত্মক লোক হিচাপে সন্মান জনোৱা হয় আৰু আজিও গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ এজন বিদেশী নায়ক হিচাপে স্মৰণ কৰা হয়।[8]

মৃত্যু

১৮২৪ চনৰ আৰম্ভণিতে লৰ্ড বায়ৰন গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত আছিল। তেওঁ মিছলংগি চহৰত থাকি গ্ৰীক বিদ্ৰোহীসকলৰ বাবে সৈন্য সংগ্ৰহ, সামগ্ৰী যোগান আৰু লজিষ্টিক সহায়ত নিজ ধন খৰচ কৰি থাকে। তেওঁক গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত বিদেশী সহায়ৰ এক প্ৰধান মুখ ৰূপে গণ্য কৰা হৈছিল।[7]

যদিও বায়ৰনে যুদ্ধত প্ৰত্যক্ষভাৱে অংশ লোৱাৰ সুযোগ লাভ কৰিছিল, কিন্তু যুদ্ধক্ষেত্ৰলৈ যাবৰ আগতে, তেওঁ মিছলংগিত কঠিন অসুখত ভোগে। ১৮২৪ চনৰ এপ্ৰিল মাহত বৰষুণ আৰু ঠাণ্ডা জ্বৰৰ বাবে তেওঁৰ অৱস্থা অৱনতি ঘটে। সময়ত চিকিৎসা আৰু সঠিক চিকিৎসা-পদ্ধতি নথকাৰ বাবে বায়ৰনে মেনিনজাইটিছত আক্ৰান্ত হয়।[8]

১৮২৪ চনৰ ১৯ এপ্ৰিলত, ৩৬ বছৰ বয়সত লৰ্ড বায়ৰনে মিছলংগিত মৃত্যু বৰণ কৰে। তেওঁৰ মৃত্যুত গ্ৰীচৰ জনগণে গভীৰ শোক প্ৰকাশ কৰে আৰু তেওঁক এজন বিদেশী নায়ক ৰূপে স্মৰণ কৰে। আথমেন্স, পাত্ৰাচ, আৰু মিছলংগিত তেওঁৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়।[6]

তেওঁৰ মৃতদেহ ইংলেণ্ডলৈ পঠিওৱা হৈছিল যদিও ইংলেণ্ডৰ ওয়েষ্টমিনষ্টাৰ এবেইত তেওঁক সৎকাৰ কৰাৰ অনুমতি প্ৰথমে দিয়া হোৱা নাছিল। অৱশেষত তেওঁক Nottinghamshire-ৰ Newstead Abbey-ৰ ওচৰত পৰিয়ালৰ কবৰত কবৰস্থ কৰা হয়। ১৯৬৯ চনত তেওঁৰ নামত ৱেষ্টমিনষ্টাৰ এবেইত স্মাৰক ফলক স্থাপন কৰা হয়।[11]

ব্যক্তিগত জীৱন

লৰ্ড বায়ৰনৰ ব্যক্তিগত জীৱন চৰ্চিত আৰু বিতৰ্কিত আছিল। তেওঁৰ প্ৰেমজীৱন, বিবাহ, আৰু বহু অসম্প্ৰদায়িক সম্পৰ্কে সমসাময়িক সমাজত বিস্তৰ গুঞ্জন সৃষ্টি কৰিছিল। ১৮১৫ চনত তেওঁ Anne Isabella Milbanke-ৰ সৈতে বিবাহ বন্ধনত আবদ্ধ হয়, যাৰ পৰা এগৰাকী কন্যা সন্তান জন্ম গ্ৰহণ কৰে – Ada Lovelace, যাক আধুনিক কম্পিউটাৰৰ প্ৰথম প্ৰগ্ৰামাৰ বুলি গণ্য কৰা হয়।[9]

যদিও বিবাহটি সামাজিকভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ আছিল, তথাপি এই বৈৱাহিক সম্পৰ্কৰ পৰিসমাপ্তি মাথোঁ এজন সন্তান জন্ম হোৱাৰ পিছতে হয়। Anne Isabella-এ বায়ৰনৰ প্ৰৱণতা, আচৰণ আৰু মানসিক স্থিতিৰ বাবে তেওঁক ত্যাগ কৰে।[12]

বায়ৰনৰ একাধিক প্ৰেমিক-প্ৰেমিকা আছিল, যাৰ ভিতৰত Claire Clairmont উল্লেখযোগ্য। তেওঁ পি. বি. শ্বেলী-ৰ খুলশালী আৰু তেওঁলোকৰ সম্পৰ্কৰ ফলস্বৰূপ Allegra Byron নামৰ এগৰাকী কন্যা জন্ম গ্ৰহণ কৰে। তদুপৰি, Elizabeth Medora Leigh নামৰ আন এগৰাকী সন্তানকো তেওঁৰ সন্তান হিচাপে ধৰা হয় যদিও ইয়াৰ পিতৃত্ব সন্দেহৰ অৱস্থাত আছিল।[7]

বায়ৰনৰ জীৱনত একাধিক সমকামী সম্পৰ্কৰো তথ্য পোৱা যায়, বিশেষকৈ তেওঁৰ কৈশোৰৰ সময়ত। ইয়াৰ ফলস্বৰূপে তেওঁক সমসাময়িক ইংৰাজ সমাজত বিস্তৰ সমালোচনাৰ সন্মুখীন হ'ব লগা হৈছিল। তেওঁৰ ব্যক্তিগত জীৱনে তেওঁৰ সাহিত্যত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল আৰু তেওঁৰ কবিতাবোৰত এনে বহু গোপন-গম্ভীৰ অভিজ্ঞতাৰ প্ৰতিফলন পোৱা যায়।[13]

স্বাস্থ্য আৰু ৰূপৰেখা

লৰ্ড বায়ৰন শৈশৱৰ পৰাই শাৰীৰিক অসুবিধাৰ সৈতে জীয়াই আছিল। তেওঁৰ ডান ভৰি জন্মগতভাৱে বিকলাঙ্গ আছিল — বহুতো ঐতিহাসিকৰ মতে ই “ক্লাব ফুট” (clubfoot) আছিল। এই অক্ষমতা সত্ত্বেও তেওঁ ক্ৰীড়াবিদ হিচাপে নিজকে গঢ়ি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল, বিশেষকৈ অৱসৰ কটোৱাৰ বাবে তেওঁ সাঁতোৰাৰ দীক্ষা লৈছিল। [12]

বায়ৰনৰ ৰূপৰেখা তেওঁৰ সমসাময়িকসকলৰ মাজত অতি আকৰ্ষণীয় বুলি বিবেচিত হৈছিল। তেওঁ দীঘল দেহৰ, গম্ভীৰ চকু আৰু কাকৰাপাখিৰ দৰে ক'লা কেশৰ অধিকাৰী আছিল। তেওঁৰ আকৰ্ষণীয় ব্যক্তিত্ব আৰু নাটকীয় ভঙ্গিমাই তেওঁক এক প্ৰভাৱশালী সাহিত্যিক ৰূপত গঢ়ি তুলিছিল। [7]

তেওঁৰ স্বাস্থ্য জীৱনৰ শেষ দিশলৈ গৈ অধিক অবনত হ’ব ধৰিলে। তেওঁ ঘন ঘন ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল, বিশেষকৈ জ্বৰ আৰু পাচনতন্ত্ৰ সংক্ৰান্ত সমস্যাত। মিছ'লংঘিত তেওঁৰ মৃত্যুৰ প্ৰধান কাৰণো জ্বৰ আছিল, যাক চিকিৎসকসকলে সঠিকভাৱে প্ৰশমিত কৰিব পৰা নাছিল। [9]

ইয়াৰ উপৰিও, বায়ৰন বহু সময় নিজৰ শৰীৰৰ ওপৰত অতিপ্ৰাকৃতিক নিয়ন্ত্ৰণ ৰাখিবলৈ ডায়েটিং আৰু উপবাসৰ অভ্যাস গঢ়ি তুলিছিল। তেওঁ নিজকে বেছি ভাৰ হোৱা বুলি ভাবি সাধাৰণতে বিস্কুট, সোডা আৰু পানীত নিৰ্ভৰ কৰি থাকিছিল। ইয়াৰ ফলস্বৰূপে তেওঁৰ শৰীৰৰ ভৰ খুব বেছি কমিছিল আৰু স্বাস্থ্য অধিক দুৰ্বল হৈ পৰিছিল। [13]

ৰাজনৈতিক জীৱন

লৰ্ড বায়ৰনে ১৮০৯ চনত তেওঁৰ পিতামহৰ পৰা “বাৰণ বায়ৰন” উপাধি লাভ কৰি হাউচ অৱ লৰ্ডছত অধিষ্ঠিত হয়। যদিও তেওঁ প্ৰাৰম্ভিকভাৱে ৰাজনৈতিকভাৱে অক্ৰিয় আছিল, কিছুবছৰৰ পাছত তেওঁ ৰাজনৈতিক বক্তৃতাৰ জৰিয়তে চাঞ্চল্য সৃষ্টি কৰে। তেওঁ বিশেষকৈ কৰ্মচাৰীসকলৰ অধিকাৰ, স্বাধীনতা আৰু ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ নীতিৰ প্ৰতি কঠোৰ সমালোচনা কৰিছিল। [12]

বায়ৰনে ১৮১২ চনত তেওঁৰ প্ৰথম ৰাজনৈতিক ভাষণ প্ৰদান কৰিছিল, য’ত তেওঁ “লুডাইট” (Luddite) নামেৰে পৰিচিত শিল্পবিপ্লৱ-বিৰোধী আন্দোলনকাৰীসকলৰ পক্ষে কথা কয়। তেওঁ তৎকালীন চৰকাৰৰ কঠোৰ নীতিবোৰৰ নিন্দা কৰে, যিয়ে তাঁতৰ মেচিন ধ্বংস কৰাৰ বাবে লোকসকলক মৃত্যুদণ্ড দিছিল। [8]

বায়ৰনৰ ৰাজনৈতিক দৃষ্টিভংগী উচ্চ-আদৰ্শবাদী আৰু বিদ্ৰোহাত্মক আছিল। তেওঁ সদায় শোষিতসকলৰ পক্ষে থিয় দিছিল আৰু ইংলেণ্ডৰ শাসক গোটৰ ৰক্ষণশীল নীতিবোৰৰ বিপক্ষে অবস্থান লৈছিল। ইয়াৰ বাবে তেওঁক আন অনেক লৰ্ডৰ পৰা বেলেগ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছিল। [7]

তদুপৰি, বায়ৰনে ইউৰোপৰ বিভিন্ন স্বাধীনতা আন্দোলনৰ প্ৰতি সহানুভূতি প্ৰকাশ কৰিছিল, বিশেষকৈ গ্ৰীচৰ অটোমান সাম্ৰাজ্যৰ পৰা স্বাধীনতা লাভৰ যুদ্ধত। এই সহানুভূতিৰ ফলস্বৰূপেই তেওঁ ১৮২৩ চনত গ্ৰীচলৈ গৈ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত অংশগ্ৰহণ কৰে। [14]

তেওঁৰ ৰাজনৈতিক জীৱনে তেওঁৰ সাহিত্যকৰ্ম আৰু ব্যতিক্ৰমী জীৱনদৃষ্টিভংগীক এক বিশেষ বৈশিষ্ট্য প্ৰদান কৰিছিল, যি তেতিয়াৰ ইউৰোপীয় অভিজাত সমাজত এটা বিশেষ আলোড়ন সৃষ্টি কৰিছিল।

কবিতা-কৰ্ম

লৰ্ড বায়ৰন ইংৰাজী সাহিত্যৰ অন্যতম প্ৰভাৱশালী আৰু জনপ্ৰিয় কবি আছিল। তেওঁ ৰোমাণ্টিক আন্দোলনৰ অন্যতম মুখ্য ব্যক্তি হিচাপে পৰিগণিত হয়। তেওঁৰ কবিতাসমূহে আত্ম-অভিব্যক্তি, প্ৰকৃতিৰ বৰ্ণনা, সমাজ-সমালোচনা আৰু ব্যক্তিগত যন্ত্ৰণাৰ গভীৰ অনুভূতিৰে পূৰ্ণ। [8]

তেওঁৰ প্ৰথম বৃহৎ কাব্য Childe Harold's Pilgrimage (১৮১২–১৮১৮) আছিল, যিটো ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এক ক্লান্ত আৰু আত্ম-অনুসন্ধানী নায়কৰ কাহিনী। এই কাব্যই বায়ৰনক তৎকালীন সাহিত্য সমাজত একক গম্ভীৰ স্থান দিছিল। তেওঁৰ এই খ্যাতিৰ পাছতে তেওঁৰ বিষণ্ণ, বিদ্ৰোহী নায়কৰ ধৰ্মীয়-নৈৰাজ্যবাদী ভাবনাই “Byronic hero” নামৰ এটি সাহিত্যিক ধাৰণাৰ জন্ম দিয়ে। [7]

বায়ৰনৰ অন্যতম বিখ্যাত আৰু বৃহৎ কাব্য Don Juan (১৮১৯–১৮২৪) আছিল, যিটো এটি ব্যঙ্গাত্মক মহাকাব্য। এই কাব্যত তেওঁ সমাজৰ ভণ্ডামি, ধৰ্মীয় কপটতা আৰু ৰাজনৈতিক দুৰ্নীতিৰ প্ৰতি তীব্ৰ আঘাত দিয়ে। Don Juan ১৭টা কেণ্টোৰ (cantos) অন্তৰ্ভুক্ত এক অসমাপ্ত কাব্য, যিটো বায়ৰনৰ মৃত্যুৰ পাছতো আলোচনাৰ বিষয় হৈ ৰয়। [12]

তেওঁৰ সৰু কবিতাবোৰৰ ভিতৰত Hebrew Melodies (১৮১৫) উল্লেখযোগ্য, য’ত ধৰ্মীয় আৰু লৌকিক ভাবৰ সংমিশ্ৰণ পোৱা যায়। ইয়াৰ অন্তৰ্গত "She Walks in Beauty", "The Destruction of Sennacherib" আদি কবিতাবোৰ বৰ্তমানেও জনপ্ৰিয়। [15]

বায়ৰনে নাট্যকাব্যও ৰচনা কৰিছিল, যেনে Manfred (১৮১৭), Cain (১৮২۱) আদি, য’ত গভীৰ দাৰ্শনিক আৰু অস্তিত্ববাদী প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰা হৈছিল। এই নাট্যকাব্যসমূহত তেওঁৰ ব্যক্তিগত সংকট আৰু ধাৰ্মিক মতবিৰোধ প্ৰগাঢ় ৰূপত প্ৰকাশ পাইছে।

বায়ৰনৰ কবিতা-কৰ্মে ইংৰাজী সাহিত্যলৈ এক নতুন দিশ আনিছিল আৰু বিশ্বসাহিত্যত তেওঁৰ অৱদান বৰ্তমানতো গৌৰৱৰ সৈতে স্মৰণ কৰা হয়।

পাৰ্থেনন সজ্জা

লৰ্ড বায়ৰন এজন প্ৰবল সাংস্কৃতিক ৰক্ষণশীল আছিল, আৰু তেওঁ এলজিন সজ্জা (Elgin Marbles) বুলিৰে পৰিচিত পাৰ্থেননৰ ভাস্কৰ্যবোৰ ইংলেণ্ডলৈ নিয়া প্ৰতি তীব্ৰভাবে প্ৰতিবাদ জনাইছিল। এই ভাস্কৰ্যবোৰ ১৯শ শতিকাত এলজিনৰ লৰ্ড-এ আথমেন সাম্ৰাজ্যৰ পৰা লৈ অহা বুলি জনা যায়। বায়ৰনে ইয়াক এক সাংস্কৃতিক অপহৰণ বুলি গণ্য কৰিছিল।

তেওঁ এই ব্যাপাৰত তেওঁৰ কাব্য Childe Harold's Pilgrimage-ৰ ২য় খণ্ডত তীব্ৰ সমালোচনা কৰে:

Dull is the eye that will not weep to see

Thy walls defaced, thy mouldering shrines removed

By British hands...

এই শ্লোকৰ জৰিয়তে তেওঁ ব্ৰিটিছৰ দ্বিচাৰিতা আৰু গ্ৰীচৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ অপমানৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। বায়ৰনৰ মতে, গ্ৰীচৰ দৰ্শনীয় স্থাপনাবোৰ ব্ৰিটিছ উপনিবেশবাদেৰ শিকাৰ হৈ আছিল।[7]

তেওঁৰ এই মনোভাৱৰ ফলত গ্ৰীচবাসীয়েও তেওঁক সাংস্কৃতিক সমৰ্থক হিচাপে আগবঢ়াইছিল। ইয়াৰ ফলস্বৰূপে, বায়ৰনে পিছলৈ গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত অংশ লৈছিল।

এই দৃষ্টিভংগীয়ে বায়ৰনক কেৱল এটি সাহিত্যিক নহয়, এজন সক্ৰিয় সাংস্কৃতিক আৰু ৰাজনৈতিক চিন্তাবিদ হিচাপেও প্ৰতিষ্ঠা দিয়ে। তেওঁৰ এই দৃষ্টিভংগী আধুনিক cultural heritage protection আন্দোলনৰ প্ৰেৰণা হিচাপে গণ্য কৰা হয়।[8]

উত্তৰাধিকাৰ আৰু প্ৰভাৱ

লৰ্ড বায়ৰন ১৯শ শতিকাৰ ৰোমাণ্টিক সাহিত্য আন্দোলনৰ অন্যতম মুখ্য কবি হিচাপে পৰিগণিত। তেওঁৰ কবিতা, জীৱনশৈলী আৰু বিদ্ৰোহী মনোভাৱে আধুনিক কবিতাৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল। Byronic hero বুলিৰে জনা যোৱা এক বিশেষ ধৰণৰ কাব্যিক চৰিত্ৰ — যি গম্ভীৰ, আত্মবিৰোধী, বিদ্ৰোহী আৰু আত্ম-অন্তৰ্মুখী — বায়ৰনৰ জীৱন আৰু সাহিত্যৰে অনুপ্ৰাণিত হৈ গঢ় লোৱা হয়। এই ধৰণৰ চৰিত্ৰ পিছলৈ বিশ্বসাহিত্য, নাটক আৰু চিনেমাত বহুল ব্যৱহৃত হৈছে।[8]

বায়ৰনৰ সাহিত্যিক কৃতিত ভদ্ৰতা আৰু প্ৰতিষ্ঠানবিৰোধিতাৰ সংমিশ্ৰণ দেখা যায়, যিয়ে তেওঁৰ কাব্যক বিদ্ৰোহী যুগৰ প্ৰতীক ৰূপে পৰিগণিত কৰে। তেওঁৰ মৃত্যু গ্ৰীচৰ স্বাধীনতা যুদ্ধত অংশগ্ৰহণৰ সময়ত হোৱাত তেওঁক গ্ৰীচত এখন ৰাষ্ট্ৰীয় নায়কৰ স্থান দিয়া হৈছে। গ্ৰীচত বহু ৰাস্তা, মূৰ্তি আৰু প্ৰতিষ্ঠানত তেওঁৰ নাম সংলগ্ন আছে।[15]

বায়ৰনৰ একমাত্ৰ বৈধ সন্তান, এডা লাভলেছ, গণনাতত্ত্বৰ প্ৰথম যুগৰ মহিলা বিজ্ঞানী হিচাপে পৰিগণিত হয়। তেওঁক প্ৰথম ‘কম্পিউটাৰ প্ৰগ্ৰামাৰ’ বুলি গণ্য কৰা হয়। এই দিশত বায়ৰনৰ বংশধৰো বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ ইতিহাসত নিজৰ স্থান দখল কৰিছে।[12]

আধুনিক কবি, সাহিত্যিক, নাট্যকাৰ আৰু শিল্পী সকলে বায়ৰনৰ জীৱনৰ পৰা প্ৰেৰণা লৈ আহিছে। তেওঁ একেলগে এটা সাহিত্যিক, ৰাজনৈতিক আৰু সাংস্কৃতিক শক্তি হিচাপে চিনাক্ত। বায়ৰনৰ কাজ আৰু ব্যক্তিত্বৰ কাহিনী আজিও পঢ়ুৱৈ আৰু সমালোচকৰ মাজত গুৰুত্বৰ সৈতে অধ্যয়ন কৰা হয়।

গ্ৰন্থপঞ্জী

লৰ্ড বায়ৰনে তেওঁৰ জীৱনকালত বহুতো খ্যাতনামা সাহিত্যকৰ্ম ৰচনা কৰিছিল। তলত তেওঁৰ কিছুমান উল্লেখযোগ্য কাব্যগ্ৰন্থ আৰু প্ৰকাশিত সাহিত্যৰ তালিকা দিয়া হৈছে:

• Hours of Idleness (1807) – তেওঁৰ প্ৰথম কবিতা সংগ্ৰহ, যিটো সমালোচকসমূহৰ দ্বাৰা কঠোৰ সমালোচিত হৈছিল।
• English Bards and Scotch Reviewers (1809) – সমালোচকৰ সমালোচনাত উত্তৰ হিচাপে ৰচিত এক ব্যংগধৰ্মী কবিতা।
• Childe Harold's Pilgrimage (1812–1818) – তেওঁৰ আটাইতকৈ বিখ্যাত কাব্যসৃষ্টি, যি তেওঁক ব্ৰিটিছ কাব্যজগতত উচ্চ আসনত বসোৱালে।
• The Giaour (1813), The Bride of Abydos (1813), The Corsair (1814), Lara (1814) – এইবোৰ তেওঁৰ তথাকথিত ‘Eastern Tales’ শৃংখলাৰ অংশ, যি সময়ত ব্যাপক জনপ্ৰিয় হৈছিল।
• Hebrew Melodies (1815) – ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত কেইবাটাও গান আৰু কবিতা তৎকালীন সমাজত বহুল চৰ্চিত হৈছিল।
• Manfred (1817) – এটা নাট্যধৰ্মী কবিতা, যি তেওঁৰ দৰ্শনীয়, অস্তিত্ববাদী চিন্তাধাৰা প্ৰকাশ কৰে।
• Don Juan (1819–1824) – তেওঁৰ অপৰিপূৰ্ণ মহাকাব্য, যিটো ইংৰাজী ব্যংগ কাব্যৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ উদাহৰণ হিচাপে বিবেচিত হয়।

এই গ্ৰন্থসমূহ বায়ৰনৰ সাহিত্যিক প্ৰতিভাৰ বৈচিত্ৰ্য, সমাজ-ৰাজনীতি প্ৰতি দৃষ্টিভংগী আৰু ব্যক্তিগত জীৱনৰ বেদনাক ফুটাই তোলে।[7][8]

তথ্যসূত্ৰ

1. "Lord Byron". The British Library. Archived from the original on 15 July 2014. https://web.archive.org/web/20140715031742/https://www.bl.uk/people/lord-byron। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 October 2020. 
2. Marchand, Leslie A. (15 April 2019). "Lord Byron". Lord Byron | Biography, Poems, Don Juan, Daughter, & Facts. Encyclopædia Britannica. London: Encyclopædia Britannica, Inc. 
3. "The Nation's Favourite Poet Result – TS Eliot is your winner!". BBC. http://www.bbc.co.uk/poetryseason/vote_results.shtml. 
4. Poets, Academy of American. "About George Gordon Byron | Academy of American Poets". poets.org. https://poets.org/poet/george-gordon-byron। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 November 2022. 
5. Perrottet, Tony (29 May 2011). "Lake Geneva as Shelley and Byron Knew It". The New York Times. https://www.nytimes.com/2011/05/29/travel/lake-geneva-as-byron-and-shelley-knew-it.html. 
6. https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-4279
7. https://www.britannica.com/biography/Lord-Byron-poet
8. https://www.poetryfoundation.org/poets/lord-byron
9. https://poets.org/poet/george-gordon-byron
10. https://www.nytimes.com/2011/05/29/travel/lake-geneva-as-byron-and-shelley-knew-it.html
11. https://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/byron_lord.shtml
12. https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-4279
13. http://robertjhmorrison.com/post/byron-and-scotland/
14. https://www.nytimes.com/2011/05/29/travel/lake-geneva-as-byron-and-shelley-knew-it.html
15. "আৰ্কাইভ কপি". Archived from the original on 2014-07-15. https://web.archive.org/web/20140715031742/https://www.bl.uk/people/lord-byron। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-03.